Sposoby „okazywania miłości” w relacji intymnej – podobieństwa i różnice między interakcjami kobiet i mężczyzn

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.83.04

Słowa kluczowe:

miłość, związek intymny, miłość erotyczna, para, związek heteroseksualny, związek romantyczny

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań jakościowych dotyczących sposobów okazywania miłości w heteroseksualnych związkach przez kobiety i mężczyzn oraz wskazanie podobieństw i różnic, jakie występują między płciami. Analiza odnosi się do tradycyjnego i nowoczesnego modelu kobiecości i męskości. Wypowiedzi respondentów zostały podzielone na dwa główne obszary – szeroko definiowaną komunikację (gesty czułości, wsparcie emocjonalne, zachowania podczas nieporozumień) oraz podejmowanie określonych działań (pomaganie w wykonywaniu obowiązków domowych lub innych aktywności na rzecz partnera, kupowanie prezentów, organizowanie czasu wolnego, inicjowanie seksu). Analiza materiału empirycznego pokazała przenikanie się modeli patriarchalnych i nowoczesnych kobiecości i męskości w sposobach zachowań miłosnych kobiet i mężczyzn wobec swoich partnerów. I mężczyźni, i kobiety czerpią inspiracje z repertuaru zachowań zarówno z tradycyjnej męskości, jak i z tradycyjnej kobiecości, ewoluując w kierunku nowoczesnego modelu kobiecości i męskości, które stają się bardziej androgeniczne. Tym samym zdecydowanie poszerzają zakres sposobów okazywania miłości, łącząc te bardziej emocjonalne, sfeminizowane z tymi aktywnymi, tradycyjnie „męskimi”.

Bibliografia

Arcimowicz K. (2003), Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda – fałsz – stereotyp, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Google Scholar

Bakan D. (1966), The duality of human existence, Rand McNally, Chicago.
Google Scholar

Bauman Z. (1996), Ponowoczesność, czyli dekonstrukcja nieśmiertelności, „Kultura Współczesna”, no. 1–2(9–10).
Google Scholar

Bauman Z. (2005), Razem osobno, transl. T. Kunz, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar

Beck U., Beck-Gernsheim E. (2013), Całkiem zwyczajny chaos miłości, transl. T. Dominiak, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław.
Google Scholar

Bieńko M. (2013), Intymne i prywatne praktyki codzienności. Studium socjologiczne, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, https://doi.org/10.31338/uw.9788323521921
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323521921

Blackwell D.L., Lichter D.T. (2000), Mate selection among married and cohabiting couples, “Journal of Family Issues”, vol. 21(3), https://doi.org/10.1177/019251300021003001
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/019251300021003001

Blood R., Wolfie D. (1960), Husbands and Wives: The Dynamics of Family Living, Free Press, Glencoe.
Google Scholar

Brantley A., Knox D., Zusman M. (2002), When and why gender differences in saying “I Love You” among college students, “College Student Journal”, vol. 36(4).
Google Scholar

Broverman I.K., Vogel S.R., Broverman D.M., Clarkson F.E., Rosenkrantz P.S. (1972), Sex-role stereotypes: A current appraisal, “Journal of Social Issues”, vol. 28(2), pp. 59–78, https://doi.org/10.1111/j.1540-4560.1972.tb00018.x
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1540-4560.1972.tb00018.x

Buss D. (1988), Love acts: The evolutionary biology of love, [in:] R.J. Stemberg, M.L. Barnes (eds.), The psychology of love, Yale University Press, New Haven.
Google Scholar

Cancian F.M. (1986), The feminization of love, “Signs”, vol. 11, no. 4, https://doi.org/10.1086/494272
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/494272

Dobrowolska D. (1992), Przebieg życia – fazy – wydarzenia, “Kultura i Społeczeństwo”, no. 2.
Google Scholar

Eagly A.H. (1987), Sex differences in social behavior: A social-role interpretation, Erlbaum, Hillsdale.
Google Scholar

Fehr B. (2006), A prototype approach to studying love, [in:] R.J. Sternberg, K. Weis (eds.), The new psychology of love, Yale University Press, New Haven.
Google Scholar

Foster J. (1999), An Invitation to Dialogue: Clarifying the Position of Feminist Gender Theory in Relation to Sexual Difference Theory, “Gender & Society”, vol. 13, https://doi.org/10.1177/089124399013004002
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/089124399013004002

Giddens A. (2006), Przemiany intymności. Seksualność, miłość i erotyzm we współczesnych społeczeństwach, transl. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Goffman E. (2006), Rytuał interakcyjny, transl. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Goffman E. (2008), Człowiek w teatrze życia codziennego, transl. H. Datner-Śpiewak, P. Śpiewak, Aletheia, Warszawa.
Google Scholar

Illouz E. (2016), Dlaczego miłość rani. Studium socjologiczne, transl. M. Filipczuk, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Google Scholar

Jamieson L. (2008), Od rodziny do intymności, [in:] P. Sztompka, M. Bogunia-Borowska (eds.), Socjologia codzienności, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Google Scholar

Janicka I. (2008), Stosunki partnerskie w związkach niemałżeńskich, “Przegląd Psychologiczny”, vol. 51, no. 1, pp. 37–53.
Google Scholar

Kalinowska K. (2018), Praktyki flirtu i podrywu. Studium z mikrosocjologii emocji, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Google Scholar

