Wokół śmiechu i jego funkcji wspólnotowych w życiu społecznym i w sztuce. Rozważania z perspektywy antropologiczno-pedagogicznej
DOI:
https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.06Słowa kluczowe:
sztuka, wspólnota, komizm, śmiech, edukacjaAbstrakt
Celem opracowania, w którym przyjęta została perspektywa antropologiczno-pedagogiczna, jest namysł nad wspólnotowymi funkcjami sztuki posługującej się komizmem, skłaniającym do śmiechu. Przedmiotem zainteresowania jest zatem śmiech związany z komizmem jako zjawiskiem społeczno-kulturowym. W artykule poddawane są oglądowi różne formy komizmu wywołujące śmiech, ukazane zostały także ich uwarunkowania i przemiany. Wybrane przykłady z obszaru sztuki (literackie, teatralne, filmowe, plastyczne) posłużyły egzemplifikacji wywodu. Przedstawione w tekście rozważania zrodziły się z pytania o powody marginalnego zainteresowania komizmem i śmiechem, w tym w funkcji wspólnotowej – w teorii wychowania estetycznego i we współczesnym dyskursie pedagogiki sztuki.
Bibliografia
Bachtin M. (1975) Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, trans. A. & A. Goreniowie, Warszawa, Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Bergson H. (1995) Śmiech. Esej o komizmie, trans. S. Cichowicz, Warszawa, Wydawnictwo KR.
Google Scholar
Desgagnes P. (2008) Śmiech to zdrowie. Terapia śmiechem, trans. A. Ciepłowska, Warszawa, Bauer-Weltbild Media.
Google Scholar
Dudzikowa M. (1996) Osobliwości śmiechu uczniowskiego, Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar
Dziemidok B. (1967) O komizmie, Warszawa, Wydawnictwo Książka i Wiedza.
Google Scholar
Kołakowski L. (2000) Mini wykłady o maxi sprawach, series 1–3, Kraków, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Google Scholar
Krasicki I. (1985) Monachomachia czyli wojna mnichów, Warszawa, Krajowa Agencja Wydawnicza.
Google Scholar
Kwiatkowska-Tybulewicz B. (2016) Wychowawcze aspekty sztuki współczesnej. Z perspektywy sztuki współczesnej, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, https://doi.org/10.31338/uw.9788323524069
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323524069
Łukaszewicz R. M. (2021) Opowieści drogi. Wrocławska Szkoła Przyszłości i Fundacja Wolne Inicjatywy Edukacyjne, czyli Każdy więcej może, mniej musi, dobre nie wystarcza, gdy lepsze jest możliwe, Wrocław, Fundacja Wolne Inicjatywy Edukacyjne.
Google Scholar
Michalski R. (2015) Rozważania wokół platońskiej koncepcji śmiechu, “Studia z Historii Filozofii”, vol. 4(6), pp. 149–174, https://doi.org/10.12775/szhf.2015.056
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.12775/szhf.2015.056
Plessner H. (2004) Śmiech i płacz. Badania nad granicami ludzkiego zachowania, Kraków, Wydawnictwo ANTYK.
Google Scholar
Rawski T. (2016) Śmiech a władza, “Przegląd Politologiczny”, vol. 41, pp. 240–258.
Google Scholar
Szuman S. (2008) Wybór pism estetycznych, M. Kielar-Turska (ed.), Kraków, Wydawnictwo Universitas.
Google Scholar
Wichowska J. (2006) Ptaki nad miastem, “Didaskalia. Gazeta Teatralna”, vol. 71, pp. 98–100.
Google Scholar
Wojnar I. (1968) Nauczyciel i wychowanie estetyczne, Warszawa, PZWS.
Google Scholar
Wojnar I. (1984) Teoria wychowania estetycznego, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Wojtaszak K. (2014) Śmiech, komizm, śmiechoterapia, “Przegląd Biblioterapeutyczny”, vol. IV(2), pp. 33–47.
Google Scholar
Ziomek J. (2000) Rzeczy komiczne, Poznań, Wydawnictwo “Poznańskie Studia Polonistyczne”.
Google Scholar
Żygulski K. (1985) Wspólnota śmiechu, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar