Wybrane aspekty wspierania rodziny z dzieckiem z niepełnosprawnością przez dziadków – perspektywa biograficzna
DOI :
https://doi.org/10.18778/2450-4491.19.09Mots-clés :
dziadkowie, niepełnosprawność, wsparcie, rodzinaRésumé
Pojęcie wsparcia społecznego nabiera szczególnego znaczenia, gdy mowa o sytuacjach trudnych, zadaniowych czy kryzysowych, a do takich z pewnością należy choroba lub niepełnosprawność. Jej doświadczanie często wiąże się z sytuacjami wymagającymi permanentnej pomocy. Jeśli niepełnosprawność dotyka dziecka wsparcia wymaga nie tylko ono, ale cała rodzina. Rodziny wychowujące dzieci z niepełnosprawnościami potrzebują i oczekują pomocy. Poza wsparciem świadczonym przez różnego rodzaju instytucje, mogą otrzymywać je od najbliższych członków rodziny. Celem artykułu jest pokazanie konkretnych działań wspierających rodzinę z dzieckiem z niepełnosprawnością z perspektywy dziadków, którzy wpisując się w sieć wsparcia rodziny, świadczą pomoc na wiele sposobów.
Références
Abramowska-Kmon A., Kalbarczyk-Stęclik M. (2016) Osoby w wieku 50 lat i więcej jako dawcy i odbiorcy wsparcia, „Polityka Społeczna”, nr 7, s. 28–32.
View in Google Scholar
Appelt K. (2007) Współcześni dziadkowie i ich znaczenie w rozwoju wnuków w: Szanse rozwoju w okresie późnej dorosłości, A. Brzezińska, K. Ober-Łopatka, R. Stec, K. Ziółkowska (red.), Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, s. 79–95.
View in Google Scholar
Bątkiewicz-Brożek J. (2023) Jezu ratuj!, Kraków, Wydawnictwo Esprit.
View in Google Scholar
Bee H. L. (2004) Psychologia rozwoju człowieka, tłum. A. Wojciechowski, Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
View in Google Scholar
Bengston V. L. (1985) Diversity and Symbolism in Grandparent Roles w: Grandparenthood, V. L. Bengtson, J. F. Robertson (red.), Sage, Beverly Hills, s. 11–26.
View in Google Scholar
Brzezińska A. (2015) Niezbędność dziadków, „Charaktery”, nr 5(52), s. 27–29.
View in Google Scholar
Bulska J. (2017) Znaczenie systemów społecznych wspierających zdrowie i samopoczucie współczesnego człowieka, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie”, nr 112, s. 61–70, https://doi.org/10.29119/1641-3466.2017.112.5
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.29119/1641-3466.2017.112.5
Guba E. G., Lincoln Y. S. (2009) Kontrowersje wokół paradygmatów, sprzeczności i wyłaniające się zbieżności w: Metody badań jakościowych, N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (red.), t. 1, tłum. K. Podemski, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 281–314.
View in Google Scholar
Heszen I., Sęk H. (2008) Psychologia zdrowia, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
View in Google Scholar
Janocha W. (2009) Rodzina z osobą niepełnosprawną w społecznym systemie wsparcia, Kielce, Wydawnictwo Jedność.
View in Google Scholar
Jaworska-Obłój Z., Skuza B. (1986) Pojęcie wsparcia społecznego i jego funkcji w badaniach naukowych, „Przegląd Psychologiczny”, nr 3, s. 733–745.
View in Google Scholar
Kalinowski M. (2005) Przedmowa w: Wzrastanie człowieka w godności, miłości i miłosierdziu, M. Kalinowski (red.), Lublin, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
View in Google Scholar
Kantowicz E. (2001) Elementy teorii i praktyki pracy socjalnej, Olsztyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
View in Google Scholar
Kawczyńska-Butrym Z. (2008) Wyzwania rodziny: zdrowie, choroba, niepełnosprawność, starość, Lublin, Wydawnictwo Makmed.
View in Google Scholar
Kawula S. (2006) Czynniki i sieć wsparcia społecznego w życiu człowieka w: Pedagogika społeczna: dokonania, aktualność, perspektywy, S. Kawula (red.), Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 115–134.
View in Google Scholar
Kubinowski D. (2013) Idiomatyczność. Synergia. Emergencja. Rozwój badań jakościowych w Polsce na przełomie XX i XXI wieku, Lublin, Wydawnictwo Makmed.
View in Google Scholar
Kucharska E. (2012) Rodzaje wsparcia społecznego wobec osób starszych, „Humanum”, nr 9(2), s. 207–217.
View in Google Scholar
Kurowska A., Kózka M., Majda A., Wojcieszek A. (2000) Wsparcie społeczne udzielane rodzicom wychowującym dzieci z niepełnosprawnością i rodzicom wychowującym dzieci zdrowe – badania przekrojowe, „Pielęgniarstwo Polskie”, nr 2(76), s. 110–118, https://doi.org/10.20883/pielpol.2020.12
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.20883/pielpol.2020.12
Miles M. B., Huberman A. M. (2000) Analiza danych jakościowych, tłum. S. Zabielski, Białystok, Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans-Humana.
