Lost and Found. The Residence of Nostitz Family in Chotków, Lower Silesia
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6034.40.09Keywords:
archaeology, history, architecture, post-medieval period, castle, residence, nobility, material cultureAbstract
The archaeological research conducted in Chotków, Lower Silesia focused on verifying the existence and character of a presumed defensive-residential site associated with the von Nostitz family. Archival studies indicate that from the 14th to the 16th centuries, Chotków hosted multiple stone residential towers with defensive features, though their precise locations had remained unverified until recently. Remote sensing and geophysical surveys, combined with archival cartographic analysis, helped identify a mound with rectangular relics of masonry structures, partially surrounded by a former moat. Excavations revealed architectural remains, yet the precise nature of the wall and avant-corps requires further interpretation. The limited artefactual material, predominantly from the 15th–16th centuries, implies either a brief period of occupation or later structural transformations, potentially linked to an economic repurposing.
Downloads
References
Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz, XVII. HA, Rep. 135, Nr. 526–5: Werner F. B. (1758), Topographia Silesiae (geographisch-historische Beschreibung der Provinz Schlesien) mit handgezeichneten Stadtplänen und Ansichten, Bd. V, Glogau, Beuthen, Sagan, Schwiebus, Hirschberg – Handexemplar (sogenanntes “Neustädter Exemplar”).
Google Scholar
Liber fundationis Episcopatus Vratislaviensis (1889), H. Markgraf, J.W. Schulte (ed.), Breslau (Codex Diplomaticus Silesiae, 14).
Google Scholar
Staatsbibliothek zu Berlin Preußischer Kulturbesitz: von Wrede Ch.F. (1751–1753), Krieges-Carte von Schlesien, sygn. 15060, Bd. IV, Bl. 13.
Google Scholar
Legendziewicz A. (2021), Wyniki badań architektonicznych muru fundamentowego nieistniejącego dworu przy Górnym Folwarku w Chotkowie (Stanowisko 30), Wrocław (typescrip in the Archive of the Archaeological Museum of the mid-Odra river Area).
Google Scholar
Michalak A., Augustyniak H., Osowiec J., Domagalski P. (2021), Multidyscyplinarne badania wiejskiej siedziby rycerskiej w Chotkowie, Zielona Góra–Świdnica (typescrip in the Archive of the Archaeological Museum of the mid-Odra river Area).
Google Scholar
Bober-Tubaj A., Gruszka B., Olejniczak A., Łesiuk M. (2004), Średniowieczna warownia rycerza-rabusia Czarnego Krzysztofa w świetle badań archeologicznych i historycznych, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, Bolesławiec.
Google Scholar
Chorowska M. (2003), Rezydencje średniowieczne na Śląsku: zamki, pałace, wieże mieszkalne, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
Google Scholar
Chudziak W., Kaźmierczak R., Niegowski J. (2011), Podwodne dziedzictwo archeologiczne Polski: katalog stanowisk (badania 2006–2009), Wydawnictwo Fundacji Amicus Universitatis Nicolai Copernici oraz Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Google Scholar
Dąbal J., Należny-Skurzyńska A., Rembisz-Lubiejewska A., Antosik Ł. (2021), Analiza przestrzenna pochówków, [in:] J. Dąbal (ed.), Łeba – średniowieczne miasto pod wydmami. Kościół św. Mikołaja w świetle wyników badań archeologiczno-architektonicznych, Wydawnictwo Bernardinum, Pelplin, p. 191–207.
Google Scholar
Domagalska K. (2008), Chotków, [in:] B. Bielinis-Kopeć (ed.), Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, Zielona Góra, p. 60–62.
Google Scholar
Dziedzic P. (2002), Asortyment glinianych naczyń ceramicznych z ratowniczych badań wykopaliskowych przeprowadzonych w Zielonej Górze przy ulicy Lisowskiego, stanowisko XVIII, wykop XIII, “Archeologia Środkowego Nadodrza”, 2, p. 237–256.
Google Scholar
Dziedzic P., Kałagate S. (2002), Badania archeologiczne na Zamku Piastowskim w Krośnie Odrzańskim (sezon 1998), “Archeologia Środkowego Nadodrza”, 2, p. 65–186.
Google Scholar
Dziedzic P., Kałagate S., Magda-Nawrocka M. (2004), Wstępne wyniki badań archeologicznych na terenie Starego Miasta w Żaganiu w latach 1995–1997, “Archeologia Środkowego Nadodrza”, 3, p. 65–168.
Google Scholar
Grancsay S.V. (1955), A Loan Exhibition of Equestrian Equipment from the Metropolitan Museum of Art. Catalogue, The Speed Art Museum, Louisville.
Google Scholar
Janowski A. (2021), Kłódka, [in:] B. Ceynowa (ed.), Spichlerz Błękitny Baranek, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, Gdańsk, p. 78.
Google Scholar
Kałagate S. (1994), Ceramika z wieży rycerskiej w Witkowie, gm. Szprotawa, woj. zielonogórskie, stan. 6, [in:] A. Gruszczyńska, A. Targońska (ed.), Garncarstwo i kaflarstwo na ziemiach polskich od późnego średniowiecza do czasów współczesnych: materiały z konferencji, Rzeszów, 21–23 IX 1993, Muzeum Okręgowe w Rzeszowie, Rzeszów, p. 161–184.
