W poszukiwaniu wspólnotowości. Autoetnograficzna opowieść o Biennale Sztuki w Wenecji

Barbara Kwiatkowska-Tybulewicz

doi:10.18778/2450-4491.18.13

Autor

Barbara Kwiatkowska-Tybulewicz Uniwersytet Warszawski https://orcid.org/0000-0002-8927-8943

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.13

Słowa kluczowe:

arts-based research, autoetnografia, Biennale Sztuki w Wenecji, edukacja estetyczna, sztuka współczesna, wspólnota

Abstrakt

W artykule przedstawiono autoetnograficzną opowieść o poszukiwaniu idei wspólnotowości na Biennale Sztuki w Wenecji. La Biennale di Venezia to jedna z najstarszych wystaw sztuki międzynarodowej na świecie. Prezentowane w jej ramach projekty artystyczne stanowią esencję zainteresowań artystyczno-społecznych współczesnych społeczeństw. Wychodząc od problemu wishful thinking w edukacji estetycznej, poddano analizie pięć ostatnich edycji weneckiego Biennale (od 2013 do 2022 roku), pokazując, gdzie w przestrzeni Biennale jest miejsce dla budowania się wspólnoty. Wykorzystując metodologię ABR (arts-based research) artykuł jest próbą delikatnego przełamania formy pisarstwa akademickiego i wprowadzenia do niego wyraźnego czynnika osobistego (zgodnie z koncepcją badawczą Patricii Leavy). Powstała tym samym osobista opowieść, w ramach której przedstawione i omówione zostały wybrane projekty artystyczne oraz sytuacje komunikacyjne, jakie miały miejsce podczas weneckiego Biennale edycji od 55. do 59. i mogą być uznane za elementy budowania Biennalowej wspólnoty.

Biogram autora

Barbara Kwiatkowska-Tybulewicz - Uniwersytet Warszawski

Barbara Kwiatkowska-Tybulewicz – dr, adiunktka w Zakładzie Edukacji Estetycznej i Studiów nad Kulturą na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Główne obszary zainteresowań badawczych: sztuka współczesna, edukacja estetyczna i artystyczna, pedagogika teatru, edukacja alternatywna, art-based research w edukacji, nowe zjawiska w sztuce i ich aspekty pedagogiczne. Autorka książki Wychowawcze aspekty sztuki współczesnej. Z perspektywy pedagogiki krytycznej (2016).

Bibliografia

Dewey J. (1975) Sztuka jako doświadczenie, tłum. A. Potocki, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Gadamer H. G. (1993) Aktualność piękna, tłum. K. Krzemieniowa, Warszawa, Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Holman Jones S. (2009) Autoetnografia. Polityka tego, co osobiste w: Metody badań jakościowych, t. 2, N. K. Denzin, Y. S. Lincoln (red.), tłum. M. Brzozowska-Brywczyńska, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 175–218.
Google Scholar

Kosiński D. (2023) Teatr, który nadchodzi?, Gdańsk, Słowo/obraz terytoria.
Google Scholar

Kwiatkowska-Tybulewicz B. (2021) Edukacyjny potencjał Pawilonu Polonia na Biennale Sztuki w Wenecji: Halka/Haiti oraz Mały Przegląd, „Kwartalnik Pedagogiczny”, t. 261, nr 3, s. 7–29, https://doi.org/10.31338/2657-6007.kp.2021-3.1
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/2657-6007.kp.2021-3.1

Leavy P. (2018) Metoda spotyka sztukę. Praktyki badawcze oparte na sztuce, tłum. K. Stanisz, J. Kucharska, Warszawa, Narodowe Centrum Kultury.
Google Scholar

Ortega y Gasset J. (1982) Człowiek i ludzie w: Bunt mas i inne pisma socjologiczne, tłum. H. Woźniakowski, Warszawa, Państwowe Wydawnictw Naukowe, s. 329–646.
Google Scholar

Suchodolski B. (1965) Współczesne problemy wychowania estetycznego w: Wychowanie przez sztukę, I. Wojnar (red.), Warszawa, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, s. 17–35.
Google Scholar

Szlendak T., Olechnicki K. (2017) Nowe praktyki kulturowe Polaków. Megaceremoniały i subświaty, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Tichy A. (2023) Nędza, tłum. D. Górecka, Warszawa, Wydawnictwo Pauza.
Google Scholar

Warburg A. (2016) Atlas obrazów Mnemosyne, tłum. P. Błożyński, M. Jędrzejczyk, Warszawa, Kraków, Narodowe Centrum Kultury, Fundacja SPLOT.
Google Scholar

Wojnar I. (1970) Estetyka i wychowanie, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Wojnar I. (1980) Teoria wychowania estetycznego – zarys problematyki, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Zalewska-Pawlak M. (2017) Wspólnotowość i indywidualizm w edukacji estetycznej – podstawowe założenia w: Różnorodni przez sztukę. Edukacja estetyczna w środowiskach zróżnicowanych kulturowo, M. Zalewska-Pawlak, M. Sasin (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 79–89.
Google Scholar