Magister, cura te ipsum
DOI :
https://doi.org/10.18778/2450-4491.21.13Mots-clés :
nauczyciel, profesjonalizm pedagogiczny, samokształcenieRésumé
W niniejszym artykule wyłuskana została teza, iż profesjonalizm jest czymś, co nieustannie się kształtuje, co „jest zawsze przed nami, a więc każde samozadowolenie trzeba uznać za przedwczesne” (Witkowski 2018: 135). Wymaga on zatem ustawicznego samorozwoju zawodowego i osobistego oraz „stawania się” nauczycielem, co wzmagają dziś nie tylko liczne, ale i coraz częściej traumatyczne przemiany świata. Nauczyciel musi być otwarty i czuły na nie, przejawiać umiejętności radzenia sobie z niepewnością, dwoistością, ambiwalencją zjawisk i problemów życia. Ma uczyć, jak żyć, jak być, kim być, ku czemu zmierzać. Jakość i skuteczność działań w tym zakresie zapewnić mu może biegłość samokształcenia.
Références
Andrukowicz W. (2014) Dynamiczny profesjonalizm nauczycieli akademickich w: Perspektywy zmian w praktyce kształcenia akademickiego, D. Ciechanowska (red.), Szczecin, Wydawnictwo Oddziału Regionalnego Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie „Pedagogium”, s. 157–176.
View in Google Scholar
Batko R. (2015) Czytanie tekstów w: Metody badawcze w zarządzaniu humanistycznym, M. Kostera (red.), Warszawa, Wydawnictwo Akademickie SEDNO, s. 109–117.
View in Google Scholar
Combs A.W., Blume R., Newman A.J., Wass H.L. (1978) The Professional Education of Teachers. A Humanistic Approach to Teacher Preparation, Boston, Allyn and Bacon.
View in Google Scholar
Czerepaniak-Walczak M. (2012) Ile techne, ile praxis? W poszukiwaniu koncepcji praktyki jako elementu kształcenia nauczycielskiego profesjonalizmu, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 3 (59), s. 7–22.
View in Google Scholar
Dewe B., Ferchhoff W., Scherr A., Stüwe G. (2001) Professionelles soziales Handeln. Soziale Arbeit im Spannungsfeld zwichsen Theorie und Praxis, Weinheim, Juventa.
View in Google Scholar
Dróżka W. (2002) Odmiany profesjonalizmu nauczyciela a jego kompetencje pedagogiczne w: Nabywanie kompetencji nauczycielskich w toku studiów wyższych, T. Gumuła (red.), Kielce, Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, s. 61–65.
View in Google Scholar
Dróżka W. (2008) Generacja wielkiej zmiany. Studium autobiografii średniego pokolenia nauczycieli polskich 2004, Kielce, Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego.
View in Google Scholar
Eder M. (2008) U źródeł aforystyki polskiej. Studium o „Przysłowiach...” Andrzeja Maksymiliana Fredry, Wrocław, Oficyna Wydawnicza ATUT.
View in Google Scholar
Elliot J. (1991) Action Research for Educational Change. Developing Teachers and Teaching, Philadelphia, Open University Press.
View in Google Scholar
Evans L. (2014) Professionalism, Professionality and the Development of Education Professional, „British Journal of Educational Studies”, nr 56(1), s. 20–38, https://doi.org/10.1111/j.1467-8527.2007.00392.x.
View in Google Scholar
Feldman A. (1997) Varieties of Wisdom in Practice of Teachers, „Teaching and Teacher Education”, nr 13 (7), s. 757–773, https://doi.org/10.1016/S0742-051X(97)00021-8.
View in Google Scholar
Fish D. (1988) Turning Teaching into Learning. TRIST and the Development of Professional Practice, London, West London Press.
View in Google Scholar
Fish D. (1989) Learning Through Practice in Initial Teacher Training. A Challenge for the Partners, London, Kogan Page.
View in Google Scholar
Giroux H. (1988) Teachers as Intellectuals. Towards a Critical Pedagogy of Learning, Westport, CT, Bergin & Garvey.
View in Google Scholar
Gołębniak B. D. (1998) Zmiany edukacji nauczycieli. Wiedza – biegłość – refleksyjność, Toruń–Poznań, Wydawnictwo EDYTOR.
View in Google Scholar
Gołębniak B. D., Zamorska B. (2014) Nowy profesjonalizm nauczycieli. Podejścia – praktyka – przestrzeń rozwoju, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe DSW.
View in Google Scholar
Hejnicka-Bezwińska T. (2015) Pedagogika. Podręcznik dla pierwszego stopnia kształcenia na poziomie wyższym, Warszawa, Wydawnictwo Difin.
View in Google Scholar
Hoyle E. (1974) Professionality, Professionalism and the Control of Teaching, „London Educational Review”, nr 3 (2), s. 13–19.
View in Google Scholar
Hoyle E. (1975) Professionality, Professionalism and Control in Teaching w: Management of Organizations and Individuals, V. Houghton, R. McHugh, C. Morgan (red.), London, Ward Lock Educational in association with Open University Press.
View in Google Scholar
Jakimiuk B. (2019) Sukcesy zawodowe i profesjonalizm w doświadczeniach nauczycieli, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia”, nr 32(4), s. 117–131, https://doi.org/10.17951/j.2019.32.4.117-131.
