Między strategią a przypadkiem – postrzeganie karier przez młodych pracowników
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-600X.61.03Słowa kluczowe:
kariera zawodowa, młodzież, młodzi dorośli, zarządzanie karierą, planowanie karieryAbstrakt
W artykule autorka podejmuje rozważania dotyczące roli karier nieliniowych w początkowym okresie życia zawodowego człowieka. Kariery nieliniowe nie przebiegają systematycznie i w jednolitych sferach działalności zawodowej, ich przebieg nie jest więc łatwy do przewidzenia. Tego typu kariery wpisują się w przestrzeń współczesnego globalnego rynku pracy i stanowią rozwiązania pozwalające na dostosowywanie się do płynnej rzeczywistości. Podstawowe zagadnienia stawiane przez autorkę dotyczą tego, czy realizowane kariery nieliniowe przez młodzież i młodych dorosłych: 1) są postrzegane jako sposób na eksplorację; 2) są wykorzystywane do budowania portfela doświadczeń zawodowych przez młodych ludzi; 3) na ile są świadomie planowane, a na ile są wynikiem przypadku lub przymusu ekonomicznego; 4) jaki jest stosunek młodych ludzi do nieliniowego charakteru kariery, czy tego rodzaju ścieżka zawodowa jest uznawana jako zwiększająca szanse na rynku pracy, czy wręcz przeciwnie. Rozważania literaturowe zamieszczone w pierwszej części artykułu zostały wsparte wynikami badań ankietowych przeprowadzonych wśród 162 studentów studiów niestacjonarnych. Punktem wyjścia prezentowanych badań są wyniki wcześniejszych analiz eksploracyjnych, które pozwoliły na wyodrębnienie dwóch głównych modeli karier nieliniowych. Wyodrębnione modele są wykorzystane w badaniach prezentowanych w artykule do określenia typów karier respondentów oraz ich oceny przez badanych pod względem między innymi przydatności na rynku pracy. Przebieg karier respondentów jest analizowany także pod kątem intencjonalności podejmowanych działań związanych z pracą w kontekście zarządzania własną karierą.
Bibliografia
Balcerowicz-Szkutnik M. (2015), Wpływ procesów globalizacyjnych na kondycję rynku pracy w wybranych państwach UE, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
Google Scholar
Bańka A. (2007), Globalizacja pracy i kariery a procesy identyfikacji społecznej i indywidualnej, [w:] M. Górnik-Durose, B. Kożusznik (red.), Perspektywy psychologii pracy, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar
Barańska M. (2016), Wolontariat w planowaniu kariery, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Google Scholar
Bauman Z. (2006), Płynna nowoczesność, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar
Bohdziewicz P. (2010), Współczesne kariery zawodowe: od modelu biurokratycznego do przedsiębiorczego, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”, IPiSS, nr 3–4.
Google Scholar
Brynjolfsson E., McAfee A. (2015), Wyścig z maszynami, Kurhaus Publishing, Warszawa.
Google Scholar
Cybal-Michalska A. (2014), Młodzież akademicka a kariera zawodowa, Impuls, Kraków.
Google Scholar
Domecka M., Mrozowicki A. (2008), Robotnicy i ludzie biznesu. Wzory karier zawodowych a zmiana społeczna w Polsce, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. IV, nr 1.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.4.1.06
Drucker P. F. (2000), Zarządzanie w XXI wieku, Muza S.A., Warszawa.
Google Scholar
Erikson E. H. (2004), Tożsamość a cykl życia, Zysk i S-ka, Poznań.
Google Scholar
Grycuk A. (2013), Najważniejsze tendencje na rynku pracy w krajach rozwiniętych, „Studia BAS”, nr 4 (36).
Google Scholar
Gurba E. (2003), Wczesna dorosłość, [w:] B. Harwas-Napierała, J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, PWN, Warszawa.
Google Scholar
GUS (2017), Aktywność ekonomiczna ludności III kwartał 2016, Warszawa.
Google Scholar
Jakimiuk B. (2016), Proces budowania kariery zawodowej, [w:] D. Kukla, W. Duda (red.), Poradnictwo zawodowe. Rozwój zawodowy w ujęciu przekrojowym, Difin, Warszawa.
