Dynamika funkcji kontrolno-zarządczych miast Europy Środkowo-Wschodniej w czasie spowolnienia gospodarczego

Piotr Raźniak; Sławomir Dorocki; Anna Winiarczyk-Raźniak

doi:10.18778/2082-4440.17.02

Autor

Piotr Raźniak Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii
Sławomir Dorocki
Anna Winiarczyk-Raźniak

DOI:

https://doi.org/10.18778/2082-4440.17.02

Słowa kluczowe:

funkcje kontrolno-zarządcze, Europa Środkowo-Wschodnia, Deloitte, korporacje, siedziby zarządów

Abstrakt

Wielkie korporacje mają duży wpływ na rangę miasta na arenie międzynarodowej. Celem artykułu jest określenie poziomu rozwoju funkcji kontrolno-zarządczych miast Europy Środkowo-Wschodniej. Określono je na podstawie przychodów ze sprzedaży i zysku netto 600 korporacji (dla lat 2008 i 2012), których siedziby zarządów zlokalizowane są w Europie Środkowo-Wschodniej, oraz wpływu poszczególnych sektorów na tę funkcję. Na podstawie przeprowadzonych badań wykazano, że mimo spowolnienia gospodarczego w latach 2008–2012 przychody i dochody badanych korporacji nieznacznie się zwiększyły. Najwyższy rozwój funkcji kontrolno-zarządczych w analizowanym regionie odnotowano w dwóch stolicach: Pradze i Warszawie. Ponadto zauważono zmniejszenie się liczby miast, w których zlokalizowane były siedziby zarządów, co jest odmienną tendencją od obserwowanej w skali globalnej.

Biogramy autorów

Piotr Raźniak - Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, Instytut Geografii

Doktor nauk o Ziemi

Sławomir Dorocki

Doktor nauk o Ziemi

Anna Winiarczyk-Raźniak

Doktor nauk o Ziemi

Bibliografia

Alderson A.S., Beckfield, J. (2004), Power and position in the world city system, „American Journal of Sociology” 109(4), 811–51.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1086/378930

Brozzi R. Lapuh L., Nared J., Streifeneder T. (2015), Towards more resilient economies in Alpine regions, „Acta geographica Slovenica”, 55(2), 339–350, DOI: http://dx.doi.org/10.3986/AGS.916.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3986/AGS.916

Connoly R. (2013), The Economic of Social Order Development in Post-Socialist in Eastern Europe, Routledge.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203095355

Csomós G. (2013), The Command and Control Centers of the United States (2006/2012): An Analysis of Industry Sectors Influencing the Position of Cities, „Geoforum”, 12(50), 241–251.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.geoforum.2013.09.015

Csomós G. (2012), GaWC Data Set 26: Global Command and Control Centres, 2006/2009/2012, www.lboro.ac.uk.
Google Scholar

Csomós G., Derudder B. (2014), European Cities as Command and Control Centres, 2006–11, „European Urban and Regional Studies”, 21, 345–352, DOI: 10.1177/0969776412453149.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/0969776412453149

Deloitte Central Europe Top 500 Report, www.deloitte.com.
Google Scholar

Dorocki S. (2010), Współczesne procesy internacjonalizacji produkcji i delokalizacji przemysłu samochodowego Francji, „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”, 16, 125–136.
Google Scholar

Dorocki S. (2012), Regional Differentiation in the Development of French Towns – Quantitative Analysis, „Barometr Regionalny. Analizy i prognozy”, 3(29), 13–31.
Google Scholar

Dorocki S. (2014), Contemporary Trends in the Development of the Pharmaceutical Industry in the World, „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”, 25, 108–131.
Google Scholar

Dorocki S., Boguś M. (2014), Regional Variety of Biotechnology Development in Asia, „Procedia – Social and Behavioral Sciences” 120:197–212, DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.02.097.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.02.097

Globalization and World Cities, www.lboro.ac.uk.
Google Scholar

Friedmann J. (1986), The world city hypothesis, „Development and Change”, 17, 69–83.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-7660.1986.tb00231.x

Froot K.A. (1994), Foreign Direct Investment in Eastern Europe: Some Economic Considerations [w:] Blanchard O., Froot K., Sachs J. (red.), Transition in Eastern Europe, Vol. 2, 293–318, Chicago, University of Chicago Press.
Google Scholar

Gál Z. (2015), Development of international financial centres in Central and Eastern Europe during transition period and crisis. The case of Budapest, „Studia Regionalne i Lokalne”, 60(2), 53–80, DOI: 10.7366/1509499526003.
Google Scholar

Hall P. (1966), The World Cities, London: Heinemann, DOI: 10.1080/004209-89120080651.
Google Scholar

IMAP. Global Pharma & Biotech Report 2014.
Google Scholar

Kincses Á., Nagy Z., Tóth G. (2014), Modelling the spatial structure of Europe, „Regional Statistics”, 4(2): 40–54, DOI: 10.15196/RS04203.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.15196/RS04203

