Ocena opinii mieszkańców województwa łódzkiego na temat potrzeb z zakresu aktywizacji społecznej seniorów

Tomasz Kopiec; Katarzyna Stańczyk; Monika Burzyńska

doi:10.18778/0208-6018.357.01

Authors

Tomasz Kopiec Dział Rozwoju Systemów Opieki Zdrowotnej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Fundacja System Aktywizacji Seniora, Łódź, Polska https://orcid.org/0000-0003-1056-6385
Katarzyna Stańczyk Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Studenckie Koło Naukowe Dietetyki przy Zakładzie Żywienia Klinicznego i Diagnostyki Gastroenterologicznej, Łódź, Polska https://orcid.org/0000-0002-5750-0212
Monika Burzyńska Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Wydział Nauk o Zdrowiu, Katedra Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej, Zakład Epidemiologii i Biostatystyki, Łódź, Polska https://orcid.org/0000-0001-9875-7383

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6018.357.01

Keywords:

aging, seniors, public opinion, social activity, activation, Lodz Voivodeship

Abstract

Lodz is characterized by the highest advancement of the aging process and the highest values of negative health measures in the country. This results in the necessity to undertake intensive, multi‑sectoral and coherent actions towards the elderly, also in the area of activation. The aim of the study was to assess the opinion among Lodz Province residents on the needs for the social activation of seniors. 235 inhabitants of the Lodz Province took part in the survey conducted in 2020. The research tool was an anonymous questionnaire, made available on‑line. The statistical analysis used structure indicators, measures in the field of descriptive and analytical statistics – the correlation coefficient, the χ2 independence test and the Mann‑Whitney U test. More than ⅓ of the respondents considered artistic classes to be the most attractive classes dedicated to seniors, every 4. mentioned workshops in the field of information technology. Nearly half of the respondents indicated fairs and intergenerational events as the most important events activating seniors. 8 out of 10 respondents saw the need to initiate intergenerational integration activities. Residents of larger cities indicated a higher frequency of participation of seniors in dedicated events than people living in villages and smaller towns (p < 0.05). As barriers to using senior services, the inhabitants of larger cities most often mentioned the lack of information, and the remaining respondents – problems with transport (p < 0.05). The need to initiate activities integrating generations and classes educating seniors in the area of new technologies was confirmed. Increasing digital competences among older people could contribute to increasing their independence, and thus improve the quality of life of seniors and their careers.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Bieńko M. (2016), Sąsiedzkość w budowaniu pomostu pomiędzy pokoleniami, [w:] D. Kalita (red.), Międzypokoleniowe spotkania sąsiedzkie – przewodnik dla mieszkańców, Biuro Festiwalowe IMPART, Wrocław, s. 13–15.
Google Scholar

Borowik J. (2015), Znaczenie relacji rodzinnych w życiu osób starych, [w:] I. Taranowicz, S. Grotowska (red.), Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław, s. 139–150, https://repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/66743 [dostęp: 21.08.2021].
Google Scholar

Buczyńska A., Buczyński P. (2013), Aktywność społeczna gdańskich seniorów. Raport z realizacji badania ilościowego w ramach projektu „Gdański model wolontariatu seniorów – krok I” dofinansowany w ramach Rządowego Programu na rzecz Aktywności Osób Starszych na lata 2012–2013, Regionalne Centrum Wolontariatu w Gdańsku, Gdańsk.
Google Scholar

Burzyńska M., Kopiec T. (2020), Ocena potrzeb w zakresie aktywizacji seniorów na terenie województwa łódzkiego – kształtowanie lokalnej polityki senioralnej. Raport z badań, Fundacja System Aktywizacji Seniora, Łódź.
Google Scholar

Chabior A. (2017), Wspomaganie procesu pomyślnego starzenia się u ludzi starych. Między powinnością a profesją, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Google Scholar

Chabior A., Szplit A. (2014), Ageing and Old Age as a Task – Health, Activation, Development, Integration, Wydawnictwo Libron, Kraków.
Google Scholar

Cybulska A.M., Stanisławska M., Skok A., Rachubińska K. (2020), Wizerunek starości i osób starszych w opinii wybranej grupy społecznej, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu”, t. 26, nr 3, s. 249–253, https://doi.org/10.26444/monz/123224
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26444/monz/123224

Czapiewska G. (2019), Dialog międzypokoleniowy a aktywizacja społeczna osób starszych w środowisku wiejskim, „Wieś i Rolnictwo”, t. 4, nr 185, s. 165–185, https://doi.org/10.7366/wir042019/08
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.53098/wir042019/08

Dąbska O., Pawlikowska‑Łagód K., Piasecki J., Śledziewska K., Humeniuk E. (2016), Senility and solitude of elderly people in the perception of young people, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu”, t. 22, nr 2, s. 140–144, https://doi.org/10.5604/20834543.1208220
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5604/20834543.1208220