Konecki K. (2003), Odczarowanie świata dotyczy także miłości, [in:] K. Doktór, K. Konecki, W. Warzywoda-Kruszyńska (eds.), Praca – Gospodarka – Społeczeństwo. Studia i szkice socjologiczne dedykowane profesor Jolancie Kulpińskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Konecki K. (2008), Dotyk i wymiana gestów jako element wytwarzania więzi emocjonalnej: zastosowania socjologii wizualnej i metodologii teorii ugruntowanej w badaniu interakcji zwierząt i ludzi, “Przegląd Socjologii Jakościowej”, vol. 4, no. 1, pp. 71–115, https://doi.org/10.18778/1733-8069.4.1.04
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.4.1.04

Kwak A. (2014), Współczesne związki heteroseksualne: małżeństwa (dobrowolnie bezdzietne), kohabitacje, LAT, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
Google Scholar

Leathers D.G. (2007), Komunikacja niewerbalna. Zasady i zastosowania, transl. M. Trzcińska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Lubinski D., Tellegen A., Butcher J.N. (1983), Masculinity, femininity, and androgyny viewed and assessed as distinct concepts, “Journal of Personality and Social Psychology”, vol. 44(2), pp. 428–439, https://doi.org/10.1037/0022-3514.44.2.428
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.44.2.428

Mandal E. (2000), Podmiotowe i interpersonalne konsekwencje stereotypów związanych z płcią, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

Noller P. (1996), What is this thing called love? Defining the love that supports marriage and family, “Personal Relationships”, vol. 3, pp. 97–115, https://doi.org/10.1111/j.1475-6811.1996.tb00106.x
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1475-6811.1996.tb00106.x

Pankowska D. (2005), Wychowanie a role płciowe, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Google Scholar

Paprzycka E., Mianowska E. (2019), Płeć i związki intymne – strukturalne uwarunkowania trwałości pary intymnej, “Dyskursy Młodych Andragogów”, vol. 20, pp. 441–455.
Google Scholar

Parsons T., Bales R.F. (eds.) (1955), Family Socialization and Interaction Process, The Free Press, Glencoe.
Google Scholar

Pawłowska B. (2013), Emocje społeczne w pracy nauczyciela i przedstawiciela handlowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, https://doi.org/10.18778/7525-862-2
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-862-2

Pease B., Pease A. (2012), Mowa ciała w miłości, transl. B. Jóźwiak, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań.
Google Scholar

Perrin P.B., Heesacker M., Tiegs T.J., Swan L.K., Lawrence Jr. A.W., Smith M.B., Carrillo R.J., Cawood R.L., Mejia-Millan C.M. (2011), Aligning Mars and Venus: The social construction and instability of gender differences in romantic relationships, “Sex Roles”, vol. 64, pp. 613–628, https://doi.org/10.1007/s11199-010-9804-4
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/s11199-010-9804-4

Przybył I. (2017), Historie przedślubne. Przemiany obyczajowości i instytucji zaręczyn, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Google Scholar

Schmidt F. (2015), Para, mieszkanie, małżeństwo. Dynamika związków intymnych na tle przemian historycznych i współczesnych dyskusji o procesie indywidualizacji, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej–Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Warszawa–Toruń.
Google Scholar

Schmitt D.P., Youn G., Bond B., Brooks S., Frye H., Johnson S., Klesman J., Peplinski C., Sampias J., Sherrill M., Stoka C. (2009), When will I feel love? The effects of culture, personality, and gender on the psychological tendency to love, “Journal of Research in Personality”, vol. 43(5), pp. 830–846, https://doi.org/10.1016/j.jrp.2009.05.008
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrp.2009.05.008

Schoenfeld E.A., Bredow C.A., Huston T.L. (2012), Do Men and Women Show Love Differently in Marriage?, “Personality and Social Psychology Bulletin”, vol. 38(11), https://doi.org/10.1177/0146167212450739
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0146167212450739

Silverman D. (2007), Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji, transl. M. Głowacka-Grajper, J. Ostrowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Sprecher S., Metts S. (1999), Romantic beliefs: Their influence on relationships and patterns of change over time, “Journal of Social and Personal Relationships”, vol. 16, https://doi.org/10.1177/0265407599166009
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0265407599166009

Sternberg R. (1986), A triangular theory of love, “Psychological Review”, vol. 93(2), pp. 119–135, https://doi.org/10.1037/0033-295X.93.2.119
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1037/0033-295X.93.2.119

Szukalski P. (2013), Małżeństwo: początek i koniec, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łodź, https://doi.org/10.18778/7969-031-2
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7969-031-2

Tannen D. (1999), Ty nic nie rozumiesz! Kobieta i mężczyzna w rozmowie, transl. A. Sylwanowicz, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
Google Scholar

Weigel D.J., Ballard-Reisch D.S. (1999), How couples maintain marriages: A closer look at self and spouse influences upon the use of maintenance behaviors in marriage, “Family Relations”, vol. 48, no. 3, pp. 263–269, https://doi.org/10.2307/585635
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/585635

West C., Zimmerman D. (1991), Doing Gender, [in:] J. Lorber, S.A. Farrell (eds.), The Social Construction of Gender, Sage Publications, Newbury Park.
Google Scholar

Wojciszke B. (2003), Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Wojciszke B. (2010), Psychologia miłości. Intymność, namiętność, zaangażowanie, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Google Scholar

Wood J.T., Inman C.C. (1993), In a different mode: Masculine styles of communicating closeness, “Journal of Applied Communication Research”, vol. 21, pp. 279–295, https://doi.org/10.1080/00909889309365372
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/00909889309365372

Opublikowane

2022-12-30

Jak cytować

Czernecka, J. (2022). Sposoby „okazywania miłości” w relacji intymnej – podobieństwa i różnice między interakcjami kobiet i mężczyzn. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (83), 75–95. https://doi.org/10.18778/0208-600X.83.04