Techniki komponowania obrazowania w tekstach kabaretonu

Wiesław Czechowski; Krzysztof Ozga

doi:10.18778/1505-9057.48.20

Autor

Wiesław Czechowski Katedra Dziennikarstwa, Nowych Mediów i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Krzysztof Ozga Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej, Uniwersytet Jagielloński

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9057.48.20

Słowa kluczowe:

dyskurs, dyskurs ludyczny, scenariusz, stereotyp, gramatyka komunikacyjna

Abstrakt

Artykuł stanowi analizę technik komponowania obrazowania w tekstach kabaretonu. Autorzy wychodzą z założenia, że dyskurs kabaretowy to układ interakcyjny, w którym standardowym celem zachowania komunikacyjnego twórców kabaretowych jest rozśmieszanie audytorium, a standardowy cel podjęcia roli odbiorcy tekstu kabaretowego stanowi zabawa. Twórcy kabaretowi do budowania obrazowania korzystają z innych dyskursów, zatem autorzy próbują odpowiedzieć na następujące pytanie badawcze: Jakie sposoby operowania dyskursem(ami) doprowadzają twórców kabaretowych do osiągnięcia celu interakcyjnego? Materiałem empirycznym jest skecz popularnej polskiej grupy kabaretowej Nowaki pt. Nauczyciele. Metodologia badania opiera się przede wszystkim na założeniach gramatyki komunikacyjnej. Analiza pokazuje, że dyskurs kabaretowy operuje technikami obrazowania, które kreują niestandardowe punkty dostępu do skryptów, scenariuszy czy stereotypów, bazujące na ich pogwałceniu lub negatywnej hiperbolizacji, wykorzystujące repertuar środków językowych, takich jak metafora, intertekstualność, polisemia, operacje na poziomie fonologicznym czy odniesienie do hyperdyskursu.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogramy autorów

Wiesław Czechowski - Katedra Dziennikarstwa, Nowych Mediów i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Adiunkt w Katedrze Dziennikarstwa, Nowych Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Jego zainteresowania naukowe są związane z gramatyką komunikacyjną, logiką komunikowania, argumentacją i perswazją.

Krzysztof Ozga - Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej, Uniwersytet Jagielloński

Doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, specjalności: językoznawstwo ogólne, lingwistyka matematyczna, filologia rosyjska, filologia angielska. Adiunkt w Zakładzie Językoznawstwa Rosyjskiego w Instytucie Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ. Jego zainteresowania naukowe, zorientowane na zagadnienia językoznawstwa współczesnego zarówno w aspekcie teoretycznym, jak i praktycznym, koncentrują się wokół problemów z zakresu składni semantycznej, semantyki i pragmatyki, gramatyki komunikacyjnej, językoznawstwa kognitywnego, teorii tekstu i dyskursu, lingwistycznych teorii przekładu oraz komunikacji interpersonalnej. Autor książki On Isomorphism and Non-Isomorphism in Language, Łódź 2011. Współredaktor serii „Język i metoda. Język rosyjski w badaniach lingwistycznych XXI wieku”. Mediator stały wpisany na listę Prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie.

Bibliografia

Awdiejew A., Standardy semantyczne a znaczenie leksykalne, [w:] „Język a Kultura” 1998, t. 12: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki: Teoria, metodologia, analizy empiryczne, red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński, s. 53–62.
Google Scholar

Awdiejew A., Habrajska G., Komponowanie sensu w procesie odbioru komunikatów, Łódź 2010.
Google Scholar

Awdiejew A., Habrajska G., Wprowadzenie do gramatyki komunikacyjnej, t. 1, Łask 2004.
Google Scholar

Awdiejew A., Habrajska G., Wprowadzenie do gramatyki komunikacyjnej, t. 2, Łask 2006.
Google Scholar

Beaugrande R.-A. de, Dressler W.U., Wstęp do lingwistyki tekstu, przeł. A. Szwedek, Warszawa 1990.
Google Scholar

Brzozowska D., Polski dyskurs ludyczny i jego międzynarodowe konteksty, [w:] Tekst i dyskurs – Text und Diskurs, red. W. Czachur, Warszawa 2009, s. 149–161.
Google Scholar

Cruttenden A., Gimson’s Pronunciation of English, London–New York 2013.
Google Scholar

Halliday M.A.K., Hassan R., Cohesion in English, London–New York 1976.
Google Scholar

Karolak S., Podstawowe struktury składniowe języka polskiego, Warszawa 2002.
Google Scholar

Lakoff G., Johnson M., Metaphors We Live By, London 2003.
Google Scholar

Laskowska E., Dyskurs parlamentarny w ujęciu komunikacyjnym, Bydgoszcz 2004.
Google Scholar

Łuc I., Nazwy własne w ponowoczesnych tekstach reklamowych, „Białostockie Archiwum Językowe” 2013, nr 13, s. 187–202.
Google Scholar

Piekot T., O (nie)spójności przekazów werbalno-wizualnych, „Roczniki Naukowe PWSZ w Wałbrzychu. Filologia Polska” 2007, nr 13, s. 103–111.
Google Scholar

Sperber D., Wilson D., Relevance. Communication and Cognition, Oxford 1986.
Google Scholar

Tabakowska E., Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego, Kraków 1995.
Google Scholar