Pozycja gospodarcza miast Europy Środkowo-Wschodniej na tle świata

Piotr Raźniak; Dariusz Nowotnik

doi:10.18778/2082-4440.09.02

Autor

Piotr Raźniak Instytut Geografii, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
Dariusz Nowotnik Pedagogical University of Kraków

DOI:

https://doi.org/10.18778/2082-4440.09.02

Słowa kluczowe:

ranking, Forbes, Europa Środkowo-Wschodnia, miasto

Abstrakt

W niniejszej pracy przeanalizowano przychody, dochody, wartość rynkową, wartość środków trwałych i sektory największych firm notowanych na liście Forbes Global 2000 (lata 2006 i 2012). Za pomocą wskaźnika normalizacji przez wartość maksymalną określono ranking miast, w których znajduje się co najmniej jedna siedziba korporacji ze wspomnianej listy. Wykazano, że najwyższymi wartościami cechowały się: Tokio, Nowy Jork, Londyn, Paryż i Pekin. Największą dynamiką wzrostu charakteryzowały się miasta azjatyckie, wśród których zdecydowanie dominował Pekin. Ośrodki umiejscowione w Stanach Zjednoczonych rozwijały się stosunkowo słabo w porównaniu z Tokio, a w przypadku wielu z nich zanotowało spadek badanego wskaźnika. Z kolei spośród miast Europy Środkowo-Wschodniej jedynie Moskwę można zaliczyć do najważniejszych miast świata; pozostałe prezentują stosunkowo niską wartość badanego wskaźnika. Pozytywnym aspektem jest jednak dodatnia dynamika wzrostu, dzięki której kolejne miasta mogą dołączyć do grupy miast liczących się na arenie międzynarodowej. Zauważono także, że miejsce w rankingu głównych miast regionu jest znacznie niższe niż ich powiązań międzynarodowych.

Bibliografia

Agibetova U., Samson I. (2008), The Metropolisation of the FSU: Temptative Measurement via the Method of Hyperlinks Notoriety [w:] E. Vinokurov (red.), Eurasian Integration Yearbook 2008, Eurasian Development Bank, Almaty.
Google Scholar

Alderson A. S., Beckfield J. (2004), Power and Position in the World City System, „American Journal of Sociology”, 109.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/378930

Beaverstock J. V., Smith R. G., Taylor P. J. (1999), A rooster of world cities, „Cities”, 6 (6).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S0264-2751(99)00042-6

Csomós G. (2011), Analysis of Leading Cities in Central Europe: Control of Regional Economy, „Bulletin of Geography. Socio-Economic Series”, 16 (1).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2478/v10089-011-0012-y

Csomós G. (2013), The Command and Control Centers of the United States (2006/2012): An Analysis of Industry Sectors Influencing the Position of Cities, „Geoforum”, 12 (50).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.geoforum.2013.09.015

Dorocki S., Jastrzębski J. (2012), Regionalne zróżnicowanie rozwoju biotechnologii w Europie, „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”, 20.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.24917/20801653.20.5

Friedmann J. (1986), The World City Hypothesis, „Development and Change”, 17.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-7660.1986.tb00231.x

Friedmann J. (1995), Where We Stand: A Decade of World City Research [w:] Knox P. L. , P. J. Taylor (red.), World Cities In: A World-System, Cambridge.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511522192.003

Friedmann J., Wolff G. (1982), World city formation: an agenda for research and action, „International Journal of Urban and Regional Research”, 6.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-2427.1982.tb00384.x

Godfrey B. J., Zhou Y. (1999), Ranking World Cities: Multinational Corporations and the Global Urban Hierarchy, „Urban Geography”, 20 (3).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2747/0272-3638.20.3.268

Hall P. (1966), The World Cities, Heinemann, Londyn.
Google Scholar

Hajdú Z., Rácz Sz. (2011), Urbanisation, state formation processes and new capital cities in the western Balkans, „Acta Universitatis Palackianae Olomucensis – Geographica”, 42 (2).
Google Scholar

Hoyler M. (2011), External Relations of German Cities through Intra-firm Networks – A Global Perspective, „Raumforschung und Raumordnung”, 69 (3).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/s13147-011-0100-8

Hymer S. (1972), The mulitnational corporation and the law of uneven development [w:] Bhagwati J. (red.), Economics and World Order, Nowy Jork.
Google Scholar

Kilar W. (2009), Korporacje informatyczne jako element struktury metropolii [w:] Potencjalne metropolie ze szczególnym uwzględnieniem Polski Wschodniej, „Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN”, 125.
Google Scholar

