Piszący pomnik. Autobiografizm jednostkowy i kolektywny w Zibaldone Giacoma Leopardiego

Zbigniew Fiedorczuk; Alessio Mangiapelo

doi:10.18778/2299-7458.13.10

Autor

Zbigniew Fiedorczuk Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu https://orcid.org/0000-0002-1333-294X
Alessio Mangiapelo Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu https://orcid.org/0000-0001-5113-0399

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.13.10

Słowa kluczowe:

Leopardi, biografizm, literatura włoska, romantyzm, dziennik

Abstrakt

Niniejsza praca ma na celu analizę retrospekcji i „datowanych śladów” doświadczeń zawartych w intelektualnym dzienniku Giacoma Leopardiego oraz pragnie ukazać ich ewentualny związek z zagadnieniami natury społecznej. Odczytanie fragmentów Zibaldone pozwala na usytuowanie dzieła zarówno w obrębie rozważań o dzienniku jako gatunku, jak i o samej istocie refleksji autobiograficznej, ujawniającej własne strategie, formy i zdolności asymilacyjne wobec innych form literackich. Analizie poddana jest również tożsamość narracyjna (Paul Ricoeur) wyłaniająca w Zibaldone, gdzie biograf i autobiograf poprzez swoje opowieści bezustannie negocjują warunki, na jakich przebiegają granice samopoznania, jak i otaczającej rzeczywistości. Praca odczytuje elementy intersubiektywnego dialogu wspartego różnorodnością głosów i świadectw, jakie utkwiły w świadomości autora (rodzina, postacie historyczne, fikcyjne, współczesne autorowi). Praca stara się wskazać na elementy dzieła, które z jednej strony umożliwiają nieustanne ponawianie obietnicy auto-referencji w postaci mirror talk (Susanna Egan), z drugiej zaś na ujęcie konfliktu jednostki ze społeczeństwem, a w końcu zaproponowanie myśli ukierunkowanej na pogodzenie jej z szeroko rozumianym kolektywem.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogramy autorów

Zbigniew Fiedorczuk - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Zbigniew Fiedorczuk – doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk o Języku i Literaturze Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Główne zainteresowania badawcze: nihilizm a literatura, muzyka a literatura, poezja i proza włoska XX wieku, kino włoskie w latach 1960–1980. Najważniejsze publikacje: Muzyka a kształt podmiotu lirycznego w tomie poezji «Viola di morte» Tommaso Landolfiego, [w:] Muzyka w kontekście społecznym, kulturowym i medycznym, red. I. Domina, M. Maciąg, Lublin 2023.

Alessio Mangiapelo - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Alessio Mangiapelo – doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk o Języku i Literaturze Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Główne zainteresowania badawcze: literatura a polityka, stosunki polsko-włoskie, historia, epika, literatura XVIII i XIX wieku, antyk, przekładoznawstwo. Najważniejsze publikacje: E. Montale, Zwierzęce tropy. Wybór wierszy, tłum. P. Malicka, A. Mangiapelo, M. Śniedziewska, Warszawa 2022.

Bibliografia

Battistini A., L’autobiografia e il superego dei generi letterari, „Annali di Italianistica” 1986, vol. 4, s. 7–29.
Google Scholar

Bonadeo A., Leopardi, l’individuo e la società, „Italica” 1986, vol. 63, n. 2, s. 142–160. https://doi.org/10.2307/478995
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/478995

Bruni R., Introduzione, in G. Rensi, Su Leopardi, a cura di R. Bruni, Torino 2018.
Google Scholar

Butler J., Giving an Account of Oneself, „Diacritics” 2001, no. 4, s. 22–40. https://doi.org/10.1353/dia.2004.0002
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1353/dia.2004.0002

Colaiacomo C., Leopardi. Zibaldone di pensieri, in Letteratura Italiana. Le opere, a cura di A. Asor Rosa, vol. 3, Torino 1997.
Google Scholar

Cori P., The Zibaldone as Leopardi’s Self-Education, „Italica” 2016, vol. 93, no. 1, s. 77–91.
Google Scholar

