Gatunki w dziennikarstwie poradnikowym (na przykładzie prasy). Część II

Monika Worsowicz

doi:10.18778/1505-9057.51.14

Autor

Monika Worsowicz Dr hab., prof. UŁ, Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Katedra Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.51.14

Słowa kluczowe:

dziennikarstwo poradnikowe, gatunek dziennikarski, prasa

Abstrakt

Artykuł prezentuje genologiczne ujęcie poradnikowego dziennikarstwa prasowego na podstawie wybranych tytułów polskiej prasy poradnikowej. Badane teksty zostały uporządkowane w czterech grupach: 1) gatunki „nieobecne” w prasie poradnikowej, 2) gatunki nieporadnikowe, 3) klasyczne formy poradnikowe, 4) twory wielokształtne i genologicznie nieustabilizowane. W niniejszym artykule przedstawione są dwie ostatnie grupy. Najliczniejszą i najbardziej heterogeniczną grupę publikacji tworzą materiały dziennikarskie o pierwszoplanowym celu doradzenia w sytuacji zaistnienia problemu lub zachęcenia do konkretnego postępowania profilaktycznego. Są to m.in. miniporada, porada prasowa, kolaż poradnikowy, instrukcja, przepis kulinarny, galeria inspiracji, galeria modowa, wywiad poradnikowy, reportaż poradnikowy, artykuł poradnikowy. Funkcja doradzania stanowi w nich najważniejszy czynnik decydujący o doraźnym komponowaniu kolekcji gatunków. Powstają one w związku z potrzebą pogłębionego omówienia wybranego problemu i są uzupełniane również o te gatunki, w których rada/pouczenie odgrywa mniej istotną rolę. Zróżnicowana wielkość, łatwość przeredagowania treści na potrzeby infografik oraz ilustracyjność pozwalają na tworzenie materiałów atrakcyjnych wizualnie dla czytelnika, a zarazem zapewniających wszechstronne omówienie tematu. Gatunki o nieustabilizowanej formie są trudne w opisie, gdyż znajdują się jeszcze w stadium kształtowania się i autorskich eksperymentów. Na łamach prasy poradnikowej są to rekomendacje oraz metamorfozy. Analiza genologiczna zawartości pism poradnikowych skłania do umiejscowienia porady prasowej oraz artykułu poradnikowego w centrum zbioru publikowanych w nich dziennikarskich form wypowiedzi. Ich wzorcotwórcze modyfikacje ograniczają monotonność lektury, a zarazem pozwalają autorowi harmonijnie łączyć dyrektywność zaleceń doradcy z postawą życzliwego opiekuna. Jest prawdopodobne, że aspekt pragmatyczny takich publikacji znajdzie swój wyraz w pozytywnej reakcji czytelników na wskazówki i zachęty. Dopełniające poradę i artykuł poradnikowy pozostałe formy, jak m.in. listy z odpowiedziami, sylwetki, reportaże, wywiady, instrukcje, galerie czy wyborniki, różnicują zawartość pism pod względem gatunkowym oraz funkcjonalnym, ale przede wszystkim dowodzą dziennikarskiej kreatywności w tworzeniu przekazów będących kompilacją poradnictwa, informacji i rozrywki.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Blezer znów rządzi, „Pani Domu” 2017, nr 3, s. 6–7.
Google Scholar

Bulisz E., Redukcjonizm genologiczny we współczesnej prasie poradnikowej dla kobiet, „Stylistyka” 2014, t. 23, s. 397–414.
Google Scholar

Co w trawie piszczy, „Olivia” 2017, nr 3, s. 10.
Google Scholar

Dąbrowska-Cendrowska O., Guidetainment w polskich mediach – analiza zjawiska na wybranych przykładach, „Media i Społeczeństwo” 2015, nr 5, s. 35–53.
Google Scholar

Dla małego brzuszka, „Naj” 2017, nr 1, s. 39.
Google Scholar

„Dobre Rady” 2017, nr 2, s. 5.
Google Scholar

Duda A., Prasa kobieca – między advertorialem a informacją. Analiza zawartości i odbioru advertoriali miesięcznika „Claudia”, „Naukowy Przegląd Dziennikarski” 2015, nr 3, s. 22–35.
Google Scholar

Encyklopedia wiedzy o prasie, red. J. Maślanka, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1976.
Google Scholar

