Aktywność społeczna członków lokalnych grup działania

Autor

  • Danuta Walczak-Duraj Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Socjologii Polityki i Moralności image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.44.08

Słowa kluczowe:

lokalna grupa działania, wieś, aktywność społeczna, przynależność do organizacji, władza lokalna

Abstrakt

Przedmiotem opracowania, które ma przede wszystkim charakter analityczny, jest próba scharakteryzowania poziomu i wybranych form aktywności obywatelskiej członków lokalnych grup działania, występujących na terenie województw lubuskiego, opolskiego, zachodniopomorskiego, małopolskiego, wielkopolskiego oraz podkarpackiego. Badania przeprowadzono na próbie 573 osób zrzeszonych w organizacjach, które realizowały schemat II Pilotażowego programu LEADER+. Aktywność tę potraktowano jako jedno z uwarunkowań kapitału społecznego LGD. W prezentacji pominięto aktywność polityczną członków LGD i skoncentrowano się na aktywności społecznej zarówno sformalizowanej, jak i niesformalizowanej. Aktywność ta rozpatrywana była z punktu widzenia podstawowych korelatów społeczno-demograficznych (m.in. płeć, wiek, wykształcenie, przynależność do kategorii zawodowych), jak również przestrzennego zróżnicowania (według badanych województw). Wyniki analizy pozwalają stwierdzić dość wyraźny stopień wewnętrznego zróżnicowania tej aktywności w tych wszystkich wymienionych wymiarach. Podobnie jak w przypadku badań reprezentatywnych, zarówno CBOS-u, jak i w ramach kolejnych edycji „diagnozy społecznej”, tak i tutaj możemy stwierdzić, że aktywność ta jest związana z płcią i wiekiem, jak również z pozycją społeczną; przede wszystkim z poziomem wykształcenia i przynależnością do określonej kategorii zawodowej. Nie bez znaczenia jest również terytorialne zróżnicowanie LGD mierzone przynależnością do danego województwa. Jednak w sposób ogólny możemy stwierdzić, że deklarowana aktywność społeczna badanych członków LGD wyróżnia się na tle ogólnej aktywności Polaków, zwłaszcza jeśli uwzględnimy fakt, że analiza dotyczyła środowiska wiejskiego.

Bibliografia

Aktywność społeczna Polaków (2011), CBOS, Warszawa, (maj).
Google Scholar

Bartkowski J. (2007), Kapitał społeczny i jego oddziaływanie na rozwój w ujęciu socjologicznym, [w:] M. Herbst (red.), Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych UW, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa, s. 54‒97.
Google Scholar

Czapiński J., Panek T. (red.) (2011), Diagnoza społeczna, raporty, http://www.diagnoza.com, 23.11.2012.
Google Scholar

Czy mamy poczucie wpływu na sprawy publiczne? (2012), wrzesień, (sondaż CBOS-u na zlecenie portalu internetowego Wirtualna Polska).
Google Scholar

Frykowski M., Starosta P. (2005), Kapitał społeczny na terenie województwa łódzkiego, [w:] K. Gorlach, G. Foryś (red.), W obliczu zmiany: wybrane strategie działania mieszkańców polskiej wsi, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 79‒106.
Google Scholar

Goszczyński W. (2008), Kształtowanie synergicznych form kapitału społecznego jako warunek prawidłowej aktywizacji społeczności lokalnych na przykładzie pilotażowego programu LEADER+, [w:] H. Podedworna, P. Ruszkowski (red.), Społeczne aspekty zrównoważonego rozwoju wsi w Polsce. Partycypacja lokalna i kapitał społeczny, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa, s. 102‒122.
Google Scholar

Goszczyński W. (2009), Program LEADER jako mechanizm kształtowania kapitału społecznego na obszarach wiejskich, [w:] K. Wasielewski (red.), Tworzenie partnerstw lokalnych i ich sieci na obszarach wiejskich, Wydawnictwo Naukowe WSG, Bydgoszcz, s. 15‒27.
Google Scholar

Grosse T. G. (2002), Przegląd koncepcji teoretycznych rozwoju regionalnego, „Studia Regionalne i Lokalne”, vol. 8, nr 1, s. 25‒48.
Google Scholar

Halamska M. (2009), Zasoby własne wsi a zewnętrzne programy rozwoju na przykładzie zależności kapitał społeczny – PP LEADER+, „Wieś i Rolnictwo”, vol. 144, nr 3, s. 9‒28.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.53098/wir.2009.3.144/01

