Parki w Uniejowie i Turku ostojami rodzimej flory leśnej w rolniczym krajobrazie środkowej Polski

Leszek Kucharski; Błażej Chmielecki; Karolina Figurska

doi:10.18778/2299-8403.08.11

Authors

Leszek Kucharski Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin, Zakład Ochrony Przyrody, 90-237 Łódź, ul. Banacha 1/3
Błażej Chmielecki Absolwent kierunku ochrona środowiska i Studium Doktoranckiego Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego, 90-237 Łódź, ul. Banacha 1/3
Karolina Figurska Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, 90-237 Łódź, ul. Banacha 1/3

DOI:

https://doi.org/10.18778/2299-8403.08.11

Keywords:

refugium, flora, synanthropization, park, Uniejów, Turek

Abstract

This study deals with the vascular plants in the castle park in Uniejów and Żermina Składkowska park in Turek. The first of them was set up in the Warta river valley, the second – in the valley of a small stream called Folusz. During the vegetation seasons of 2018–2019, a descriptive list was made of the vascular plants at both sites. The identified species were divided into three groups: sociological-ecological, biotopic and geographical-historical. Based on the analysis of the historical-geographical spectrum of the flora, selected indicators of anthropogenic changes were defined. In total, 314 species of vascular plants were identified in the studied places. The flora of the castle park in Uniejów includes 217 species of vascular plants; in Żermina Składkowska park 202 such species were found. 217 of those species are indigenous, while 97 are non-native. Some of the species found in the parks are: Gagea pratensis, Thalictrum flavum, Galium schultesi and Corydalis intermedia. The flora of the park in Uniejów is more natural (25%) than that in the park in Turek (10,9%). Consequently, the indicators of anthropogenic changes for the Turek park are higher. Parks around historic buildings (castles, palaces, manors) and large city parks constitute refugiums of the flora typical of natural habitats in the anthropogenic landscape.

References

Andrzejewski H., Kurowski J.K., Park zamkowy w Uniejowie. Ścieżka edukacyjno-turystyczna, Urząd Miasta, Uniejów 2004.
Google Scholar

Borowska-Stefańska M., Wojtczak M., Zagospodarowanie parków w Turku i Koninie – studium porównawcze, „Biuletyn Uniejowski” 2018, t. 7, s. 119–133.
Google Scholar

Borysiak J., Pawlaczyk P., Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe, [w:] Poradnik ochrony siedlisk i gatunków, t. 5, red. J. Herbich, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2004, s. 203–241.
Google Scholar

Brzeg A., Wojterska M., Zespoły roślinne Wielkopolski, ich stan poznania i zagrożenie, [w:] Szata roślinna Wielkopolski i Pomorza Południowopomorskiego. Przewodnik sesji terenowych 52 Zjazdu PTB, red. M. Wojterska, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2001, s. 39–110.
Google Scholar

Celka Z., Rośliny naczyniowe grodzisk Wielkopolski, „Prace Zakładu Taksonomii Roślin Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu”, nr 9, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 1999.
Google Scholar

Chmiel J., Flora roślin naczyniowych wschodniej części Pojezierza Gnieźnieńskiego i jej antropogeniczne przeobrażenia w wieku XIX i XX, Prace Zakładu Taksonomii Roślin Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, nr 1, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 1993.
Google Scholar

Chmiel J., Zróżnicowanie przestrzenne flory jako podstawa ochrony przyrody w krajobrazie rolniczym, Prace Zakładu Taksonomii Roślin Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, nr 14, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2006.
Google Scholar

Chmielecki B., Kucharski L., Gatunki inwazyjne w dolinie środkowej Warty, „Biuletyn Uniejowski” 2018, t. 7, s. 77–95.
Google Scholar

Figurska K., Dendroflora parku miejskiego w Turku – jej stan i ochrona, Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Łódź, maszynopis pracy magisterskiej 2016.
Google Scholar

Górzyński M., Zabytki miasta Turku i powiatu tureckiego, t. 2, cz. 2, Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Włodzimierza Pietrzaka w Turku, Turek 2009.
Google Scholar

Grabowska E., Flora rezerwatu „Skarpa Ursynowska” pod wpływem antropopresji, „Przegląd Przyrodniczy” 2016, t. 27, z. 2, s. 3–27.
Google Scholar

Jackowiak B., Antropogeniczne przemiany flory roślin naczyniowych Poznania, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Seria Biologia, nr 42, Poznań 1990.
Google Scholar

Jakubowska-Gabara J., Kucharski L., Ginące i zagrożone gatunki flory naczyniowej zbiorowisk naturalnych i półnaturalnych Polski Środkowej, „Fragmenta Floristica et Geobotanica Series Polonica” 1999, t. 6, s. 55–74.
Google Scholar

Kucharski L., Chmielecki B., Dendroflora parku zamkowego w Uniejowie – stan obecny i zmiany, „Biuletyn Uniejowski” 2014, t. 3, s. 5–22.
Google Scholar

Kutyna I., Berkowska E., Młynkowiak E., Struktura geograficzno-historyczna flor zróżnicowanych biotopów oraz wybrane wskaźniki antropogeniczne, „Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis, Agricultura, Alimentaria, Piscaria et Zootechnica” 2013, t. 302, z. 25, s. 95–112.
Google Scholar

Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M., Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski, W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków 2002.
Google Scholar

Olaczek R., Funkcje parków wiejskich, [w:] Ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego, t.2., Zakład Ochrony Przyrody PAN, Kraków 1978, s. 285–309.
Google Scholar

Olaczek R., Parki wiejskie ostoją rodzimej flory leśnej, „Chrońmy Przyrodę Ojczystą” 1972, t. 28, z. 2, s. 5–22.
Google Scholar

Olaczek R., Park w Uniejowie – zagadnienie regeneracji naturalnego zespołu roślinnego. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Botanica” 1976, Ser. II, t. 2, s. 81–107.
Google Scholar

Olaczek R. (red.), Park im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, [w:] Parki i ogrody Łodzi, t. 7, Stowarzyszenie Film–Przyroda–Kultura, Łódź 2019.
Google Scholar

Paszek I., Gawenda-Kempczyńska D., Załuski T., Struktura flory naczyniowej parku dworskiego w Laskowicach, „Nauka Przyroda Technologie, Leśnictwo” 2017, t. 11, z. 3, s. 253–264.
Google Scholar

Sobisz Z., Szmyt Z., Park podworski w Jaworach – interesujący obiekt przyrodniczy Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi”, „Słupskie Prace Biologiczne” 2015, t. 12, s. 187–208.
Google Scholar

Sobisz Z., Truchan M., Parki podworskie północnej części Wysoczyzny Damnickiej, „Słupskie Prace Biologiczne” 2006, t. 3, s. 91–99.
Google Scholar

Sudnik-Wójcikowska B., Czasowe i przestrzenne aspekty procesu synantropizacji flory na przykładzie wybranych miast Europy Środkowej, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1998.
Google Scholar

Szczurowski Ł., Oklejewicz K., Różnorodność florystyczna dawnego parku dworskiego w Rzeszowie–Zalesiu, „Polish Journal for Sustainable Development” 2018, t. 22, z. 1, s. 97–106.
Google Scholar