O poznawczej funkcji języka (na przykładzie frazeologizmów języka rosyjskiego w porównaniu z polskim)

Beata Rycielska

doi:10.18778/1731-8025.14.15

Autor

Beata Rycielska Uniwersytet Szczeciński

DOI:

https://doi.org/10.18778/1731-8025.14.15

Słowa kluczowe:

kategoryzacja, konceptualizacja, metafora pojęciowa, frazeologia

Abstrakt

Kognitywna funkcja języka przejawia się m.in. w nierozdzielnych procesach konceptualizowania i kategoryzowania świata. Niniejsze opracowanie jest próbą pokazania, że dla charakterystyki spraw ostatecznych – umierania i śmierci – zostało utworzonych na przestrzeni rozwoju języków wiele wyrażeń, które symbolizują sposoby myślenia o tych zjawiskach. Możliwość wysnucia metafor i metonimii pojęciowych na podstawie funkcjonowania języka pozwala, jak się wydaje, poznać ludzkie doświadczenie. Porównanie obu języków pokazuje zbieżność odzwierciedlania pewnego scenariusza tych zjawisk. Języki te najczęściej dysponują odpowiadającymi sobie kategoriami frazeologicznymi, które profilują zbieżne domeny, więc odzwierciedlają bliskie sobie sposoby konceptualizowania danego zjawiska.

Bibliografia

Evans V. (2009), Leksykon językoznawstwa kognitywnego, przeł. M. Buchta, M. Cierpisz, J. Podhorodecka, A. Gicala, J. Winiarska, Kraków.
Google Scholar

Furdal A. (1990), Językoznawstwo otwarte, Wrocław–Warszawa.
Google Scholar

Jäkel O. (2003), Metafory w abstrakcyjnych domenach dyskursu. Kognitywno-lingwistyczna analiza metaforycznych modeli aktywności umysłowej, gospodarki i nauki, przeł. M. Banaś, B. Drąg, Kraków.
Google Scholar

Lakoff G., Johnson M. (2010), Metafory w naszym życiu, przeł. T. Krzeszowski, Warszawa.
Google Scholar

Turewicz K. (1997), Model akwizycji języka z perspektywy gramatyki kognitywnej, [w:] Podejścia kognitywne w lingwistyce, translatoryce i glottodydaktyce, red. F. Grucza, M. Dakowska, Warszawa, s. 43−49.
Google Scholar

Langacker R. W. (1995), Wykłady z gramatyki kognitywnej I. Lublin.
Google Scholar

Langacker R. W. (2005), Wykłady z gramatyki kognitywnej II. Lublin.
Google Scholar

Maćkiewicz J. (1999), Kategoryzacja a językowy obraz świata, [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 47−57.
Google Scholar

Maruszewski T. (2002), Psychologia poznania. Sposoby rozumienia siebie i świata. Gdańsk.
Google Scholar

Tabakowska E. (1999), Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego, Kraków.
Google Scholar

Tabakowska E. (red.) (2001), Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, Kraków.
Google Scholar

Taylor J. R. (2007), Gramatyka kognitywna, przeł. M. Buchta, Ł. Wiraszka, Kraków.
Google Scholar

Колкова Н. А. (2011), Русские обрядовые концепты во фразеологическом представлении. Автореферат на соискание ученой степени кандидата филологических наук, Челябинск, http://cheloveknauka.com/russkie-obryadovye-kontsepty-vo-frazeologicheskom-predstavlenii
Google Scholar

Кравченко А. А. (2004), Язык и восприятие. Когнитивные аспекты языковой категоризации, Иркутск.
Google Scholar

Мокиенко В. М., Никитина Т. Г. (2007), Большой словарь русских поговорок, Москва, http:// dic.academic.ru/dic.nsf/proverbs/4409/КУРНОСАЯ
Google Scholar