Ficek E., Formy (i dzisiejsze normy) poradnictwa prasowego – analiza genologiczna, [w:] Gatunki mowy i ich ewolucja, t. 5: Gatunek a granice, red. D. Ostaszewska, J. Przyklenk, Wydawnictwo UŚ, Katowice 2015, s. 230–237.
Google Scholar

Futkowska J., Makijażowe SOS. Piękna przez cały dzień, „Poradnik Domowy” 2017, nr 3, s. 22–23.
Google Scholar

Gorączka wcale nie taka zła, z B. Leszczyńską rozm. E. Wichrowska, „Claudia” 2017, nr 3, s. 134–135.
Google Scholar

Jak sprawdzić, czy ubranie jest wysokiej jakości, „Claudia” 2017, nr 3, s. 48.
Google Scholar

Kołakowska I., Alergia po czterdziestce, „Kobieta i Życie” 2017, nr 3, s. 64–67.
Google Scholar

Łoszewska-Ołowska M., Pomiędzy reklamą a reklamą ukrytą. Rzecz o prawnych aspektach artykułów sponsorowanych i lokowania produktów w polskiej prasie drukowanej i internetowej, „Studia Medioznawcze” 2014, nr 4(59), s. 55–72.
Google Scholar

Miksuj wzory i kolory, „Świat Kobiety” 2017, nr 3, s. 56–59.
Google Scholar

Płusa A., Pielęgnacja na miarę włosów, „Poradnik Domowy” 2017, nr 3, s. 24–25.
Google Scholar

Poranek bez stresu według Doroty Wellman, „Świat Kobiety” 2017, nr 2, s. 34–35.
Google Scholar

Rozliczamy się z ZUS z dodatkowej pracy, „Tina” 2017, nr 3, s. 32–33.
Google Scholar

Słownik terminologii medialnej, red. W. Pisarek, Universitas, Kraków 2006.
Google Scholar

Smól J., Wzorzec gatunkowy porady prasowej dawniej i dziś w perspektywie pragmatycznej, [w:] Kształtowanie się wzorów i wzorców językowych, red. A. Piotrowicz, K. Skibski, M. Szczyszek, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2009, s. 257–263.
Google Scholar

Sprzedaż pierwszych numerów tygodnika 100 rad obiecująca dla wydawcy, http://portalmedialny.pl/art/58255/sprzedaz-pierwszych-numerow-tygodnika-100-rad-obiecujaca-dla-wydawcy.html [dostęp: 26.02.2017].
Google Scholar

Stasiak E., Wielkie wyjście, Świat Kobiety” 2017, nr 3, s. 50–52.
Google Scholar

Twój ziołowy miniogródek, „Świat Kobiety” 2017, nr 2, s. 132–133.
Google Scholar

Uroda dobrze przyprawiona, „Dobre Rady” 2017, nr 2, s. 6.
Google Scholar

W świecie dziecięcych marzeń, „Claudia” 2017, nr 2, s. 92–95.
Google Scholar

Worsowicz M., Rekomendacje i ich wpływ na charakterystykę gatunkową ogólnotematycznej prasy poradnikowej dla kobiet, [w:] Współczesne media. Gatunki w mediach. Prace dedykowane Profesor Marii Wojtak, t. 1: Zagadnienia teoretyczne. Gatunki w mediach drukowanych, red. I. Hofman, D. Kępa-Figura, Wydawnictwo UMSC, Lublin 2017, s. 291–303.
Google Scholar

Worsowicz M., Stylistyczne uwikłania artykułu poradnikowego (na przykładzie ogólnotematycznej prasy poradnikowej dla kobiet), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2016, nr 2(32): Stylistyka mediów, red. R. Siekiera, M. Worsowicz, s. 85–94.
Google Scholar

Zierkiewicz E., Prasa jako medium edukacyjne. Kulturowe reprezentacje raka piersi w czasopismach kobiecych, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2013.
Google Scholar

Żuk A., Porada prasowa. Poradzić, poinformować czy zmanipulować?, [w:] Język. Styl. Gatunek. Katowickie spotkania doktorantów, red. M. Kita, przy współudziale M. Czempki-Wiewióry, M. Ślawskiej, M. Wacławek, Wydawnictwo UŚ, Katowice 2009, s. 33–41.
Google Scholar