Etyka wydawnicza
Redakcja „Przeglądu Nauk Historycznych” jest zobowiązana zapewnić najwyższe standardy etyczne na każdym etapie procedury redakcyjnej. „Przegląd Nauk Historycznych” jest członkiem Committee on Publication Ethics (COPE) od 2018 roku i ściśle przestrzega zasad tej organizacji. Recenzja tekstów prowadzona jest w formacie double blind review. Każdy artykuł oceniany jest przez przynajmniej dwóch recenzentów.
Szczegółowe informacje zawarte są poniżej oraz w sekcjach: Dla autorów i O czasopiśmie.
Procedura redakcyjna – plan
Teksty przyjmowane są do czasopisma „Przegląd Nauk Historycznych” wyłącznie za pośrednictwem platformy czasopism UŁ.
Sekretarz redakcji przekazuje niezwłocznie nadesłane teksty do wglądu redaktorowi naczelnemu i kolegium redakcyjnemu. Redaktor naczelny przypisuje poszczególnym członkom kolegium redakcyjnego zadanie wstępnej lektury tekstu i oceny, czy nie zachodzą okoliczności łamiące zasady etyczne bądź inne przesłanki powodujące konieczność odmowy przyjęcia tekstu do dalszej procedury.
Podczas zebrania kolegium redakcyjnego redaktor naczelny wraz z pozostałymi członkami kolegium omawiają nadesłane teksty, decydują o wdrożeniu dalszej procedury bądź odmowie jego przyjęcia. Każdemu tekstowi przypisanych zostaje dwóch recenzentów.
Sekretarz redakcji wysyła prośby o zrecenzowanie tekstów, gromadzi nadesłane recenzje, informuje na bieżąco redaktora naczelnego i kolegium redakcyjne o postępach procesu recenzyjnego.
Po otrzymaniu kompletu recenzji, redaktor naczelny i kolegium redakcyjne zapoznają się z ich treścią. W razie otrzymania dwóch recenzji negatywnych tekst zostaje odrzucony. W przypadku jednej recenzji pozytywnej i jednej negatywnej powołuje się trzeciego recenzenta.
Sekretarz redakcji przekazuje uwagi recenzentów autorowi, a po otrzymaniu poprawionego tekstu redaktor naczelny i kolegium redakcyjne ocenia, czy uwagi recenzentów zostały należycie uwzględnione przez autora artykułu.
Sekretarz redakcji gromadzi zaakceptowane, finalne wersje tekstów, sporządza ostateczny spis treści, oddaje po akceptacji przez redaktora naczelnego całość tomu czasopisma do wydawcy.
Redaktor naczelny i sekretarz redakcji dbają o terminowe umieszczenie nowego tomu w bazach referencyjnych i indeksowych.
Zamieszczone poniżej zasady etyczne zostały oparte na rekomendacjach stowarzyszenia COPE.
Zasady dotyczące autorów
1. Autorzy zgłaszający oryginalne prace do publikacji na łamach „Przeglądu Nauk Historycznych” są zobowiązani do rzetelnego opisu wykonanych prac badawczych oraz obiektywnej interpretacji wyników i ich znaczenia dla dyscypliny historia. Nierzetelne lub niezgodne z zasadami etyki prezentowanie i interpretowanie danych oraz wyników przeprowadzonych badań jest niedopuszczalne i skutkować może wycofaniem tekstu.
2. Na łamach „Przeglądu Nauk Historycznych” publikowane są wyłącznie oryginalne teksty naukowe. Autorzy są zatem zobowiązani do zgłaszania oryginalnych treści, w przypadku zaś korzystania z badań i ustaleń innych osób do stosowania odpowiednich oznaczeń wskazujących na cytowanie.
3. Autorzy nie powinni publikować tekstów opisujących te same badania w więcej niż jednym czasopiśmie. Równoczesne zgłaszanie tych samych prac do publikacji w wielu czasopismach uznawane jest za nieetyczne i nie będzie akceptowane przez redakcję „Przeglądu Nauk Historycznych”.