Hanke K. (2008), Koncepcja kapitału społecznego a doświadczenia lokalnych grup działania, [w:] H. Podedworna, P. Ruszkowski (red.), Społeczne aspekty zrównoważonego rozwoju wsi w Polsce. Partycypacja lokalna i kapitał społeczny, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa, s. 87‒101.
Google Scholar

Hanke-Zajda K. (2009), Potencjał kapitału społecznego lokalnych grup działania województwa łódzkiego, „Wieś i Rolnictwo”, vol. 145, nr 4, s. 199‒211.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.53098/wir.2009.4.145/12

Herbst J., Swianiewicz P. (2008), Kapitał społeczny Dolnego Śląska i Małopolski na tle ogólnopolskiego zróżnicowania regionalnego, [w:] P. Swianiewicz, J. Herbst, M. Lackowska, A. Mielczarek (red.), Szafarze darów europejskich. Kapitał społeczny a realizacja polityki regionalnej w polskich województwach, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa, s. 54‒124.
Google Scholar

Kołodziejczyk D. (2003), Kapitał społeczny w rozwoju obszarów wiejskich w Polsce, [w:] B. Górz, Cz. Guzik (red.), Współczesne przekształcenia i przyszłość polskiej wsi, ser. „Studia Obszarów Wiejskich”, vol. 4, PTG PAN, Warszawa, s. 27‒37.
Google Scholar

Korenik S. (2008), Kapitał ludzki w procesach rozwoju gospodarczego ze szczególnym uwzględnieniem aspektów przestrzennych, [w:] K. Miszczak, Z. Przybyła (red.), Nowe paradygmaty gospodarki przestrzennej, „Biuletyn KPZK PAN”, z. 236, Warszawa, s. 75‒82.
Google Scholar

Lewicka M. (2005), Ways to make people active: The role of place attachment, cultural capital, and neighborhood ties, „Journal of Environmental Psychology”, Vol. 25, No. 4, s. 381–395.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.jenvp.2005.10.004

Nardone G., Sisto R., Lopolito A. (2010), Social Capital in the LEADER Initiative: A Methodological Approach, „Journal of Rural Studies”, Vol. 26, No. 1, s. 63‒72.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2009.09.001

Paldam M., Svendsen G. T. (2001), Missing Social Capital and the Transition in Eastern Europe, „Journal for Institutional Innovation, Development and Transition”, Vol. 5, s. 21‒34.
Google Scholar

Podedworna H., Ruszkowski P. (red.) (2008), Społeczne aspekty zrównoważonego rozwoju wsi w Polsce. Partycypacja lokalna i kapitał społeczny, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
Google Scholar

Ryfkin J. (2003), Wiek dostępu. Nowa kultura hiperkapitalizmu, w której płaci się za każdą chwilę, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
Google Scholar

Shuckshmit M. (2000), Endogenous development, social capital and social inclusion: perspectives from LEADER in the UK, „Sociologia Ruralis”, Vol. 40, No. 2, s. 208–218.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/1467-9523.00143

Szczepański M. S., Bierwiaczonek K., Nawrocki T. (red.) (2008), Kapitały ludzkie i społeczne a konkurencyjność regionów, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

Walczak-Duraj D. (2010), Social Capital of Women in Rural and their Participation in the Socio-Political Life, „Polish Sociological Review”, Vol. 172, No. 4, s. 429‒446.
Google Scholar

Walczak-Duraj D. (2011), Regionalny i lokalny kontekst kapitału społecznego a zachowania gospodarcze w sieci, „Humanizacja Pracy”, vol. XLIV, nr 3–4, s. 21–42.
Google Scholar

Warner M. (2001), Building social capital: the role of local government, „Journal of Socio-Economic”, Vol. 30, No. 2, s. 187–192.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S1053-5357(00)00105-0

Warowicki M., Woźniak Z. (red.) (2008), Aktywność obywatelska w rozwoju społeczności lokalnej. Od komunikacji do współpracy, Wydawnictwo Municipium, Warszawa.
Google Scholar

Zarycki T. (2004), Kapitał społeczny a trzy polskie drogi do nowoczesności, „Kultura i Społeczeństwo”, vol. 48, nr 2, s. 45‒65.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2004.48.2.3

Pobrania

Opublikowane

30-01-2013

Jak cytować

Walczak-Duraj, D. (2013). Aktywność społeczna członków lokalnych grup działania. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (44), 109–126. https://doi.org/10.18778/0208-600X.44.08