View in Google Scholar
Jaworska M., Witkowski L. (2007) Przeżycie – przebudzenie – przemiana. Inicjacyjne dynamizmy egzystencji ludzkiej w prozie Hermanna Hessego (tropy i kategorie pedagogiczne), Bydgoszcz–Kraków–Szczecin, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
View in Google Scholar
Kaliszewska M., Klasińska B. (2018) Kompetencje hermeneutyczne w teorii i praktyce akademickiej, Kielce, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.
View in Google Scholar
Kincheloe J. (1993) Towards a Critical Politics of Teacher Thinking. Mapping the Postmodern, Westport, CT, Bergin & Garvey.
View in Google Scholar
Klasińska B. (2023) Nauczyciel – czuły narrator i tkliwy obserwator. Rozważania snute na kanwie mocnego profesjonalizmu w pedagogice w: Edukacja wczoraj, dziś, jutro, M. Adamowicz, E. Pasterniak-Kobyłecka, A. Famuła-Jurczak (red.), Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 154–169.
View in Google Scholar
Kłosińska K. (2004) Słownik przysłów, czyli przysłownik. Pochodzenie, znaczenie, zastosowanie, Warszawa, Wydawnictwo Świat Książki.
View in Google Scholar
Kozioł-Chrzanowska E. (2014) Antyprzysłowia, memy, antyslogany. Kontrmówienie jako strategia komunikacji, „Socjolingwistyka”, nr 28, s. 49–66.
View in Google Scholar
Koziołek K. (2020) Nadmiar czytania, niedobór lektury, „Filoteknos”, nr 1, s. 103–107.
View in Google Scholar
Kwiatkowska H. (2008) Pedeutologia, Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
View in Google Scholar
Krzyżanowski J. (red.) (1969) Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych, t. 1, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
View in Google Scholar
Madalińska-Michalak J. (2021) Pedeutologia. Prawno-etyczne podstawy zawodu nauczyciela, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, https://doi.org/10.31338/uw.9788323550105.
View in Google Scholar
Mizerek H. (1999) Dyskursy współczesnej edukacji nauczycielskiej. Między tradycjonalizmem a ponowoczesnością, Olsztyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
View in Google Scholar
Nowak-Dziemianowicz M. (2001) Oblicza nauczyciela, oblicza szkoły, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
View in Google Scholar
Potulicka E. (2016) Zmiana koncepcji kształcenia nauczycieli jako podstawa reform edukacji, „Studia Edukacyjne”, nr 38, s. 215–226.
View in Google Scholar
Schön D. A. (1983) The Reflective Practitioner. How Professionals Think in Action, New York, NY, Basic Books.
View in Google Scholar
Sikora K. (2016) „Komu Pan Bóg rozum odbiera” – czyli kilka uwag na temat pragmatyki przysłów w: Słowiańska frazeologia gwarowa, M. Rak, K. Sikora (red.), seria Biblioteka LingVariów, t. 23, s. 43–52, Kraków, Wydawnictwo Księgarnia Akademicka.
View in Google Scholar
Szempruch J. (2013) Pedeutologia. Studium teoretyczno-pragmatyczne, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
View in Google Scholar
Szkolak-Stępień A., Ir E. (2024) Edukacja całożyciowa nauczycieli. Trwałość a zmiana, Kraków, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
View in Google Scholar
Szpila G. (2003) Krótko o przysłowiu, Kraków, Wydawnictwo Collegium Columbinum.
View in Google Scholar
Trentowski B. F. (1970) Chowanna, czyli system pedagogiki narodowej jako umiejętności wychowania, nauki i oświaty, słowem wykształcenia naszej młodzieży, t. 2, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
View in Google Scholar
Tripp D. (1996) Zdarzenia krytyczne w nauczaniu. Kształtowanie profesjonalnego osądu, tłum. K. Kruszewski, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
View in Google Scholar
Whitty G. (2008) Changing Modes of Teacher Professionalism. Traditional, Managerial, Collaborative and Democratic w: Exploring Professionalism, B. Cunningham (red.), London, Institute of Education, University of London, s. 28–49, https://researchspace.bathspa.ac.uk/id/eprint/4850 (dostęp: 17.01.2025).
View in Google Scholar
Witkowski L. (2010) O dwoistościach autorytetu pracownika socjalnego (w kształceniu profesjonalnym i jako wyzwania praktycznego w: Praca socjalna. Kształcenie – działanie – konteksty, A. Kanios, M. Czechowska-Bieluga (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 21–44.
View in Google Scholar
Witkowski L. (2018) Humanistyka stosowana. Wirtuozeria, pasje, inicjacje. Profesje społeczne versus ekologia kultury, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls” i Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej.
View in Google Scholar
Wróblewska W. (2002) Samokształcenie wyzwaniem cywilizacji XXI wieku w: Kreatorzy edukacyjnego dialogu. Prace ofiarowane Profesorowi Jerzemu Niemcowi – Mistrzowi edukacyjnego dialogu z okazji Jego Jubileuszu, A. Karpińska, (red.), Białystok, Wydawnictwo Trans Humana, s. 247–258.
View in Google Scholar
Wyżykiewicz-Maksimow R. (2012) Językowy obraz człowieka – charakter i osobowość w paremiologii polskiej, serbskiej i chorwackiej, Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
View in Google Scholar

Le site web de la revue, hébergé par l'équipe éditoriale de NOWIS se trouve sur la plate-forme Index Copernicus: 