4. Zaleca się, by ograniczyć listę autorów lub współautorów wyłącznie do osób, które faktycznie miały znaczący udział w powstaniu projektu, pomysłu, planowaniu, wykonaniu oraz interpretacji wyników w zgłoszonej pracy. Autor korespondencyjny powinien upewnić się, że wszyscy odpowiedni współautorzy (charakteryzowani zgodnie z powyższą definicją) znajdują się na liście autorów manuskryptu. Pozostałe osoby uczestniczące w poszczególnych etapach projektu badawczego powinny zostać wymienione w sekcji podziękowań.
5. Wszyscy współautorzy powinni przeczytać i zatwierdzić ostateczną wersję pracy oraz wyrazić zgodę na złożenie jej do publikacji w „Przeglądzie Nauk Historycznych”.
6. Autorzy zgłaszający tekst do publikacji w „Przeglądzie Nauk Historycznych” powinni ujawnić wszelkie finansowe lub inne istotne (handlowe, prawne, zawodowe) konflikty interesów, które mogą mieć wpływ na wyniki prezentowanych badań lub ich interpretację. Należy poinformować w zgłoszeniu o wszystkich źródła wsparcia finansowego projektu.
7. Jeśli autorzy odkryją znaczące błędy lub nieścisłości w swoich tekstach, zobowiązani są do niezwłocznego powiadomienia redakcji „Przeglądu Nauk Historycznych” i współpracy z zespołem redakcyjnym oraz wydawcą w celu wycofania tekstu bądź skorygowania zaistniałych błędów i publikacji erraty.
8. W przypadku publikacji badań (w tym ankietowych) gromadzących dane osobowe, również dotyczących mediów społecznościowych, wymagane jest ich zatwierdzenie i uzyskanie pozytywnej opinii komisji etycznej przy jednostce na której afiliowany jest Autor. W przypadku Autorów afiliowanych na Uniwersytecie Łódzkim konieczne jest uzyskanie pozytywnej opinii instytucjonalnej komisji rewizyjnej UŁ jako formy nadzoru w celu ustalenia standardów etyki i sugerowanych formularzy (np. w kontekście pytań wrażliwych). Autorzy powinni przedstawić Zespołowi redakcyjnemu potwierdzenie, że badania zostały przeprowadzone za zgodą ankietowanych a dane zostały pozyskane zgodnie z Rozporządzeniem o ochronie danych osobowych (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. (RODO)).
9. W przypadku publikacji wizerunku na zdjęciach osób, które nie są powszechnie znane (pełnienie funkcji publicznych) i które nie zostały przedstawione na tle krajobrazu lub uwiecznione wśród innych osób podczas publicznego wydarzenia, należy uzyskać ich zgodę na rozpowszechnianie wizerunku i przetwarzanie danych osobowych (obowiązek informacyjny RODO).
10. Zgłaszany artykuł nie narusza praw osób trzecich, w szczególności innych praw autorskich, a wszelkie niezbędne pozwolenia dotyczące wykorzystania materiałów objętych prawami autorskimi zostały uzyskane przez Autora/Autorów i przedłożone do wglądu Zespołu redakcyjnego.
Zasady dotyczące członków redakcji
Zespół redakcyjny „Przeglądu Nauk Historycznych”
1. Zespół redakcyjny „Przeglądu Nauk Historycznych” jest odpowiedzialny za decyzję o tym, które z przysłanych artykułów zostaną skierowane do publikacji oraz ponosi odpowiedzialność za wszystkie treści umieszczane w czasopiśmie.
2. Redaktor, podejmując decyzję o publikacji, może konsultować się z pozostałymi członkami zespołu.
3. Zespół redakcyjny „Przeglądu Nauk Historycznych” dba o spójność publikowanych materiałów, wyklucza jakiekolwiek naukowe bądź etyczne kompromisy oraz umożliwia publikowanie korekt, errat i sprostowań, gdy zaistnieje taka potrzeba.
4. Zespół redakcyjny „Przeglądu Nauk Historycznych” powinien oceniać zgłoszenia używając kryteriów merytorycznych bez względu na rasę, płeć, orientację seksualną, przekonania religijne, pochodzenie etniczne, obywatelstwo lub filozofię polityczną autora(ów).
5. Wszelkie informacje o procedowanym zgłoszeniu nie mogą zostać ujawnione nikomu poza autorem (autorami), recenzentami i potencjalnymi recenzentami, a w wybranych przypadkach członkami redakcji i rady naukowej, a także wydawcą.
