Powiedz mi, co jesz, a powiem ci, kim jesteś – o kulinariach w Słowenii

Maria Wacławek; Maria Wtorkowska

doi:10.18778/0860-6587.25.05

Authors

Maria Wacławek Univerza v Ljubljani, Filozofska fakulteta, Oddelek za slavistiko, Aškerčeva c. 2, 1000 Ljubljana, Slovenija, ORCID: 0000-0002-3307-5338.
Maria Wtorkowska Univerza v Ljubljani, Filozofska fakulteta, Oddelek za slavistiko, Aškerčeva c. 2, 1000 Ljubljana, Slovenija, ORCID: 0000-0001-9317-2490.

DOI:

https://doi.org/10.18778/0860-6587.25.05

Keywords:

culinary arts, stereotype, Slovenia, linguistic worldview

Abstract

Culinary arts are an important part of every nation’s culture. The goal of our text is to converge the linguistic-cultural view of Slovene culinary arts from a hetero-stereotypical point of view of Polish people. For our analysis, we used operational categories of an ethnolinguistic school from Lublin and its continuators from all over Poland. The article is based on academic surveys. We differentiated and wrote about two thematic circles, which reconstruct Slovene culinary arts: 1) the general characteristics of Slovene cuisine, 2) specific dishes, ingredients, drinks etc. The linguistic worldview captured in the discourse on culinary identity are one of the main factors influencing the cultural identity of a given community. The vocabulary, especially culturally conditioned, regarding the culinary arts should find its place in the glottodidactic process.

References

Baran M., 2015, Podejście skierowane na działanie w nauczaniu języka polskiego jako obcego, „Polski w Niemczech. Pismo Federalnego Związku Nauczycieli Języka Polskiego”, nr 3, s. 60–66.
Google Scholar

Bartmiński J., 2007, Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne, Lublin.
Google Scholar

Bartmiński J., 2009, Językowe podstawy obrazu świata, Lublin.
Google Scholar

Białek M., 2009, Kształcenie międzykulturowe w edukacji językowej, Wrocław.
Google Scholar

Borysławski R., 2002, Posmak niedosytu. Kultura jedzenia, jedzenie kultury, „Er(r)go. Teoria. Literatura. Kultura”, nr 1, s. 139–142.
Google Scholar

Brillat-Savarin A., 2015, Fizjologia smaku albo Medytacje o gastronomii doskonałej, wybór oprac. W. Zawadzki, tłum. i wstęp J. Guze, Warszawa.
Google Scholar

Cmiel M., Kołeczek A., Lament P., Pieńkowska A., Stachowiak A., 2008, Polacy w Słowenii, Warszawa.
Google Scholar

Miodunka W., 2004, Kompetencja socjokulturowa w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Zarys programu nauczania, w: W. Miodunka (red.), Kultura w nauczaniu języka polskiego jako obcego, Kraków, s. 97–117.
Google Scholar

Niewiara A., 2017, Słowa klucze kultury jako nazwy pojęć wyrazistych o wysokim stopniu utrwalenia a zagadnienia synonimii leksykalnej, „LingVaria”, nr 1 (23), s. 223–252.
Google Scholar

Skowronek B., 2012, Jedzenie jako tekst kultury: zarys problemu, „Annales Universitatis Paedagigicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria”, nr 12, s. 281–289.
Google Scholar

Szomba-Rosowa Z., 1997, Pożywienie jako znak identyfikacji kulturowej. Z etnograficznych badań na Podhalu, „Studia Małopolskie”, nr 1, s. 71–76.
Google Scholar

Tabakowska E. (red.), 2001, Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, Kraków.
Google Scholar

USJP = Uniwersalny słownik języka polskiego PWN, T. I–IV, 2008, pod red. S. Dubisza, Warszawa.
Google Scholar

Wacławek M., Wtorkowska M., 2017a, Słoweńców spędzanie wolnego czasu – w kręgu badań językowo-kulturowych stereotypów, w: A. Kołodziej (red.), T. Piasecki (współpraca), Słowiańszczyzna dawniej i dziś – język, literatura, kultura Monografia ze studiów slawistycznych III, Červený Kostelec, s. 277–290.
Google Scholar

Wacławek M., Wtorkowska M., 2017b, „Słowiański Austriak” – o charakterze Słoweńców słów kilka, „Jezikoslovni zapiski”, nr 1, s. 193–210.
Google Scholar

Wacławek M., Wtorkowska M., 2017c, „Słowiański góral spod Alp” – z badań nad auto- i heterostereotypem Słoweńca, w: M. Vojteková (red.), Jazyk v kultúre, kultúra v jazyku. Język w kulturze, kultura w języku, Prešov, s. 176–188.
Google Scholar

Wacławek M., Wtorkowska M., 2018a, Czas wolny Polaków – w kręgu językowo-kulturowych stereotypów, w: D. Lech-Kirstein (red.), Bariery i pomosty w języku i kulturze, Opole. [w druku]
Google Scholar

Wacławek M., Wtorkowska M., 2018b, Człowiek człowiekowi lustrem – konceptualizacje Polki i Polaka w wypowiedziach polskich i słoweńskich respondentów, w: M. Wtorkowska, M. Wacławek, L. Rezoničnik (red.), Sedemdeset let poučevanja poljskega jezika v Ljubljani, posvečeno Nikolaju Ježu, Ljubljana, s. 259–273.
Google Scholar

Wacławek M., Wtorkowska M., 2018c, „Jak ich widzą, tak ich piszą” – rzecz o wyglądzie Słoweńców, w: J. Tambor (red.), Polonistyka na początku XXI wieku. Diagnozy. Koncepcje. Perspektywy. T. 4. Pogranicza, mniejszości, regiony. Etnolingwistyka, Katowice 2018, s. 271–289.
Google Scholar

Wacławek M., Wtorkowska M., 2018d, Przez jedzenie do języka… polskiego – o kulinariach oczami Polaków i Słoweńców, w: D. Lech-Kirstein (red.), Bariery i pomosty w języku i kulturze, Opole. [w druku]
Google Scholar

Wacławek M., Wtorkowska M., a, „Nasz wygląd zależy od tego, w jakim lustrze się przejrzymy” – z badań nad stereotypem Polaka, Zagreb. [w druku]
Google Scholar

Wacławek M., Wtorkowska M., b, Smaki Słowenii – kulinaria w ujęciu autostereotypowym. [w opracowaniu]
Google Scholar

Wierzbicka A., 2007, Słowa klucze. Różne języki – różne kultury, Warszawa.
Google Scholar

Witaszek-Samborska M., 2005, Studia nad słownictwem kulinarnym we współczesnej polszczyźnie, Poznań.
Google Scholar

Zarzycka G., 2004, Linguakultura – czym jest, jak ją badać i „otwierać”?, w: A. Dąbrowska (red.), Wrocławska dyskusja o języku polskim jako obcym. Materiały z międzynarodowej konferencji Stowarzyszenia „Bristol”, Wrocław, s. 435–443.
Google Scholar

Żarski W., 2012, Tożsamość kulinarna na Górnym Śląsku i Opolszczyźnie, „Rozprawy Komisji Językowej WTN”, t. 39, J. Miodek, W. Wysoczański (red.), s. 73–86.
Google Scholar