Motywy zimnowojenne w rosyjskiej narracji medialnej – wybrane przykłady

Аннотация

Artykuł jest próbą krótkiej analizy rosyjskojęzycznej nowo zimnowojennej narracji, celem wychwycenia percepcji wpływów językowych na odbiorców informacji (multi)medialnej w szczególności w przestrzeni rosyjskiej. Zbudowany przez rosyjską agitacyjną i propagandową machinę językowy obraz świata niekoniecznie występuje w symbiozie z pozajęzykowym obrazem rzeczywistości, jednak ma określony wpływ na jego „budowę”, nawet w sposób pośredni. Niektóre językowe obrazy uzasadnień działań wojennych są w sprzeczności nawet z rosyjską rzeczywistością, jednak są na tyle sugestywne i tak skutecznie opierają się na fundamentach propagandowych zbudowanych podczas poprzedniego zimnowojennego okresu, iż od razu znajdują akceptację wśród rosyjskich/rosyjskojęzycznych odbiorców (Russian Field, 2022; Levada-Centr, 2022; WCIOM, 2022). Zatem można konkludować, iż determinantą końca postzimnowojennego porządku jest często rosyjski powrót do ww. sowieckiej terminologii agitacji i propagandy, zgodnie z (świadomymi i podprogowymi) terminami zapożyczonymi z poprzedniego okresu zimnowojennego „porządku” z lat 1947–1991. Są to terminy dobrze wypróbowane/sprawdzone zarówno w teorii, jak i w praktyce, w szczególności z okresu postfaszystowskiego – chodzi o percepcję świata językowego i pozajęzykowego szeregowego Rosjanina, czyli aktora/gracza/uczestnika obecnego przeciwstawiania się postzimnowojennemu porządkowi. Od 1945 r. do teraz tak potężna jest antyfaszystowska propaganda i straszenie Rosjan (także ludzi radzieckich) faszystowskim zagrożeniem (i zgniłym kapitalizmem Zachodu), iż korzystanie z tej terminologii jednoznacznie kojarzy się ze strachem wojny, mordów, gwałtów itd.