6. Niepublikowane materiały zawarte w przesłanym zgłoszeniu nie mogą być wykorzystywane przez redaktorów we własnych badaniach bez wyraźnej pisemnej zgody autora.
7. Zastrzeżone informacje lub pomysły uzyskane w wyniku procesu recenzji muszą być traktowane jako poufne i nie mogą być wykorzystywane dla osobistych korzyści członków zespołu redakcyjnego.
8. Redaktorzy „Przeglądu Nauk Historycznych” powinni dążyć do zapewnienia sprawiedliwego i stosownego procesu recenzyjnego.
9. Redaktor „Przeglądu Nauk Historycznych” powinien wycofać się z procesu redakcyjnego w przypadku wystąpienia konfliktu interesów, wynikającego z relacji konkurencyjnych, współpracy lub innych związków z dowolnymi autorami, firmami lub (ewentualnie) instytucjami związanymi ze zgłoszonym artykułem.
10. Zespół redakcyjny „Przeglądu Nauk Historycznych” zachęca wszystkich zainteresowanych do przesyłania uwag i opinii dotyczących opublikowanego materiału. Osoby zgłaszające uwagi proszone są o udzielenie zespołowi redakcyjnemu pomocy w zarejestrowaniu i udokumentowanie roszczenia (np. manipulacja danymi lub fabrykowanie, recykling tekstu, plagiat, niewłaściwe postępowanie w badaniach). Zawiadomienie powinno zawierać:
– szczegółowe informacje o sprawie (kto, co, kiedy, gdzie, dlaczego),
– w przypadku plagiatu i recyklingu tekstów należy podać szczegóły dotyczące odpowiednich tekstów/artykułów.
11. Wobec skarg dotyczących złamania standardów etycznych w zgłoszonych pracach lub artykułach opublikowanych w „Przeglądzie Nauk Historycznych” redaktor powinien podjąć stosowne środki zaradcze.
Rozważając wycofanie artykułu bądź publikację sprostowania lub erraty zespół redakcyjny będzie kierować się wytycznymi COPE dotyczącymi wycofywania artykułów.
12. Zespół redakcyjny „Przeglądu Nauk Historycznych” powinien strzec integralności opublikowanego materiału, publikując w razie potrzeby stosowne korekty i sprostowania.
13. Jeśli konflikt interesów zostanie odkryty po publikacji artykułu, zespół redakcyjny powinien ujawnić wszystkie informacje i podjąć odpowiednie działania, publikując sprostowania oraz stosowne korekty.
14. Zespół redakcyjny powinien zbadać i podjąć odpowiednie kroki w każdym przypadku podejrzenia lub domniemania uchybień etycznych w badaniach i publikacjach, jak również w przypadku podejrzenia złamania standardów etycznych w procesie redakcyjnym i recenzyjnym.
15. Redaktor zobowiązany jest do poinformowania pozostałych członków zespołu redakcyjnego i rady naukowej o wszelkich wątpliwościach natury etycznej dotyczących tekstów zgłoszonych do publikacji (brak zgody albo zastrzeżenia komisji etycznej dotyczące ochrony wizerunku, danych osobowych). W takiej sytuacji redaktor zobowiązany jest do tego, aby poprosić autora o dostarczenie odpowiednich zaświadczeń i dokumentów. Gdy odpowiedź jest satysfakcjonująca, możliwe jest wznowienie procesu wydawniczego, zaś w przypadku braku odpowiedzi bądź w razie jakichkolwiek zastrzeżeń należy wstrzymać procedowanie artykułu, a przypadek złamania standardów etycznych – zgłosić do COPE i/lub osób odpowiedzialnych za nadzór nad badaniami w odpowiedniej instytucji wydającej na nie zgodę. Jeśli sprawa nie zostanie wyjaśniona w ciągu 3–6 miesięcy należy zgłosić ją do kolejnych instytucji (np. komisji etycznej, rzecznika dyscyplinarnego uczelni, w której autor jest afiliowany).
16. W przypadku tekstów zgłoszonych do druku przez członków Redakcji o wyborze recenzentów decyduje Rada Programowa.
Zasady dotyczące recenzentów
Proces recenzyjny w czasopiśmie „Przegląd Nauk Historycznych” odbywa się w systemie double-blind review. Do każdego tekstu przypisuje się przynajmniej dwóch recenzentów.