Cyceron M.T., Lelius czyli rozmowa o przyjaźni, przeł. F. Habura, Tarnów 1899.
Google Scholar

De Sanctis F., La letteratura italiana nel secolo XIX. Volume terzo. Giacomo Leopardi, a cura di W. Binni, Bari 1961.
Google Scholar

Donà M., Misterio grande. Filosofia di Giacomo Leopardi, Milano 2013.
Google Scholar

Egan S., Mirror Talk: Genres of Crisis in Contemporary Autobiography, Chapel Hill–London, 1999.
Google Scholar

Ferrucci C., Leopardi filosofo e le regioni della poesia, Venezia 1987.
Google Scholar

Figurelli F., Le due canzoni patriottiche del Leopardi e il suo programma di letteratura nazionale e civili, „Belfagor”, vol. 6, n. 1, s. 20–39.
Google Scholar

Forni G., Rousseau, Leopardi e il soggetto moderno, „Lettere italiane” 2012, vol. 64, n. 2, s. 206–225.
Google Scholar

Fortini F., Ventiquattro voci per un dizionario di lettere, Milano 1968.
Google Scholar

Il nuovo Zingarelli. Vocabolario della lingua italiana, a cura di M. Dogliotti, L. Rosiello, Milano 1984.
Google Scholar

Lejeune P., „Drogi zeszycie…”, „drogi ekranie…”: o dziennikach osobistych, przeł. A. Karpowicz, M. Rodak, P. Rodak, Warszawa 2010.
Google Scholar

Lejeune P., Wariacje na temat pewnego paktu: o autobiografii, przeł. W. Grajewski, S. Jaworski, A. Labuda, R. Lubas-Bartoszyńska, Kraków 2001.
Google Scholar

Leopardi G., Epistolario, a cura di P. Viani, Firenze 1892.
Google Scholar

Leopardi G., Myśli, przeł. S. Kasprzysiak, Kraków 1997.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9781400884100

Leopardi G., Opere inedite, a cura di G. Cugnoni, Halle 1878.
Google Scholar

Leopardi G., Tutte le poesie e tutte le prose, a cura di L. Felici, Roma 2022.
Google Scholar

Leopardi G., Zibaldone, a cura di L. Felici, Roma 2022.
Google Scholar

Leopardi G., Zibaldone. Notatnik myśli, przeł. i oprac. S. Kasprzysiak, Warszawa 2021.
Google Scholar

Negri A., Lenta ginestra. Saggio sull’ontologia di Giacomo Leopardi, Milano 1987.
Google Scholar

Olney J., Some Versions of Memory / Some Versions of ‘Bios’: The Ontology of Autobiography, in Autobiography: essays theoretical and critical, ed. J. Olney, Princeton 1980. https://doi.org/10.1515/9781400856312
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9781400856312

Pacella G., Lo Zibaldone: brogliaccio o opera sistematica?, in Leopardi e il pensiero moderno, a cura di C. Ferrucci, Milano 1989.
Google Scholar

Pawlak J., Paula Ricoeura koncepcja tożsamości narracyjnej, [w:] Tożsamość człowieka, red. A. Gałdowa, Kraków 2000.
Google Scholar

Peruzzi E., Introduzione, in G. Leopardi, Zibaldone di pensieri, Pisa 1989.
Google Scholar

Ricca S., Società e sentimenti sociali in Leopardi, „Italica” 2016, vol. 93, n. 4, s. 705–723.
Google Scholar

Rigoni M.A., Il pensiero di Leopardi, Milano 1982.
Google Scholar

Severino E., Il nulla e la poesia. Alla fine dell’età della tecnica, Milano 1990.
Google Scholar

Severino E., Il sentimento del nulla, Milano 2009.
Google Scholar

Veronese C.M., ‘Misantropo di se stesso? Self-love, self-exclusion, self-sacrifice, and compassion in Giacomo Leopardi, „The Modern Language Review” 2009, vol. 104, n. 4, s. 992–1007. https://doi.org/10.1353/mlr.2009.0011
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1353/mlr.2009.0011