„Aby Polska rosła w siłę...” Koncepcja unowocześnienia polskiej motoryzacji 1971–1972

Krzysztof Lesiakowski

doi:10.18778/1644-857X.16.02.07

Autor

Krzysztof Lesiakowski Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut Historii, Katedra Historii Polski i Świata po 1945 r.

DOI:

https://doi.org/10.18778/1644-857X.16.02.07

Słowa kluczowe:

gospodarka polska w XX w., motoryzacja w Polsce, samochody osobowe i autobusy, licencje zagraniczne

Abstrakt

Polska pierwszej połowy dekady lat siedemdziesiątych XX w. to czas wielkich przemian. Nowe kierownictwo z I sekretarzem Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Edwardem Gierkiem na czele radykalnie zmieniło dotychczasową politykę, usiłując poprawić materialne warunki życia społeczeństwa i jednocześnie unowocześnić polski przemysł, rozwijać budownictwo mieszkaniowe, ożywiać wymianę handlową z zagranicą. Radykalnych zmian wymagała też polska motoryzacja – tak pojazdy wykorzystywane do użytku prywatnego, jak i do komunikacji zbiorowej. Stąd już na początku 1971 r. podjęto polityczną decyzję o zakupie w krajach zachodnich licencji na małolitrażowy samochód osobowy i nowoczesny autobus. Negocjacje handlowe z firmami Fiat, Citroen, Renault (samochód osobowy) oraz Berliet, Fiat, Hino (Japonia), Kloeckner-Humblod-Deutz (autobus) nie trwały długo. Już w październiku 1971 r. zawarto umowę z włoskim Fiatem, który zobowiązał się do uruchomienia w Polsce produkcji samochodu fiat 126p i w sierpniu 1972 r. z francuskim Berlietem, który zadeklarował rozpoczęcie wytwarzania nowoczesnego autobusu. W praktyce fiat 126p wprowadził krajową motoryzację na nieznany dotąd poziom i stał się bardzo popularnym autem. Natomiast autobus berliet nie był udanym pomysłem na rozwiązanie problemów polskiej komunikacji zbiorowej. Z tego wynika, że stworzona na początku dekady lat siedemdziesiątych XX w. koncepcja modernizacji polskiej motoryzacji, w drodze uruchomienia licencyjnej produkcji zachodnich pojazdów, zaowocowała ograniczonym powodzeniem.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Ministerstwo Handlu Zagranicznego 74/30 [Archiwum Akt Nowych].
Google Scholar

Ministerstwo Nauki Szkolnictwa Wyższego i Techniki 323, 351[Archiwum Akt Nowych].
Google Scholar

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza 774, 4014 [Archiwum Akt Nowych].
Google Scholar

Departament Koordynacji 1569/10 [Archiwum Najwyższej Izby Kontroli].
Google Scholar

VI Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Stenogram. Warszawa 6–11 grudnia 1971 r., Warszawa 1972.
Google Scholar

VIII Plenum KC PZPR 6–7 lutego 1971 r. Przemówienie I sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka. Uchwały, Warszawa 1971.
Google Scholar

Bień W., Jak doszło do zadłużenia Polski za granicą w latach 1970–1985. Ze wspomnień uczestnika wydarzeń, Warszawa 2017.
Google Scholar

Długosz S., Dyplomacja Merkurego, Warszawa 2000.
Google Scholar

Gierek E., Smak życia. Pamiętniki, Warszawa 1993.
Google Scholar

Jaroszewicz P., Przerywam milczenie… 1939–1989, Warszawa 1991.
Google Scholar

Rolicki J., Edward Gierek. Replika (wywiad rzeka), Warszawa 1990.
Google Scholar

Rocznik statystyczny 1975, Warszawa 1975.
Google Scholar

Bernatowicz G., Stosunki polsko-włoskie 1944–1989, Warszawa 1990.
Google Scholar

Jarosz D., Pasztor M., Polska–Francja 1970–1980: relacje wyjątkowe?, Warszawa 2008.
Google Scholar

Kaliński J., Landau Z., Gospodarka Polski w XX wieku, Warszawa 2003.
Google Scholar

Lesiakowski K., Najwyższa Izba Kontroli w systemie organizacyjnym PRL (1976–1980). Podstawy formalne funkcjonowania i rzeczywista działalność, [w:] PRLna pochylni (1975–1980), red. M. Bukała, D. Iwaneczko, Rzeszów 2017.
Google Scholar

Morawski W., Dzieje gospodarcze Polski, Warszawa 2010.
Google Scholar

Paszkowski M., Polska–Włochy. Gospodarka, stosunki ekonomiczne, Warszawa 1972.
Google Scholar

Podbielski Z., Polskie fabryki samochodów 1946–1989, Łódź 2016.
Google Scholar

Połomski W., Pojazdy samochodowe i przyczepy Jelcz 1952–1970, Warszawa 2010.
Google Scholar

Semczuk P., Maluch. Biografia, Kraków 2014.
Google Scholar

Szczerbiński T., Samochody w PRL. Rzecz o motoryzacji i nie tylko, Czerwonak 2010.
Google Scholar

Umowa kooperacyjna między Pol-Mot a firmą Berliet, „Handel Zagraniczny” 1972, nr specjalny poświęcony Francji.
Google Scholar

Winek W., Marka „Berliet” w Polsce w latach 1914–1973, cz. 1 (Fakty, mity, polemiki), Warszawa 2014, www.mbc.cyfrowemazowsze.pl/Content/27176/00028132-000 (dostęp: 5 IX 2015 r.).
Google Scholar