1. Recenzenci artykułów współpracują z zespołem redakcyjnym i poprzez komunikację prowadzoną w procesie recenzyjnym mogą mieć wpływ na ostateczny kształt publikowanych prac.
2. Jeżeli badacze zaproszeni do zrecenzowania artykułu nie są w stanie dotrzymać terminu bądź podjąć się recenzji ze względów merytorycznych, powinni niezwłocznie poinformować o tym fakcie zespół redakcyjny, by umożliwić mu jak najszybsze zaproszenie kolejnego recenzenta.
3. Recenzenci zobowiązani są, by wszystkie teksty przedłożone do oceny traktować jak materiały poufne. Udostępnianie ich osobom trzecim jest niedopuszczalne (z wyjątkiem osób do tego upoważnionych przez zespół redakcyjny „Przeglądu Nauk Historycznych”).
4. Recenzje powinny mieć charakter obiektywny. Uwagi personalne dotyczące autorów są niedopuszczalne. Wszystkie spostrzeżenia i rekomendacje recenzenta powinny zostać rzeczowo uargumentowane.
5. Recenzenci powinni wskazać publikacje, które istotnie wpłynęły na stan badań w wybranym zakresie tematycznym, ale nie zostały przywołane przez autora ocenianego tekstu. Jeśli w tekście zwarto sformułowania, obserwacje i wnioski podobne do tych, które pojawiały się już w innych pracach, należy wskazać w recenzji adresy bibliograficzne źródeł.
6. Recenzenci powinni wskazać w ocenie wszelkie istotne podobieństwa do innych prac oraz ocenić, czy w tekście nie wykorzystano elementów cudzego utworu. Recenzent zobowiązany jest zawiadomić redakcję „Przeglądu Nauk Historycznych” o możliwości popełnienia plagiatu.
7. Zastrzeżone informacje lub pomysły uzyskane w wyniku procesu recenzji muszą być traktowane jako poufne i nie mogą być wykorzystywane dla osobistych korzyści recenzenta.
8. Recenzent powinien wycofać się z procesu recenzyjnego w przypadku wystąpienia konfliktu interesów, wynikającego z relacji konkurencyjnych, współpracy lub innych związków z dowolnymi autorami, firmami lub (ewentualnie) instytucjami związanymi ze zgłoszonym artykułem.
9. Recenzent zobowiązany jest do poinformowania zespołu redakcyjnego „Przeglądu Nauk Historycznych” o wszelkich wątpliwościach natury etycznej dotyczących tekstów zgłoszonych do publikacji (brak zgody albo zastrzeżenia komisji etycznej dotyczące ochrony wizerunku, danych osobowych). W takiej sytuacji zespół redakcyjny zobowiązany jest do tego, aby poprosić autora o dostarczenie odpowiednich zaświadczeń i dokumentów. Gdy odpowiedź jest satysfakcjonująca, możliwe jest wznowienie procesu wydawniczego, zaś w przypadku braku odpowiedzi bądź w razie jakichkolwiek zastrzeżeń należy wstrzymać procedowanie artykułu, a przypadek złamania standardów etycznych – zgłosić do COPE i/lub osób odpowiedzialnych za nadzór nad badaniami w odpowiedniej instytucji wydającej na nie zgodę. Jeśli sprawa nie zostanie wyjaśniona w ciągu 3–6 miesięcy należy zgłosić ją do kolejnych instytucji (np. komisji etycznej, rzecznika dyscyplinarnego uczelni, w której autor jest afiliowany).
Zasady dotyczące wydawcy
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego zobowiązane jest do dokumentowania, archiwizowania i udzielania zespołowi redakcyjnemu wszelkich informacji o skargach w stosunku do „Przeglądu Nauk Historycznych”, redakcji i rady naukowej czasopisma oraz samego Wydawnictwa. Wydawca jest również zobowiązany do poinformowania COPE o naruszeniach standardów etyki publikacyjnej oraz pozostałych zasad etycznych obowiązujących w Uniwersytecie Łódzkim.
Źródła:
https://publicationethics.org/guidance
https://publicationethics.org/core-practices
https://publicationethics.org/files/ethical-problem-in-submitted-manuscript-cope-flowchart.pdf
https://publicationethics.org/files/Full%20set%20of%20Polish%20flowcharts.pdf
