Istnieje nowsza wersja tego artykułu opublikowanego 2023-12-21. Przeczytaj wersję najnowszą.

Granica, wojna i miłość w prozie Birutė Jonuškaitė

Autor

Audinga Peluritytė-Tikuišienė Uniwersytet Wileński https://orcid.org/0000-0003-1750-3301

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-7458.12.08

Słowa kluczowe:

Litwini, pogranicze, Polska, dylogia, granica

Abstrakt

Birutė Jonuškaitė, litewska pisarka urodzona i wychowana w powiecie sejneńskim w Polsce, stała się w literaturze litewskiej jedną z najbardziej konsekwentnych autorek opowiadających prawdziwe historie o sąsiedztwie. Po studiach na Uniwersytecie Wileńskim Jonuškaitė pozostała w Wilnie. We wszystkich swoich powieściach opowiada o życiu diaspory litewskiej na ziemiach polskich. W ostatnich utworach, Maranta (2015) i Maestro (2019), tworzy swoisty epos literacki o historycznych związkach między rodzinami litewskimi i polskimi. Związki te rodzą się na litewskiej prowincji, na początku wieku, w miejscu, w którym zbiegają się granice kilku państw, a następnie w ciągu dziesięcioleci rozszerzają się na drogi i stolice Europy i świata. W tych powieściach, dotyczących problemów ogólnoludzkich, granica i pogranicze stają się istotnym problematycznym punktem orientacyjnym.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Audinga Peluritytė-Tikuišienė - Uniwersytet Wileński

Audinga Peluritytė-Tikuišienė jest doktorem n auk humanistycznych, docentem w Katedrze Literatury Litewskiej Uniwersytetu Wileńskiego. Jej zainteresowania naukowe obejmują następujące obszary: poezja klasyczna i nowoczesna, współczesna literatura wschodnio-i środkowoeuropejska, literaturoznawstwo intermedialne. Autorka książek naukowych: Lietuvių lyrikos tradicija (2003), Senieji mitai, naujieji pasakojimai: apie naujausią lietuvių literatūrą (2006), Naujausioji lietuvių literatūra (2011), Ribos architektonika: lietuvių literatūra ir kontekstai (2016), współautorka takich publikacji, jak Naujausioji lietuvių literatūra (1988–2002) (red. G. Viliūnas) (2003) oraz Sources of Classicism in Contemporary Polish and Lithuanian Literature, Transitions of Lithuanian Postmodernism / Lithuanian Literature in the Post Soviet Period (ed. M. Kvietkauskas) (2011). Była organizatorką kilku międzynarodowych konferencji na Uniwersytecie Wileńskim, w tym wraz z Uniwersytetem Łódzkim (2008).

Bibliografia

Bukelienė E., Ošia tėviškės topoliai, [w:] E. Bukelienė, Prozos keliai keleliai... Literatūros istorijos ir kritikos etiudai, Šiauliai 1999.
Google Scholar

Daugirdaitė S., Keliaujanti moteris, [w:] S. Daugirdaitė, Rūpesčių moterys, Vilnius 2000.
Google Scholar

Daujotytė V., Literatūra ir menas, 15.08.2007, https://www.rasyk.lt/knygos/kregzdelaiskis/3056.html
Google Scholar

Duszka M., W oczekiwaniu na „Maestro”: „Maranta” – litewska powieść o poszukiwaniu prawdy i miłości, „Gazeta Kulturalna”, http://www.gazetakulturalna.zelow.pl/index.php/1012-birute-jonuskaite?fbclid=IwAR3xDoCLKC5HKnnLJ-PyoVjfo_MJevOSfgCZDo5gJqh-XeJhYqAq1VFpDyc
Google Scholar

Greimas A. J., „Lytingumas“ lietuvių literatūroje, [w:] A. J. Greimas, Iš arti, ir iš toli. Literatūra, kultūra, grožis, Vilnius 1991.
Google Scholar

Jonuškaitė B., Krzysztof Czyżewski: Kito balsas, [w:] B. Jonuškaitė, Laikas ir likimai: susitikimai su lietuvių ir lenkų kūrėjais, Vilnius 2019.
Google Scholar

Jonuškaitė B., Maestro, przeł. J. Tabor, Sejny 2022.
Google Scholar

Jonuškaitė B., Maranta, przeł. A. Rembiałkowska, Sejny 2020.
Google Scholar

Kavolis V., Moterys ir vyrai lietuvių kultūroje, Vilnius 1992.
Google Scholar

Kavolis V., Žmogus istorijoje, Vilnius 1994.
Google Scholar

Konecka K., Maestria powieści Birutė Jonuškaitė, pisarze.pl, nr 4/23 (528), 15.11.2022, https://pisarze.pl/2022/11/15/krystyna-konecka-maestria-powiesci-birute-jonuskaite
Google Scholar

Kowerko-Urbańczyk M., Tożsamościowa, memoratywna i herstoryczna perspektywa „Maranty” Birutė Jonuškaitė, [w:] Literackie Podlasie kobiet. Autorki, bohaterki, konteksty, Zespół Badań Regionalnych, Zakład Literatury XIX wieku i Kultur Regionalnych, Wydział Filologiczny, Uniwersytet w Białymstoku, s. 202, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/14293/1/LiterackiePodlasie-srodek.pdf/
Google Scholar

Krupka P., „Maranta”. Nowa powieść Birutė Jonuškaitė, pisarze.pl, nr 4/23 (528), 23.06.2020, https://pisarze.pl/2020/06/23/pawel-krupka-maranta-nowa-powiesc-birute-jonuskaite/
Google Scholar

Lesisz P., Powieść jak zamek błyskawiczny. Recenzja „Maestra” Birutė Jonuškaitė, „Przegląd Bałtycki”, 10.11.2022, https://przegladbaltycki.pl/20188,powiesc-jak-zamek-blyskawiczny-recenzja-maestra-birute-jonuskaite.html
Google Scholar

Łotman J. M., Izbrannyje statji, [w:] J. M. Łotman, O semiosferie, Tallinn 1992.
Google Scholar

Peluritytė A., ...norėjau įamžinti dingstantį pasaulį..., [w:] Senieji mitai, naujieji pasakojimai. Apie naujausią lietuvių literatūrą (pokalbis su Birute Jonuškaite), Vilnius 2006.
Google Scholar

Šerelytė R., Genijaus išpažintis žydinčių merginų šešėlyje, „15 min.”, 4.09.2019, https://www.15min.lt/kultura/naujiena/literatura/knygos-recenzija-genijaus-ispazintis-zydinciu-merginu-seselyje-286-1197510?copied
Google Scholar

Snarski T., Miriady transgresji, czyli o odważnej podróży ku światłu, „Znad Wilii” 2020, nr 2 (82), s. 62–70.
Google Scholar

Sprindytė, J., Tradicijos virsmo patirtys. Nulinė padala, arba santykis su tradicija, [w:] J. Sprindytė, Prozos būsenos, 1988–2005, Vilnius 2006.
Google Scholar

Zalatorius A., Literatūra ir laisvė, Pokalbis be temos (klausia D. Valančiauskas), Vilnius 1998, s. 439.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2023-12-21

Wersje

2024-02-09 - (2)
2023-12-21 - (1)

Jak cytować

Peluritytė-Tikuišienė, A. (2023). Granica, wojna i miłość w prozie Birutė Jonuškaitė. Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze, (12), 115–129. https://doi.org/10.18778/2299-7458.12.08