Dzięgielewska M. (2006), Aktywność społeczna i edukacyjna na tle innych typów aktywności, [w:] B. Szatur‑Jaworska, P. Błędowski, M. Dzięgielewska, Podstawy gerontologii społecznej, Oficyna Wydawnicza ASPRA‑JR, Warszawa, s. 160–164.
Google Scholar

Gacka J. (2017), Polscy seniorzy w sieci: wirtualna złota jesień? Korzystanie przez osoby dojrzałe z Internetu i nowych technologii, „Konteksty Społeczne”, t. 1, nr 9, s. 83–91.
Google Scholar

Główny Urząd Statystyczny (2009), Prognoza ludności na lata 2008–2035, Warszawa. Główny Urząd Statystyczny (2014), Prognoza ludności na lata 2014–2050, Warszawa. Główny Urząd statystyczny (2021), Rocznik Statystyczny Województw, Warszawa.
Google Scholar

Górnikowska‑Zwolak E. (1999), Aktywizacja, aktywność, [w:] D. Lalak, T. Pilch, Elementarne pojęcia pedagogiki społecznej i pracy socjalnej, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa, s. 9–11.
Google Scholar

Gryncewicz W., Kutera R., Leszczyńska M., Rot A. (2017), Platforma internetowa jako innowacyjne narzędzie aktywizacji seniorów na rynku pracy, „Zarządzanie i Finanse”, t. 2, nr 15, s. 237–248.
Google Scholar

Halicki J. (2006), Społeczne teorie starzenia się, [w:] M. Halicka, J. Halicki, Zostawić ślad na ziemi. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Pędichowi w 80. rocznicę urodzin i 55. rocznicę pracy naukowej, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok, s. 255–277.
Google Scholar

Janiszewska A., Dmochowska‑Dudek K. (2017), Przestrzenne zróżnicowanie starzenia się ludności w Łodzi, „Space – Society – Economy”, nr 20, s. 9–22, https://doi.org/10.18778/1733-3180.20.02
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-3180.20.02

Kaczmarczyk M., Trafiałek E. (2007), Aktywizacja osób w starszym wieku jako szansa na pomyślne starzenie, „Gerontologia Polska”, t. 15, nr 4, s. 116–118.
Google Scholar

Kapralska Ł. (2015), Aktywizacja seniorów jako problem społeczny, [w:] M. Synowiec‑Piłat, B. Kwiatkowska, K. Borysławski, Inkluzja czy ekskluzja? Człowiek stary w społeczeństwie, Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław, s. 241–257.
Google Scholar

Kostrzewska M., Wrukowska D.E. (2020), Senior in social media, „Humanitas University’s Research Papers Management”, nr 21(2), s. 245–260, https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.2891
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.2891

Kozaczuk L. (1995), Terapia zajęciowa w domach pomocy społecznej, Wydawnictwo Interart, Warszawa.
Google Scholar

Kurtyka‑Chałas J. (2014), Starość i jej oblicza. Wybrane psychologiczne aspekty funkcjonowania osób starszych, Towarzystwo Wydawnictw Naukowych Libropolis, Lublin.
Google Scholar

Landsberg P., Poprawski M., Kieliszewski P., Mękarski M., Gojlik A., Kuchta J., Brodniewicz M. (2012), Po co seniorom kultura? Badania kulturalnych aktywności osób starszych. Raport, Regionalne Obserwatorium Kultury UAM, Poznań.
Google Scholar

Leszczyńska‑Rejchert A. (2014), Edukacja międzypokoleniowa oraz integracja międzypokoleniowa jako wyzwania współczesnej gerontologii, „Gerontologia Polska”, nr 2, s. 76–83.
Google Scholar

Luty‑Michalak M. (2017), Siła więzi rodzinnych osób starszych, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne”, t. 18, nr 1, s. 41–49.
Google Scholar

Mielczarek A. (2015), Starzenie się ludności w Polsce wyzwaniem XXI wieku, „Edukacja Etyczna”, nr 9, s. 17–31.
Google Scholar

Miszczak E. (2010), Aktywność seniorów sposobem przeciwdziałania negatywnym skutkom procesu starzenia się, [w:] D. Kałuża, P. Szukalski (2010), Jakość życia seniorów w XXI wieku. Ku aktywności, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź, s. 24–33.
Google Scholar

Murkowski R. (2020), The State and Perspectives of the World Population Aging Process, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, t. 2, nr 347, s. 7–21, https://doi.org/10.18778/0208-6018.347.01
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6018.347.01

Organiściak‑Krzykowska A. (2018), Konsekwencje społeczno‑ekonomiczne sytuacji demograficznej w Polsce, [w:] J. Hrynkiewicz, J. Witkowski, A. Potrykowska, Sytuacja demograficzna Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej, Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa, s. 130–145.
Google Scholar