View in Google Scholar
Nowakowski M. (2004) Pojęcie wsparcia społecznego i problemy jego pomiaru ze szczególnym uwzględnieniem populacji seniorów w: Nasze starzejące się społeczeństwo. Nadzieje i zagrożenia, J. T. Kowaleski, P. Szukalski (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 292–300.
View in Google Scholar
Otrębski W., Konefał K., Mariańczyk K., Kulik M. M. (2011) Wspieranie rodziny z niepełnosprawnym dzieckiem wyzwaniem dla pracy socjalnej. Badania rodzin z niepełnosprawnymi dziećmi w województwie lubelskim, Lublin, Europerspektywa Beata Romejko.
View in Google Scholar
Palka S. (2006) Metodologia, badania, praktyka pedagogiczna, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
View in Google Scholar
Patton M. (1990) Qualitative Evaluation and Research Methods, Newbury Park – London – New Delhi, Sage Publications.
View in Google Scholar
Pisula E. (2007) Rodzice i rodzeństwo dzieci z zaburzeniami rozwoju, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
View in Google Scholar
Plopa M. (2011) Psychologia rodziny. Teoria i badania, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
View in Google Scholar
Przygoda A. (2015) Społeczne role dziadków w procesie socjalizacji wnuków, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
View in Google Scholar
Radochoński M. (1991) Rola rodziny w zmaganiu się ze stresem wywołanym chorobą somatyczną, „Problemy Rodziny”, nr 6, s. 6–10.
View in Google Scholar
Robertson J. F. (1977) Grandmotherhood: A Study of Role Conceptions, „Journal of Marriage and the Family”, nr 26, s. 165–174, https://doi.org/10.2307/351072
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/351072
Schütze F. (1997) Trajektorie cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej, tłum. M. Czyżewski, „Studia Socjologiczne”, nr 1, s. 11–57.
View in Google Scholar
Sendyk M. (2010) Osoby starsze w roli dziadków w: Wybrane problemy osób starszych, A. Nowicka (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 151–160.
View in Google Scholar
Sęk H., Cieślak R. (2004) Wsparcie społeczne – sposoby definiowania, rodzaje źródła wsparcia, wybrane koncepcje teoretyczne w: Wsparcie społeczne, stres i zdrowie, H. Sęk, R. Cieślak (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 11–28.
View in Google Scholar
Sowa J. (2004) Relacje interpersonalne w procesie wsparcia społecznego osób niepełnosprawnych w: Wsparcie społeczne w rehabilitacji i resocjalizacji, Z. Palak, Z. Bartkowicz (red.), Lublin, Wydawnictwo UMCS, s. 29–45.
View in Google Scholar
Ster J. (2022) Zmiany zachodzące w życiu rodziny po narodzinach niepełnosprawnego dziecka, „Kultura i Wychowanie”, nr 2(22), s. 110–113.
View in Google Scholar
Szafrańska A. (2015) Systemy i rodzaje wsparcia społecznego rodziny z dzieckiem autystycznym, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika”, nr 11, s. 37–47, https://doi.org/10.5604/18998658.1154707
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.5604/18998658.1154707
Szymanowska J. (2016) Seniorzy w sieci wsparcia społecznego dziecka niepełnosprawnego i jego rodziny, „Pogranicze. Studia Społeczne”, nr 28, s.135–148, https://doi.org/10.15290/pss.2016.28.07
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15290/pss.2016.28.07
Twardowski A. (1991) Sytuacja rodzin dzieci niepełnosprawnych w: Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, I. Obuchowska (red.), Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, s. 18–54.
View in Google Scholar
Twardowski A. (2008) Rola dziadków we wspomaganiu rozwoju dzieci z niepełnosprawnościami w: Wspomaganie rozwoju dzieci z rzadkimi zespołami chromosomowymi, A. Twardowski (red.), Poznań, Wydawnictwo Naukowe Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, s. 37–53.
View in Google Scholar
de Walden-Gałuszko K. (2000) Psychoonkologia, Kraków, Polskie Towarzystwo Psychiatryczne.
View in Google Scholar
Winiarski M. (2015) Dylemat relacji pojęć „wsparcie” i „pomoc” w przestrzeni działań prorodzinnych – wewnętrznych i zewnętrznych, „Pedagogika Rodziny”, nr 5(3), s. 7–22.
View in Google Scholar
Wojciechowska A. (2021) Rola dziadków w życiu dziecka z zaburzeniem ze spektrum autyzmu, „Horyzonty Wychowania”, nr 55, s. 147–156, https://doi.org/10.35765/hw.2063
View in Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.35765/hw.2063
SHARE 2024, Portret pokolenia 50+, https://share50plus.pl/ (dostęp: 30.08.2024).
View in Google Scholar
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Le site web de la revue, hébergé par l'équipe éditoriale de NOWIS se trouve sur la plate-forme Index Copernicus: 
