Selected Aspects of Grandparents’ Support For a Family with a Disabled Child – A Biographical Perspective

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.19.09

Keywords:

grandparents, disability, support, family

Abstract

The concept of social support takes on special meaning when we are talking about difficult, task-oriented, or crisis situations, and illness or disability is certainly one of these. Its experience is often associated with situations that require permanent assistance. If a disability affects a child, support is required not only for the child, but for the entire family. Families raising children with disabilities need and expect help. In addition to the support provided by various types of institutions, they may receive it from immediate family members. The purpose of this article is to show specific support activities for a family with a child with a disability from the perspective of grandparents, who, being part of the family’s support network, provide help in many different ways.

Author Biography

Anna Piestrzyńska, Uniwersytet Ignatianum w Krakowie

Anna Piestrzyńska – PhD, educator, surdopedagogist, oligophrenopedagogist, and teacher of sign language and Augmentative and Alternative Communication. Her research interests include: adaptation process of deaf people, methodology of teaching sign language. Her area of scientific research focuses on the biographies of disabled people and their families.

References

Abramowska-Kmon A., Kalbarczyk-Stęclik M. (2016) Osoby w wieku 50 lat i więcej jako dawcy i odbiorcy wsparcia, „Polityka Społeczna”, nr 7, s. 28–32.
Google Scholar

Appelt K. (2007) Współcześni dziadkowie i ich znaczenie w rozwoju wnuków w: Szanse rozwoju w okresie późnej dorosłości, A. Brzezińska, K. Ober-Łopatka, R. Stec, K. Ziółkowska (red.), Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, s. 79–95.
Google Scholar

Bątkiewicz-Brożek J. (2023) Jezu ratuj!, Kraków, Wydawnictwo Esprit.
Google Scholar

Bee H. L. (2004) Psychologia rozwoju człowieka, tłum. A. Wojciechowski, Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Google Scholar

Bengston V. L. (1985) Diversity and Symbolism in Grandparent Roles w: Grandparenthood, V. L. Bengtson, J. F. Robertson (red.), Sage, Beverly Hills, s. 11–26.
Google Scholar

Brzezińska A. (2015) Niezbędność dziadków, „Charaktery”, nr 5(52), s. 27–29.
Google Scholar

Bulska J. (2017) Znaczenie systemów społecznych wspierających zdrowie i samopoczucie współczesnego człowieka, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie”, nr 112, s. 61–70, https://doi.org/10.29119/1641-3466.2017.112.5
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.29119/1641-3466.2017.112.5

Guba E. G., Lincoln Y. S. (2009) Kontrowersje wokół paradygmatów, sprzeczności i wyłaniające się zbieżności w: Metody badań jakościowych, N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (red.), t. 1, tłum. K. Podemski, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 281–314.
Google Scholar

Heszen I., Sęk H. (2008) Psychologia zdrowia, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Janocha W. (2009) Rodzina z osobą niepełnosprawną w społecznym systemie wsparcia, Kielce, Wydawnictwo Jedność.
Google Scholar

Jaworska-Obłój Z., Skuza B. (1986) Pojęcie wsparcia społecznego i jego funkcji w badaniach naukowych, „Przegląd Psychologiczny”, nr 3, s. 733–745.
Google Scholar

Kalinowski M. (2005) Przedmowa w: Wzrastanie człowieka w godności, miłości i miłosierdziu, M. Kalinowski (red.), Lublin, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Google Scholar

Kantowicz E. (2001) Elementy teorii i praktyki pracy socjalnej, Olsztyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Google Scholar

Kawczyńska-Butrym Z. (2008) Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba, niepełnosprawność, starość, Lublin, Wydawnictwo Makmed.
Google Scholar

Kawula S. (2006) Czynniki i sieć wsparcia społecznego w życiu człowieka w: Pedagogika społeczna: dokonania, aktualność, perspektywy, S. Kawula (red.), Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 115–134.
Google Scholar

Kubinowski D. (2013) Idiomatyczność. Synergia. Emergencja. Rozwój badań jakościowych w Polsce na przełomie XX i XXI wieku, Lublin, Wydawnictwo Makmed.
Google Scholar

Kucharska E. (2012) Rodzaje wsparcia społecznego wobec osób starszych, „Humanum”, nr 9(2), s. 207–217.
Google Scholar

Kurowska A., Kózka M., Majda A., Wojcieszek A. (2000) Wsparcie społeczne udzielane rodzicom wychowującym dzieci z niepełnosprawnością i rodzicom wychowującym dzieci zdrowe – badania przekrojowe, „Pielęgniarstwo Polskie”, nr 2(76), s. 110–118, https://doi.org/10.20883/pielpol.2020.12
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.20883/pielpol.2020.12

