Nieznane źródło do dziejów parafii w Małogoszczu (inwentarz kościelny z 1786 roku)
DOI:
https://doi.org/10.18778/1644-857X.20.01.11Słowa kluczowe:
parafia Małogoszcz, inwentarz kościelny, edycja źródłowa, 1786 rokAbstrakt
Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Małogoszczu (woj. świętokrzyskie) należy do najstarszych na terenie diecezji kieleckiej. Została erygowana w pierwszej połowie XII stulecia, a w 1342 r. hojnie uposażona przez Kazimierza Wielkiego. Od początku XIV w. wchodziła w skład archidiakonatu kurzelowskiego archidiecezji gnieźnieńskiej, trzy stulecia później stała się zaś siedzibą dekanatu. Pierwszy, drewniany kościół parafialny został spalony przez Tatarów w 1259 r. O drugim niewiele wiadomo. Obecna, murowana świątynia została wzniesiona pod koniec XVI w. w stylu renesansowym przez ks. Jakuba Biedę Chrostkowica. Z fundacji tego duchownego powstały w Małogoszczu także dwa inne kościoły: filialny pw. św. Stanisława na wzgórzu Babinek (obecnie cmentarny, w ruinie) i szpitalny pw. św. Krzyża (niezachowany).
Podstawę edycji źródła (zamieszczonego na końcu artykułu) stanowi inwentarz plebanii z 1786 r., przechowywany w zbiorach Archiwum Diecezjalnego w Kielcach. Rękopis ten nie był wcześniej publikowany ani wyzyskiwany przez historyków. Opisano w nim plebanię, folwark, zabudowania gospodarcze, browar, dwie karczmy, wyszczególniono żywy i martwy inwentarz. Źródło to w istotny sposób wzbogaca naszą wiedzę o parafii małogoskiej w czasach staropolskich.
Pobrania
Bibliografia
Archiwum Diecezjalne w Kielcach Małogoszcz. Akta dokumentów kościoła parafialnego w Małogoszczu od 1709 r., sygn. IIPM-I/2.
Google Scholar
Archiwum Diecezjalne w Kielcach Małogoszcz. Dokumenty różne z XIX wieku (luzem, nieuporządkowane), sygn. IIPM-I/6.
Google Scholar
Corpus inscriptionu Poliniae, t. I (Województwo kieleckie), red. J. Szymański, z. 2 (Jędrzejów i region jędrzejowski), wydała, wstępem i komentarzem opatrzyła B. Trelińska, Kielce 1978.
Google Scholar
Achremczyk S., Marchwiński R., Przeracki J., Poczet biskupów warmińskich, Olsztyn 1994.
Google Scholar
Dominikiewicz M., Wyrób piwa, wyd. 2 na nowo oprac. i powiększone, Łódź–Katowice 1923.
Google Scholar
Hadamik C., Kalina D., Traczyński E., Miasto i gmina Małogoszcz, Kielce 2006 (seria: Dzieje i zabytki małych ojczyzn, red. R. Mirowski).
Google Scholar
Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX wieku, red. K. Lepszy, Wrocław 1953.
Google Scholar
Janicka-Szyszko R., Słownictwo rzemiosł w drewnie w leksyku doby nowopolskiej, [niepubl. rozprawa doktorska], Gorzów Wielkopolski 2019.
Google Scholar
Jastrzębski C., Bitwa pod Małogoszczem 1863, Małogoszcz 2013.
Google Scholar
Karkocha M., Epigrafika w Małogoszczu XVI–XVIII w., „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2015, nr 95, s. 21–49.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6050.95.03
Karkocha M., Opis probostwa w Małogoszczu z 1856 roku, „Przegląd Nauk Historycznych” 2018, R. XVII, nr 1, s. 143–170. https://doi.org/10.18778/1644-857X.17.01.07
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1644-857X.17.01.07
Karkocha M., Opis wizyty dziekańskiej kościoła parafialnego w Małogoszczu z roku 1830, „Przegląd Nauk Historycznych” 2016, R. XV, nr 2, s. 261–283. https://doi.org/10.18778/1644-857X.15.02.09
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1644-857X.15.02.09
Karkocha M., Prebenda św. Anny w Małogoszczu w połowie XIX stulecia, „Przegląd Nauk Historycznych” 2018, R. XVII, nr 2, s. 269–284. https://doi.org/10.18778/1644-857X.17.02.11
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1644-857X.17.02.11
Karkocha M., St. Anne’s prebend in Małogoszcz in the mid-nineteenth century, „Przegląd Nauk Historycznych” 2018, R. XVII, nr 3, s. 271–286. https://dx.doi.org/10.18778/1644-857X.17.03.11
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1644-857X.17.03.11
Karkocha M., Uposażenie parafii Małogoszcz w świetle sumariusza z 1792 r., „Przegląd Nauk Historycznych” 2016, R. XV, nr 1, s. 249–276.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1644-857X.15.01.10
Karkocha M., Wystrój i wyposażenie kościoła parafialnego w Małogoszczu w świetle inwentarza z 1856 roku, „Przegląd Nauk Historycznych” 2017, R. XVI, nr 1, s. 325–362. https://doi.org/10.18778/1644-857X.16.01.10
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/1644-857X.16.01.10
Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. III (Województwo kieleckie), red. J.Z. Łoziński, B. Wolff, z. 3 (Powiat jędrzejowski), oprac. T. Przypkowski, Warszawa 1957.
Google Scholar
Kosik E., Chrostowice z Małogoszcza, „Nasza Przeszłość” 1973, R. XL, s. 175–182.
Google Scholar
Kosik E., Parafia małogoska, [w:] W kasztelańskim Małogoszczu. Monografia historyczno-gospodarcza Małogoszcza i okolicy, red. E. Kosik, Kielce 1994, s. 59–66.
Google Scholar
Kosik E., Paulewicz M., Budowniczy Małogoszcza Jakub Bieda Chrostkowicz, [w:] W kasztelańskim Małogoszczu. Monografia historyczno-gospodarcza Małogoszcza i okolicy, red. E. Kosik, Kielce 1994, s. 67–70.
Google Scholar
Kumor B., Dzieje diecezji krakowskiej do roku 1795, t. I, Kraków 1998.
Google Scholar
Łacny K., Janczar-Smuga M., Postęp techniczny i technologiczny w produkcji słodu, „Nauki Inżynierskie i Technologiczne” 2013, nr 4(11), s. 77–93.
Google Scholar
Łętowski L., Katalog biskupów, prałatów i kanoników krakowskich, t. II (Biskupi krakowscy), Kraków 1852.
Google Scholar
Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999, Warszawa 2000.
Google Scholar
Rawita-Witanowski M., Dawny powiat chęciński, z ilustracjami prof. J. Olszewskiego, oprac. D. Kalina, Kielce 2001.
Google Scholar
Wiśniewski J., Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Jędrzejowskiem, Marjówka 1930 (reprint: Kielce 2000).
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.