Google Scholar
Kałagate S. (2023), Ruchomy materiał zabytkowy odkryty na terenie dawnej nekropoli św. Jana w Zielonej Górze (stan. 30) oraz terenie przylegającym do cmentarza (stan. 31), [in:] B. Gruszka, S. Kałagate (ed.), Cmentarz św. Jana. Najstarsza nekropolia Zielonej Góry, Fundacja Tłocznia, Zielona Góra, p. 91–246.
Google Scholar
Kąsinowska R. (1970), Renesansowy dwór w Chotkowie i jego przebudowa w XVIII wieku, “Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 15.3, p. 215–229.
Google Scholar
Krajíc R. (2003), Sezimovo Ústí archeologie středověkého poddanského města 3 (Kovárna v Sezimově Ústí a a anallýza výrobků ze železa) Díl 1, Archeologický ústav AV ČR, Praha–Sezimovo Ústí–Tábor.
Google Scholar
Krauskopf Ch. (2005), Tric-Trac, Trense, Treichel. Untersuchungen zur Sachkultur des Adels im 13. und 14. Jahrhundert, Deutsche Burgenvereinigung, Braubach.
Google Scholar
Lasota C., Małachowicz M. (2019), Zamek w Namysłowie, przygranicze Królestwa Polskiego i Czeskiego, [in:] A. Bocheńska, P. Mrozowski (ed.), Wielkie murowanie zamki w Polsce za Kazimierza Wielkiego, Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum, Warszawa, p. 201–229.
Google Scholar
Legendziewicz A. (2013), Od średniowiecznej warowni do barokowej rezydencji – historia powstania i przekształceń zamku w Chrzelicach, [in:] A. Molenda (ed.), Opolski Informator Konserwatorski, Wojewódzki Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Opolu, Opole, p. 87–100.
Google Scholar
Legendziewicz A. (2017), Rozwój i przekształcenia architektury dworu w Miłakowie, “Lubuskie Materiały Konserwatorskie”, 14, p. 45–57.
Google Scholar
Legendziewicz A. (2019), The gate tower at the Górny Castle in Opole, “Wiadomości Konserwatorskie – Journal of Heritage Conservation”, 60, p. 26–39.
Google Scholar
Legendziewicz A. (2024), Warownia, rezydencja, klasztor – przekształcenia zamku w Kożuchowie między schyłkiem XIII a początkiem XIX wieku w świetle badań architektonicznych, “Ochrona Zabytków”, 1(284), p. 73–91.
Google Scholar
Legros V. (2015), Archéologie de l’objet métallique aux époques médiévale et moderne en Picardie. Approches typologique et fonctionnelle, “Revue archéologique de Picardie”, 2015.1–2, p. 1–302, https://doi.org/10.3406/pica.2015.3618
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.3406/pica.2015.3618
Lewczuk J. (2001), Perspektywy badań nad późnym średniowieczem i okresem wczesnonowożytnym w południowej części Środkowego Nadodrza, “Silesia Antiqua”, 42, p. 149–176.
Google Scholar
Malinowski T., Kałagate S. (1999), Materiały archeologiczne, [in:] T. Malinowski (ed.), Komorowo, stanowisko 12. Osadnictwo nowożytne (XVII–XVIII w.). Ślady domniemanej karczmy, Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Tadeusza Kotarbińskiego, Zielona Góra, p. 9–83.
Google Scholar
Marciniak-Kajzer A. (2021), Rzeczy ludzi średniowiecza. W domu, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar
Nowakowski D. (2008), Siedziby książęce i rycerskie księstwa głogowskiego w średniowieczu, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
Google Scholar
Nowakowski D. (2017), Śląskie obiekty typu motte, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
Google Scholar
Poklewska-Koziełł M. (2022), Późnośredniowieczne i nowożytne kafle z terenu Nowej Marchii, Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar
Solon J., Borzyszkowski J., Bidłasik M., Richling A., Badora K., Balon J., Brzezińska-Wójcik T., Chabudziński Ł., Dobrowolski R., Grzegorczyk I., Jodłowski M., Kistowski M., Kot R., Krąż P., Lechnio J., Macias A., Majchrowska A., Malinowska E., Migoń P., Myga-Piątek U., Nita J., Papińska E., Rodzik J., Strzyż M., Terpiłowski S., Ziaja W. (2018), Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data, “Geographia Polonica”, 91.2, p. 143–170, https://doi.org/10.7163/GPol.0115
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.7163/GPol.0115
Steller G. (1941), Die Wittgendorfer Wasserburg und ihre Bessitzer, “Sprottauer Tageblatt”, 22, supplement, p. 1–5.
Google Scholar
Steller G. (1942), Hertwigswaldau im Jahre 1559, “Heimatkalendar für den Kreis Sprottau”, 1942, p. 100–110.
Google Scholar
Steller G. (1968), Der Adel des Fürstentums Sagan 1440–1714. Urkundliche Beiträge zu seiner Geschichte, “Jahrbuch der Schlesischen Friedrich-Wilhelms-Universität zu Breslau”, 13, p. 7–60.
Google Scholar
Trawicka E. (2020), Okucia budowlane i wyroby rzemiosła ślusarskiego, [in:] B. Kościński (ed.), Lastadia: najstarsza stocznia Gdańska w świetle badań archeologicznych Muzeum Archeologiczne w Gdańsku, Gdańsk (Archeologia Gdańska, 7), p. 235–248.
Google Scholar
Welker M. (2014), Historische Schlüssel und Schlösser im Germanischen Nationalmuseum, Germanischen Nationalmuseum, Nürnberg.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