Miles M. B., Huberman A. M. (2000) Analiza danych jakościowych, tłum. S. Zabielski, Białystok, Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans-Humana.
Google Scholar

Nowakowski M. (2004) Pojęcie wsparcia społecznego i problemy jego pomiaru ze szczególnym uwzględnieniem populacji seniorów w: Nasze starzejące się społeczeństwo. Nadzieje i zagrożenia, J. T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 292–300.
Google Scholar

Otrębski W., Konefał K., Mariańczyk K., Kulik M. M. (2011) Wspieranie rodziny z niepełnosprawnym dzieckiem wyzwaniem dla pracy socjalnej. Badania rodzin z niepełnosprawnymi dziećmi w województwie lubelskim, Lublin, Europerspektywa Beata Romejko.
Google Scholar

Palka S. (2006) Metodologia, badania, praktyka pedagogiczna, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Patton M. (1990) Qualitative Evaluation and Research Methods, Newbury Park – London – New Delhi, Sage Publications.
Google Scholar

Pisula E. (2007) Rodzice i rodzeństwo dzieci z zaburzeniami rozwoju, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Plopa M. (2011) Psychologia rodziny. Teoria i badania, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Przygoda A. (2015) Społeczne role dziadków w procesie socjalizacji wnuków, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Radochoński M. (1991) Rola rodziny w zmaganiu się ze stresem wywołanym chorobą somatyczną, „Problemy Rodziny”, nr 6, s. 6–10.
Google Scholar

Robertson J. F. (1977) Grandmotherhood: A Study of Role Conceptions, „Journal of Marriage and the Family”, nr 26, s. 165–174, https://doi.org/10.2307/351072
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/351072

Schütze F. (1997) Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej, tłum. M. Czyżewski, „Studia Socjologiczne”, nr 1, s. 11–57.
Google Scholar

Sendyk M. (2010) Osoby starsze w roli dziadków w: Wybrane problemy osób starszych, A. Nowicka (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 151–160.
Google Scholar

Sęk H., Cieślak R. (2004) Wsparcie społeczne – sposoby definiowania, rodzaje źródła wsparcia, wybrane koncepcje teoretyczne w: Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, H. Sęk, R. Cieślak (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 11–28.
Google Scholar

Sowa J. (2004) Relacje interpersonalne w procesie wsparcia społecznego osób niepełnosprawnych w: Wsparcie społeczne w rehabilitacji i resocjalizacji, Z. Palak, Z. Bartkowicz (red.), Lublin, Wydawnictwo UMCS, s. 29–45.
Google Scholar

Ster J. (2022) Zmiany zachodzące w życiu rodziny po narodzinach niepełnosprawnego dziecka, „Kultura i Wychowanie”, nr 2(22), s. 110–113.
Google Scholar

Szafrańska A. (2015) Systemy i rodzaje wsparcia społecznego rodziny z dzieckiem autystycznym, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika”, nr 11, s. 37–47, https://doi.org/10.5604/18998658.1154707
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5604/18998658.1154707

Szymanowska J. (2016) Seniorzy w sieci wsparcia społecznego dziecka niepełnosprawnego i jego rodziny, „Pogranicze. Studia Społeczne”, nr 28, s.135–148, https://doi.org/10.15290/pss.2016.28.07
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15290/pss.2016.28.07

Twardowski A. (1991) Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych w: Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, I. Obuchowska (red.), Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, s. 18–54.
Google Scholar

Twardowski A. (2008) Rola dziadków we wspomaganiu rozwoju dzieci z niepełnosprawnościami w: Wspomaganie rozwoju dzieci z rzadkimi zespołami chromosomowymi, A. Twardowski (red.), Poznań, Wydawnictwo Naukowe Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, s. 37–53.
Google Scholar

de Walden-Gałuszko K. (2000) Psychoonkologia, Kraków, Polskie Towarzystwo Psychiatryczne.
Google Scholar

Winiarski M. (2015) Dylemat relacji pojęć „wsparcie” i „pomoc” w przestrzeni działań prorodzinnych – wewnętrznych i zewnętrznych, „Pedagogika Rodziny”, nr 5(3), s. 7–22.
Google Scholar

Wojciechowska A. (2021) Rola dziadków w życiu dziecka z zaburzeniem ze spektrum autyzmu, „Horyzonty Wychowania”, nr 55, s. 147–156, https://doi.org/10.35765/hw.2063
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.35765/hw.2063

SHARE 2024, Portret pokolenia 50+, https://share50plus.pl/ (dostęp: 30.08.2024).
Google Scholar

Published

2024-10-10

How to Cite

Piestrzyńska, A. (2024). Selected Aspects of Grandparents’ Support For a Family with a Disabled Child – A Biographical Perspective. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 19(2), 126–140. https://doi.org/10.18778/2450-4491.19.09