Pakos E. (2017), The Elderly in the Eyes of the Youth: Results of Own Research, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, t. 3, nr 329, s. 167–177, http://doi.org/10.18778/0208-6018.329.11
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6018.329.11

Pędziwiatr K. (2015), Aktywizacja społeczna osób starszych w Polsce, „Space – Society – Economy”, nr 14, s. 123–137, https://doi.org/10.18778/1733-3180.14.07
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-3180.14.07

Podsumowanie badania dotyczącego osób starszych w gminie Miechów (2016), Urząd Miasta i Gminy Miechów, Miechów.
Google Scholar

Program Operacyjny Polska Cyfrowa na lata 2014–2020 (2018), wersja zaakceptowana decyzją Komisji Europejskiej z dnia 5 grudnia 2014 r. ze zmianami z dnia 15 lutego 2017 r. oraz z dnia 12 marca 2018 r., Warszawa.
Google Scholar

Rejter M. (2020), Seniors’ Needs and Dreams as Factors of Successful Aging, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, t. 6, nr 351, s. 45–60, https://doi.org/10.18778/0208-6018.351.03
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6018.351.03

Różański T. (2017), Wybrane obszary aktywizacji osób starszych w środowisku lokalnym, [w:] A. Szczurek‑Boruta, K. Jas, Człowiek wykluczony i człowiek w sytuacji zagrożenia wykluczeniem społecznym, edukacyjnym, kulturowym. Wyzwania, powinności pedagogiki, zadania, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń, s. 185–203.
Google Scholar

Rynkowska D. (2016), Rola i znaczenie aktywności społecznej seniorów, „Annales Universitatis Mariae Curie‑Skłodowska Sectio I ”, t. 41, nr 2, s. 91–101, https://doi.org/10.17951/i.2016.41.2.91
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.17951/i.2016.41.2.91

Seń M., Jakubowska L., Grabowska B. (2019), Quality of life and health behaviours of the elderly living in rural and urban areas, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu”, t. 25, nr 4, s. 282–287, https://doi.org/10.26444/monz/113662
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.26444/monz/113662

Słupska K. (2020), Aktywizowanie społeczności lokalnej (przesłanki teoretyczne i przykłady dobrych praktyk „odradzania się” idei aktywnego sąsiedztwa), „Kultura – Społeczeństwo – Edukacja”, t. 1, nr 17, s. 151–263, https://doi.org/10.14746/kse.2020.17.11.1
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/kse.2020.17.11.1

Steuden S. (2011), Psychologia starzenia się i starości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Strugała M., Talarska D., Mińska M. (2016), Postrzeganie starości i starzenia się przez osoby dorosłe i wieku podeszłym, „Pielęgniarstwo Polskie”, t. 3, nr 61, s. 376–382.
Google Scholar

Szołtysek J., Trzpiot G. (2019), Miasta przyjazne seniorom, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.25167/sm.2366

Szukalski P. (2011), Starzenie się ludności – wyzwanie XXI wieku, [w:] P. Szukalski, Z. Szweda‑Lewandowska, Elementy gerontologii społecznej. Skrypt dla studentów Podyplomowego Studium Gerontologii Społecznej UŁ, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź, s. 5–26.
Google Scholar

Tracz‑Dral J. (2018), Starzenie się ludności w Unii Europejskiej – stan obecny i prognoza. Opracowania tematyczne, OT–662, Kancelaria Senatu, Warszawa.
Google Scholar

Urbaniak B., Krzyszkowski J., Przywojska J., Wiktorowicz J., Lisek‑Michalska J. (2017), Potrzeby osób w wieku 60+ z terenu województwa łódzkiego. Raport końcowy, Regionalne Centrum Polityki Społecznej w Łodzi, Łódź.
Google Scholar

Walęcka‑Matyja K. (2020), Familizm – pojęcie, pomiar i znaczenie dla zdrowia psychicznego, „Psychiatria Polska”, t. 54, nr 4, s. 791–806, https://doi.org/10.12740/PP/108993
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12740/PP/108993

Wawrzyniak J.K. (2017), Teorie starzenia się i przystosowania do starości, [w:] A. Fabiś, J.K. Wawrzyniak, A. Chabior, Ludzka starość. Wybrane zagadnienia gerontologii społecznej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, s. 26–42.
Google Scholar

Wieczorkowska M. (2020), Old People and Their Needs as a Challenge for Education and Labor Market, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, t. 1, nr 346, s. 125–143, https://doi.org/10.18778/0208-6018.346.08
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6018.346.08

World Health Organization (2007), Global Age‑friendly Cities: A Guide, Geneva.
Google Scholar

World Health Organization (2015), World report on ageing and health, Geneva.
Google Scholar

Wspieranie seniorów w gminach województwa śląskiego. Raport z badań Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej Województwa Śląskiego (2016), Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Województwa Śląskiego, Katowice.
Google Scholar