Nowoczesność w leksyce – obecność w słowniku przejawem normalizacji "Słownik nowszego słownictwa słoweńskiego" z 2012 roku

Agnieszka Zatorska

doi:10.18778/0208-6077.54.04

Autor

Agnieszka Zatorska Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-2767-8888

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6077.54.04

Słowa kluczowe:

język słoweński, język polski, nowe słownictwo, rzeczownik, zapożyczenie, semantyka, słowotwórstwo, leksykologia, leksykografia

Abstrakt

Celem artykułu jest prezentacja rzeczowników należących do nowszego słownictwa słoweńskiego (600 jednostek) określających ludzi (w większości nomina agentis, nomina attributiva). Materiał słoweński skonfrontowano z polskim, w tym z danymi leksykograficznymi, a przeprowadzona analiza wykazała różnice między materiałem z obu języków. Polskie słowniki nie notują odpowiedników takich słoweńskich leksemów, jak: adrenalinec, agresivec, barbika, čokoholik, predzakonec, prestižnež, piarovka, piknikar, savnar. W materiale słoweńskim dostrzeżono kondensację treści i potencjał słowotwórczy oraz dążenie do normalizacji i standaryzacji słownictwa przez umieszczenie w słowniku.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Bajerowa I., 1980, Wpływ techniki na ewolucję języka polskiego, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Bajerowa I., 2000, Tendencja do normalizacji jako główny czynnik rozwojowy polskiego języka ogólnego, w: K. Rymut, W. Rzepka (red.), Studia historycznojęzykowe III. Rozwój polskiego systemu językowego, Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, s. 9–14.
Google Scholar

Bizjak Končar A., 2012, Uvod, w: A. Bizjak Končar, M. Snoj (red.), Slovar novejšega besedja slovenskega jezika, Ljubljana: Založba ZRC, ZRC SAZU, s. 9–11.
Google Scholar

Bralczyk J., 2007, Nowe słowa, Warszawa: Hachette.
Google Scholar

Dunin-Dudkowska A., 2013, Zapożyczenia angielskie w języku polskim ostatniego siedemdziesięciolecia, w: A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska (red.), 70 lat współczesnej polszczyzny. Zjawiska, procesy, tendencje. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Mazurowi, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 191–204.
Google Scholar

Kern B., 2016, Wpływy obcojęzyczne na współczesny język słoweński, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 62, s. 39–48.
Google Scholar

Małyska A., 2013, Zjawisko neosemantyzacji we współczesnym języku polskim, w: A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska, (red.), 70 lat współczesnej polszczyzny. Zjawiska, procesy, tendencje. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Mazurowi, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 165–189.
Google Scholar

Ostromęcka-Frączak B., 2016, Dokąd zmierza polszczyzna?, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 62, s. 81–89.
Google Scholar

Rejter A., 2018, Instrumentarium współczesnej lingwistyki wobec przemian polszczyzny ostatniego stulecia, „Roczniki Humanistyczne” 66, z. 6, s. 163–176. http://dx.doi.org/10.18290/rh.2018.66.6-9
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2018.66.6-9

Snoj M., 2012, Predgovor, w: A. Bizjak Končar, M. Snoj (red.), Slovar novejšega besedja slovenskega jezika, Ljubljana: Založba ZRC, ZRC SAZU, s. 7.
Google Scholar

Stopar A., Ilc G., 2019, Stilistična (ne)zaznamovanost moških in ženskih poimenovalnih parov za poklice v angleščini in slovenščini, „Slavistična revija” 67, z. 2, s. 369–382.
Google Scholar

Stramljič Breznik I., 2008, Prevzete leksemske prvine in njihova besedotvorna zmožnost v slovenščini, „Slavistična revija” 56, s. 149–160.
Google Scholar

Stramljič Breznik I., 2013, Samostalniška leksika z ekspresivnimi kvalifikatorji v Slovarju novejšega besedja, w: A. Žele (red.), Obdobja 32: Družbena funkcijskost jezika (vidiki, merila, opredelitve), Ljubljana: Univerza v Ljubljani Filozofska fakulteta, s. 409–416.
Google Scholar

Stramljič Breznik I., 2018, Univerbizacja (poenobesedenje) v slovenskem besedotvornem sistemu, „Slavistična revija” 66, z. 3, s. 369–382.
Google Scholar