Liu X., Derudder B., Witlox F., Hoyler M. (2014), Cities As Networks within Networks of Cities: The Evolution of the City/Firm-Duality in the World City Network, 2000–2010, „Tijdschrift voor economische en sociale geographie”, 105(4): 465–482, DOI: 10.1111/tesg.12097.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1111/tesg.12097

Lyons D., Salmon S. (1995), World cities, multinational corporations, and urban hierarchy: the case of the United States [w:] Knox P.L., Taylor P.J. (red.), World cities in a World-system, Cambridge University Press, Cambridge, 98–114.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511522192.007

Rachwał T. (2011), Industrial restructuring in Poland and other European Union states in the era of economic globalization, „Procedia. Social and Behavioral Sciences”, Vol. 19 (2011), 1–10, DOI:10.1016/j.sbspro.2011.05.100.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.05.100

Rachwał T., Boguś M. (2012), The Competitiveness of Industrial Enterprises in European Union Countries [w:] Krstić B., Chodyński A. (red.), Current problems of Competitiveness Improvement in National Economies and Enterprises, Faculty of Economics, University of Niš, Serbia, Niš, 133–156, DOI: 10.2478/v10117-012-0021-9.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2478/v10117-012-0021-9

Raźniak P., Dorocki D., Winiarczyk-Raźniak A. (2017), Permanence of the economic potential of cities based on sector development, „Chinese Geographical Science” 1(27).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/s11769-017-0850-5

Raźniak, P., Dorocki, S., Winiarczyk-Raźniak, A. (2015), Ranga miasta w świetle syntetycznego wskaźnika stabilności gospodarczej, „Studia Miejskie”, 18, 119–130.
Google Scholar

Raźniak P., Nowotnik D. (2015), Pozycja gospodarcza miast Europy Środkowo-Wschodniej na tle świata, „Ekonomia Międzynarodowa”, 9, 23–39.
Google Scholar

Raźniak P., Winiarczyk-Raźniak A. (2015), Did the 2008 global economic crisis affect large firms in Europe? „Acta Geographica Slovenica”, 55(1), 127–139, DOI: http://dx.doi.org/10.3986/AGS.740.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.3986/AGS.740

Raźniak P., Winiarczyk-Raźniak A., Nowotnik D. (2015), Central and Eastern European Cities in globalized world, „Socio-Economic Problems and the State”, 12(1), 22–33, UDC 339.922:330.
Google Scholar

Raźniak P., Winiarczyk-Raźniak A. (2014), Sytuacja finansowa korporacji europejskich w dobie kryzysu, „Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego”, 27, 99–117.
Google Scholar

Rosińska-Bukowska M. (2015), Internacjonalizacja przedsiębiorstw – istota budowania konkurencyjności w dobie globalizacji korporacyjnej, „Ekonomia Międzynarodowa”, 8, 153–171.
Google Scholar

Sassen S. (1991), The Global City: New York, London, Tokyo, Princeton, Princeton University Press.
Google Scholar

Sassen S. (2000), The Global City: Strategic Site/New Frontier, „American Studies”, 41 (2/3), 79–95.
Google Scholar

Sassen S. (2006), Cities in a world economy, 3rd Edition, Pine Forge Press, Thousand Oaks.
Google Scholar

Sassen S. (2011), Cities in a world economy, 4th edition, Sage Publications.
Google Scholar

Smętkowski M. (2015), The impact of the economic crisis on the metropolisation process in the capital cities of the CEE countries, „Studia Regionalne i Lokalne”, 2(60), 32–52, DOI: 10.7366/1509499526002.
Google Scholar

Smętkowski M. (2014), Źródła wzrostu gospodarczego w regionach krajów Europy Środkowo-Wschodniej – dezagregacja strukturalna, „Studia Regionalne i Lokalne”, 56(2), 5–27, DOI: 10.7366/1509499525601.
Google Scholar

Taylor P.J. (2004), World City Network: A Global Urban Analysis, London.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203634059

Taylor P.J., Csomós G. (2012), Cities as control and command centres: Analysis and interpretation, „Cities”, 29(6), 408–411.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/j.cities.2011.09.005

Tsenkova S. (2008), Managing change: the comeback of post-socialist cities, „Urban Research & Practice”, Vol. 1, No. 3, 291–310.
Google Scholar

Wojciechowski L., Lubacha-Sember J. (2014), Uwarunkowania przepływu polskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych do krajów Unii Europejskiej. Model grawitacyjny z wykorzystaniem danych panelowych, „Ekonomia Międzynarodowa”, 7, 136–149.
Google Scholar

Wójtowicz M., Dorocki S. (2014), Regional differences in the development of the biotechnology industry in Latin America, with particular emphasis on Brazil and Mexico [w:] Wójtowicz M., Winiarczyk-Raźniak A. (red.) Environmental and socio-economic transformations in developing areas as the effect of globalization, Kraków, Wydawnictwo Naukowe UP, 111–135.
Google Scholar

Tsenkova S. (2008), Managing change: the comeback of post-socialist cities, „Urban Research & Practice”, Vol. 1, No. 3, 291–310.
Google Scholar

Zuzańska-Żyśko E. (2016), Procesy metropolizacji. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Globalization and World Cities, www.lboro.ac.uk.
Google Scholar