Knox P. L. (1994), An introduction to urban geography, Prentice Hall, Englewood Cliffs, New Jersey.
Google Scholar

Liu X., Derudder B., Taylor P. J. (2014), Mapping the evolution of hierarchical and regional tendencies in the world city network, 2000–2010, „Computers, Environment and Urban Systems”, 43.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.compenvurbsys.2013.10.004

Liu X., Neal Z., Derudder B. (2012), City Networks in the United States: A Comparison of Four Models, „Environment and Planning A”, 44 (2).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1068/a44496

Nowotnik D. (2011), Migracje zagraniczne w krajach Unii Europejskiej w warunkach kryzysu gospodarczego, „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”, 18.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.24917/20801653.18.5

Raźniak, P., Winiarczyk-Raźniak, A. (2015), Did the 2008 global economic crisis affect large firms in Europe?, „Acta Geographica Slovenica” (w druku).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3986/AGS.740

Raźniak P., Winiarczyk-Raźniak A. (2014), Sytuacja finansowa korporacji europejskich w dobie kryzysu, „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”, 27 (w druku).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.24917/20801653.27.6

Raźniak P. (2014), Pozycja gospodarcza miast na arenie międzynarodowej i krajowej [w:] Kuć-Czajkowska K., Sidor M. (red.), Miasta, aglomeracje, metropolie w nurcie globalnych przemian, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Google Scholar

Raźniak P., Winiarczyk-Raźniak A. (2013), Spatial distribution and differences in migration patterns and revenues of gminas in the Krakow Metropolitan Area, „Bulletin of Geography. Socio-economic Series”, 19.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2478/bog-2013-0005

Sassen S. (1988), The Mobility of Labor and Capital. A study in international investment and capital flow, Cambridge.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511598296

Sassen S. (2000), The Global City: Strategic Site/New Frontier, „American Studies”, 41 (2/3).
Google Scholar

Sassen S. (2011), The Specialised Differences of Cities Matter in Today’s Global Economy [w:] Whimster S. (red.), Reforming the City: Responses to the Global Financial Crisis. London Metropolitan University, Londyn.
Google Scholar

Stiperski Z., Lončar J. (2011), Economic and social changes in some central and east european countries, „Acta Universitatis Palackianae Olomucensis – Geographica”, 42 (1).
Google Scholar

Szczyrba Z. (2010), Development of retail geographical structure in the Czech Republic: a contribution to the study of urban environment changes, „Acta Universitatis Palackianae Olomucensis – Geographica”, 41 (2).
Google Scholar

Taylor P. J. (2003), Generating Data for Research on Cities in Globalization [w:] Borsdorf A., Parnreiter C. (red.) International Research on Metropolises: Milestones and Frontiers, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Wiedeń.
Google Scholar

Taylor P. J. (2004), World City Network: A Global Urban Analysis, Routledge, Londyn, Nowy Jork.
Google Scholar

Taylor P. J. (2010), Measuring the World City Network: New Results and Developments, „GaWC Research Bulletin”, 300.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4018/978-1-60960-051-8.ch002

Taylor P. J., Csomós G. (2012), Cities as control and command centres: Analysis and interpretation, „Cities”, 29 (6).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.cities.2011.09.005

Wieloch J., (2013). Kryzys finansowy XXI wieku jako kryzys zaufania do instytucji gospodarczych i politycznych, „Ekonomia Międzynarodowa”, 4.
Google Scholar

Wilczyński W. J., Wilczyński P. L. (2011), Population of American cities: 1950– 2009, „Bulletin of Geography. Socio-economic Series”, 16.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2478/v10089-011-0020-y

Winiarczyk-Raźniak A., Raźniak P. (2012), Migracje wewnętrzne ludności w polskich obszarach metropolitalnych u progu XXI wieku, Uniwersytet Pedagogiczny, Kraków.
Google Scholar

Zioło Z. (2006), Zróżnicowanie światowej przestrzeni przemysłowej w świetle koncentracji siedzib zarządów wiodących korporacji, „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”, 8.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.24917/20801653.8.1

Żelazny J. (2011), Teoretyczne aspekty bezpośrednich inwestycji zagranicznych z krajów rozwijających się na przykładzie państw BRIC, „Ekonomia Międzynarodowa”, 2.
Google Scholar

Globalization and World Cities Research Network, www.lboro.ac.uk/gawc/gawcworlds. html
Google Scholar

Forbes Global 2000, www.forbes.com/global2000
Google Scholar