Strawińska A.B., 2018, Uwagi o kondycji dwudziestopierwszowiecznej polszczyzny z perspektywy procesów globalizacyjnych, „Roczniki Humanistyczne” 66, z. 6, s. 197–215. http://dx.doi.org/10.18290/rh.2018.66.6-11
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18290/rh.2018.66.6-11

Šabec N., 2013, Slovensko-angleški jezikovni stiki, w: M. Jesenšek (red.), Slovenski jezik v stiku evropskega podonavskega in alpskega prostora, Bielsko-Biała, Budapest, Kansas, Maribor, Praha: Zora, s. 93.
Google Scholar

Štumberger S., 2015, Leksikološka opredelitev novejše leksike in terminološka raba v slovenskem jezikoslovju, „Slavistična revija” 63, z. 2, s. 249–259.
Google Scholar

Štumberger S., 2019, Slovarska obravnava samostalnikov za poimenovanje oseb, „Slavistična revija” 67, z. 2, s. 203–211.
Google Scholar

Vidovič Muha A., 2018, Slovensko skladenjsko besedotvorje, Ljubljana: Univerza v Ljubljani Filozofska fakulteta.
Google Scholar

Vidovič Muha A., 2019, Spol — jezikovni sistem in ideologija, „Slavistična revija” 67, z. 2, s. 127–137.
Google Scholar

Vidovič Muha A., 2000, Slovensko leksikalno pomenoslovje. Govorica slovarja, Ljubljana: Znastveni Inštitut Filozofske fakultete.
Google Scholar

Walczak B., 2003, Tendencje nominacyjne polszczyzny przełomu wieków, w: S. Gajda, A. Muha Vidovič (red.), Współczesna polska i słoweńska sytuacja językowa, Sodobni jezikovni položaj na Poljskem in v Sloveniji, Opole: Uniwersytet Opolski — Instytut Filologii Polskiej, Univerza v Ljubljani — Filozofska fakulteta, s. 87–97.
Google Scholar

Waszakowa K., 2005, Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Wtorkowska M., 2006, Kilka uwag o starszym i najnowszym słoweńskim słownictwie potocznym, „Południowosłowiańskie Zeszyty Naukowe” 3, s. 95–106.
Google Scholar

Wtorkowska M., 2009, Uniwerbizacja w języku słoweńskim, „Riječ” 15, z. 2, s. 151–161.
Google Scholar

Wtorkowska M., 2011, Wybrane procesy uniwerbizacji w języku polskim i słoweńskim (na przykładzie derywacji paradygmatycznej), „Południowosłowiańskie Zeszyty Naukowe” 8, s. 27–38.
Google Scholar

Wtorkowska M., 2014, Mamilaš, veganec, biseksualka, krišnovec, all inclusive, czyli o Słowniku nowszego słownictwa języka słoweńskiego, w: B. Grochala, E. Pałuszyńska (red.), Teksty, podteksty i konteksty: o współczesnej polszczyźnie i jej kontaktach z innymi językami słowiańskimi: tom jubileuszowy dedykowany profesor Bożenie Ostromęckiej-Frączak, Łódź: Leksem, s. 151–162.
Google Scholar

Zatorska A., 2016, Czasowniki w nowszej leksyce słoweńskiej, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 62, s. 229–239.
Google Scholar

Žele A., 2004, Aktualizacijsko širjenje/oženje pomena ustaljenega besedja kot odraz besedilne različnofunkcijskosti, w: E. Križišnik (red.), Obdobja 22: Aktualizacija jezikovnozvrstne teorije na Slovenskem. Členitev jezikovne resničnosti, Ljubljana: Univerza v Ljubljani Filozofska fakulteta, s. 133–148.
Google Scholar

Žele A., 2009, Enojezični slovarji — sledenje pomenskosti besed oz. kaj in kako pravi raba, w: M. Stabej (red.), Obdobja 28: Infrastruktura slovenščine in slovenistike, Ljubljana: Univerza v Ljubljani Filozofska fakulteta, s. 457–461.
Google Scholar

Žele A., 2013, Odraz družbenega delovanja jezika v razmerju besedotvorje — besedilotvorje, w: A. Žele (red.), Obdobja 32: Družbena funkcijskost jezika (vidiki, merila, opredelitve), Ljubljana: Univerza v Ljubljani Filozofska fakulteta, s. 503–509.
Google Scholar