Castrum Sive Fortalicium in Woźniki in the Light of the Latest Field Survey

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-6034.38.05

Keywords:

Upper Silesia, Woźniki, cone-shaped gord, late Middles Ages

Abstract

Situated among marshy meadows, the cone-shaped gord in Woźniki has been an object of interest for researchers since the early twentieth century. However, probing excavations were only carried out by the staff of the Archaeology Department of the Upper Silesian Museum in Bytom in 1957. They confirmed the historic character of the site, but provided little information on the appearance of the buildings or stages of their functioning. Unfortunately, in the twentieth century the gord was destroyed and its plateau is now heavily levelled. In 2023, it was decided to return to the research of the site, using non-invasive techniques. A thorough re-examination of the surface was also performed with a metal detector and spatial planigraphy. This yielded a number of new interesting results, providing a reason for further research of the site.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Borek H. (1988), Górny Śląsk w świetle nazw miejscowych, Instytut Śląski, Opole.
Google Scholar

CDS – Codex Diplomaticus Silesiae, Bd. 6, Registrum St. Wenceslai. Urkunden vorzüglich zur Geschichte Oberschlesiens nach einem Copialbuch Herzog Johanns von Oppeln und Ratibor in Auszügen Mitgetheilt und Namens des Vereins für Geschichte und Alterthum Schlesiens, C. Grünhagen, W. Wattenbach (ed.), Breslau 1865.
Google Scholar

Gliński W., Hadamik Cz., Koj J. (1997), Sprawozdanie ze wstępnego rozpoznania terenu przewidzianego pod autostradę A1 w województwie częstochowskim, [in:] E. Tomczak (ed.), Badania archeologiczne na Górnym Śląsku i ziemiach pogranicznych w 1994 roku, Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego, Katowice, p. 417–427.
Google Scholar

Hejna A. (1974), Bradlo u Hostinného nad Labem. Příspěvek k výzkumu opevněných sídel v severovýchodních Čechách, “Památky Archeologické”, 65, p. 366–418.
Google Scholar

Holc E. (2012), Woźniki, “Informator Archeologiczny. Badania 2000”, 34, p. 220.
Google Scholar

Horwat J. (2002), Księstwo opolskie i jego podziały do 1532 r. Książęta, miasta, kościół, urzędy, własność prywatna, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów.
Google Scholar

Jakimowicz R., Żurowski J. (1939), Atlas grodzisk i zamczysk śląskich, z. 2, Polska Akademia Umiejętności, Kraków.
Google Scholar

Kawka W. (2015), Materiały z grodzisk stożkowatych w Tarnowicach Starych i Woźnikach w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, “Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Archeologia”, 20, p. 87–122.
Google Scholar

Kaźmierczyk J. (1966), Wrocław lewobrzeżny we wczesnym średniowieczu, cz. 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Google Scholar

Krajic R. (2003), Sezimovo Ústí. Archeologie středověkeho poddanského města, vol. III.1, Archeologický ústav AV ČR, Praha–Sezimovo Ústí–Tábor.
Google Scholar

Maleczyński K., Skowrońska A. (1959), Kodeks dyplomatyczny Śląska, vol. II, Obejmujący lata 1205–1220, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
Google Scholar

Marciniak-Kajzer A. (2011), Średniowieczny dwór rycerski w Polsce. Wizerunek archeologiczny, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, https://doi.org/10.18778/7525-543-0
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-543-0

Marek L. (2009), Boar- and Bear-Hunting in Post-Medieval Silesia. Archeological ¬Evidence, “Fasisculi Archeologiae Histroicae”, 22, p. 101–107.
Google Scholar

Molenda D. (1963), Górnictwo kruszcowe na terenie złóż śląsko-krakowskich do połowy XVI w., [in:] J. Pazdur (ed.), Studia do dziejów górnictwa i hutnictwa, vol. VIII, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków.
Google Scholar