Google Scholar
Jelonek M. (2015), Młodzi na rynku pracy. Polityka publiczna wobec wyzwań związanych z poprawą sytuacji zawodowej osób młodych, [w:] J. Górniak, Polski rynek pracy. Wyzwania i kierunki działań. Na podstawie badań Bilansu Kapitału Ludzkiego 2010–2015, Wydawnictwo Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa–Kraków.
Google Scholar
Krause E. (2012), Rozwój kariery zawodowej studentów. Kontekst i dokonania, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
Google Scholar
Kwiatkowski S. (2001), Bogactwo z wiedzy, [w:] A. Kukliński (red.), Gospodarka oparta na wiedzy. Wyzwanie dla Polski XXI w., KBN, Warszawa.
Google Scholar
Leszkowicz-Baczyński J. (2017), Systemowe wymogi, indywidualne koszty. Praca poza formalnym zatrudnieniem absolwentów Uniwersytetu Zielonogórskiego, [w:] E. Kolasińska, J. Róg-Ilnicka, A. Mrozowicki (red.), Praca w XXI wieku. Wymiary formalne i nieformalne, Katedra, Gdańsk.
Google Scholar
Mądrzycki T. (2002), Osobowość jako system tworzący i realizujący plany, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar
Piekarska A. (2008), Nowe strategie zawodowe – charakterystyka karier nieliniowych, [w:] A. Stankiewicz-Mróz, J. Lendzion (red.), Wyzwania dla zarządzania zasobami ludzkimi w sytuacji przemian na rynku pracy, Media Press, Łódź.
Google Scholar
Piorunek M. (2016), Refleksje o (nie)planowaniu biografii zawodowej, [w:] V. Drabik-Podgórna, M. Podgórny (red.), Zawód czy kompetencje? Wymagania rynku pracy a wspieranie rozwoju kariery, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
Google Scholar
Prokurat S. (2016), Praca 2.0. Nie ukryjesz się przed rewolucją rynku pracy, Helion, Gliwice.
Google Scholar
Słomczyński K. (2007), Wprowadzenie. Kariera i sukces jako przedmiot badań socjologicznych, [w:] K. M. Słomczyński (red.), Kariera i sukces, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, IFiS PAN, Zielona Góra–Warszawa.
Google Scholar
Stachowiak J. (2014), O koncepcji nowego ducha kapitalizmu w ujęciu Luca Boltanskiego i Ève Chiapello, „Przegląd Socjologiczny”, T. 63 (LXIII), nr 4.
Google Scholar
Rifkin J. (2003), Wiek dostępu. Nowa kultura kapitalizmu, w której płaci się za każdą chwilę życia, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
Google Scholar
Rokicka E. (1995), Wzory karier kierowniczych w gospodarce państwowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Skórska A. (2016), Rynek pracy. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice.
Google Scholar
Stolarska M. (1998), Inżynier – Menedżer. Zawód, system kształcenia, kariera zawodowa (Studium porównawcze w Polsce i Francji), Politechnika Łódzka, „Zeszyty Naukowe”, nr 805, Rozprawy Naukowe, z. 253.
Google Scholar
Suchar M. (2010), Modele karier. Przewidywanie kolejnego kroku, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Google Scholar
Szaban J. (2016), Rynek pracy w Polsce i w Unii Europejskiej, Difin, Warszawa.
Google Scholar
Sztompka P. (2016), Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej, Znak, Kraków.
Google Scholar
Turska E. (2014), Kapitał kariery ludzi młodych. Uwarunkowania i konsekwencje, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar
Walczak-Duraj D. (2011), Procesy przewartościowania prac. Główne uwarunkowania i tendencje, [w:] D. Walczak-Duraj (red.), Przemiany pracy, postaw i ról zawodowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Zacher L. (2008), Ambiwalentność rozwoju. Od społeczeństwa przemysłowego do informacyjnego, [w:] A. Siwik, L. Haber (red.) Od robotnika do internauty. W kierunku społeczeństwa informacyjnego, Wydawnictwo AGH, Kraków.
Google Scholar
Zając M. (2015), Zarządzanie rozwojem zawodowym oraz własną karierą wobec wyzwań rynku pracy, [w:] W. Duda, D. Kukla (red.), Współczesne uwarunkowania rynku pracy, Wydawnictwo Akademii im. Jana Długosza, Częstochowa.
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.