Musioł L. (1971), Woźniki. Dzieje miasta od czasów najdawniejszych do połączenia z Macierzą w roku 1922, Instytut Śląski w Opolu, Opole.
Google Scholar

Musioł L., Rospond S. (1972), Protokolarz miasta Woźniki, Zakład Narodowy im. Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Google Scholar

Nowakowa A. (1951), Rozmieszczenie komór celnych i przebieg dróg handlowych na Śląsku do końca XIV wieku, Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław.
Google Scholar

Nowakowski D. (2017), Śląskie obiekty typu motte. Studium archeologiczno-historyczne, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk; Ośrodek Badań nad Kulturą Późnego Antyku i Wczesnego Średniowiecza, Wrocław.
Google Scholar

Panic I. (1992), Historia osadnictwa w księstwie opolskim we wczesnym średniowieczu, Muzeum Śląskie, Katowice.
Google Scholar

Pawliński M. (2011), Zbiory muzealne i pierwsze wykopaliska 1910–1944, [in:] M. Dobkowski, J. Drabina (ed.), Muzeum Górnośląskie w Bytomiu. 100 lat dziejów, Muzeum Górnośląskie w Bytomiu, Bytom, p. 95–132.
Google Scholar

Rogaczewska A. (2021), Katalog wybranych zabytków ze stanowiska archeologicznego na Górze Zamkowej w Będzinie, Muzeum Zagłębia w Będzinie, Będzin.
Google Scholar

Rozmus D. (2019), Wstępne wyniki sondażu na stanowisku w Starym Bukownie, pow. olkuski, “Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Archeologia”, 21, p. 19–35.
Google Scholar

Sperka J. (2006), Otoczenie Władysława Opolczyka w latach 1370–1401. Studium o elicie władzy w relacjach z monarchą, Uniwersytet Śląski, Katowice.
Google Scholar

Szczech B. (2011), W kręgu górnośląskich podań i legend. Biały Śląsk. Miasto i gmina Woźniki, Wydawnictwo Piotr Kalinowski, Woźniki.
Google Scholar

Szczech B. (2016), Źródła do dziejów Woźnik 1206–1857. (Część pierwsza), Gmina Woźniki, Woźniki.
Google Scholar

Szydłowski J. (1958), Archeologiczne prace terenowe Muzeum Górnośląskiego w latach 1945–1957, “Biuletyn Śląskiego Instytutu Naukowego”, 4, p. 5–24.
Google Scholar

Szydłowski J. (1966), Bytom – pradzieje i początki miasta, “Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Archeologia”, 4.
Google Scholar

Triest F. (1865), Topographisches Handbuch von Oberschlesien, Wilhelm Gottlieb Korn, Breslau.
Google Scholar

Wachowski K. (1984), Militaria z grodu na Ostrówku w Opolu, [in:] B. Gediga (ed.), Studia nad kulturą wczesnopolskiego Opola, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk; Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, p. 11–112.
Google Scholar

Wachowski K. (2011), The Uses of the Market Square in the Light of Analysis of Metal Finds, [in:] M. Michnik, J. Piekalski (ed.), Wratislavia Antiqua, vol. XVI, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2011, p. 51–60.
Google Scholar

Wojtal I., Zdaniewicz R. (2005), Sprawozdanie z uzupełniających, archeologicznych badań rozpoznawczo-sondażowych na stanowisku Woźniki st. 16, gm. Woźniki, Pow. Lubliniec, woj. śląskie (autostrada A1), Częstochowa (a manuscript in the Archive of the Department of Archaeology of the Upper Silesian Museum in Bytom).
Google Scholar

Woźny M. (2020), Rycerstwo opolskie do połowy XV wieku, Uniwersytet Śląski, Katowice.
Google Scholar

Downloads

Published

2023-12-19

How to Cite

Zdaniewicz, R., & Kawka, W. (2023). Castrum Sive Fortalicium in Woźniki in the Light of the Latest Field Survey. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica, (38), 85–99. https://doi.org/10.18778/0208-6034.38.05

Issue

Section

Articles