The Sword from Szczytno Castle
DOI:
https://doi.org/10.18778/0208-6034.36.09Keywords:
sword, Szczytno, Castel, Middle Ages, Teutonic OrderAbstract
The article discusses the sword stored in the Mazuria Museum in Szczytno (inv. no. MMA-30/920/72). It comes from the pre-war collection of the Prussia Museum and has not been published before. The item is preserved in fairly good condition – only the stock part of the head is missing. The sword head is quite narrow and preserved at a length of 615 mm, with a total length of the weapon 855 mm. The cross-guard is very distinctive, with an S-shaped top projection, and it was made of an iron bar with a variable polygonal cross-section. The pommel has the form of an inverted pear and is slightly damaged at the base.
On the basis of its constructional features, the sword from Szczytno should be classified as a late medieval specimen with a type XVIIIa blade according to R.E. Oakeshott, 12a cross-guard and T5 pommel. Analogous surviving specimens from contemporary Poland and Central Europe, as well as iconographic representations prove that this type of sword, with slender, rhomboidal blade, S-shaped cross-guard and pear-shaped pommel, was most popular in the second half of the 15th century and the first quarter of the 16th century. As the information about the circumstances of obtaining this piece is too laconic – it was supposed to have been found at the castle – we can only generally date it as the above quoted examples.
Downloads
References
Das Grosse Ämterbuch des Deutschen Ordens, red. E. Ziesemer, Danzig 1921.
Google Scholar
Adamiak M., Zdaniewicz R. (2015), Żelazna szabla ze zbiorów Muzeum w Gliwicach, „Acta Militaria Mediaevalia”, 15, s. 215–224.
Google Scholar
Aleksić M. (2007), Mediaeval Swords from Southeastern Europe. Material from 12th to 15th Century, Dedra, Belgrade.
Google Scholar
Augustyniak J. (1988), Gantelet – fragment d’armure datant du XVI siècle et provenent du château d’Inowłódz, dép. de Piotrków (Pologne Centrale), „Fasciculi Archaeologiae Historicae”, 2, s. 7–9.
Google Scholar
Augustyniak J. (1992), Zamek w Inowłodzu, Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne, Łódź (Biblioteka Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi, 26).
Google Scholar
Augustyniak J. (1996), Splendory izby magnackiej w XVI wieku na przykładzie zamku w Inowłodzu, „Archeologia Historia Polona”, 3, s. 209–223.
Google Scholar
Biborski M., Stepiński J., Żabiński G. (2004), A Renaissance Sword from Racibórz, „Gladius”, 24, s. 187–208, https://doi.org/10.3989/gladius.2004.41
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.3989/gladius.2004.41
Biskup M. (2014), „Wojna pruska” czyli wojna Polski z Zakonem krzyżackim z lat 1519–1521. U źródeł sekularyzacji Prus krzyżackich, Napoleon V, Oświęcim.
Google Scholar
Bruhn Hoffmeyer A. (1954), Middelalderens tveæggede sværd I–II, Tøjhusmuseet, København.
Google Scholar
Carpegna di N. (1969), Antiche armi dal. sec. IX al XVIII giá Collezione Odescalchi, De Luca Editore, Roma.
Google Scholar
Čepela V. (2010), Tri stredoveké chladné zbrane v zbierkach SNM-Múzea Červený Kameň, „Vojenská história. Časopis pre vojenské históriu, múzejníctvo a archívnictvo”, 14.3, s. 75–87.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15848/hh.v0i4.137
Florek M. (2016), Broń na średniowiecznych nagrobkach tzw. „stećci” z Bałkanów. Wstęp do problematyki, „Acta Militaria Mediaevalia”, 12, s. 135–174.
Google Scholar
Głosek M. (1973), Znaki i napisy na mieczach średniowiecznych w Polsce, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Google Scholar
Głosek M. (1984), Miecze środkowoeuropejskie z X–XV w., Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
Google Scholar
Głosek M. (1990), Broń biała długa, [w:] A. Nadolski (red.), Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1350–1450, Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Kultury Materialnej, Łódź, s. 111–124.
Google Scholar
Głosek M. (1998), Broń biała, [w:] A. Nowakowski (red.), Uzbrojenie w Polsce średniowiecznej 1450–1500, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń, s. 23–40.
Google Scholar
Głosek M., Kajzer L., Nadolski A. (1978), Broń średniowieczna z ziem polskich. Katalog. Polska Akademia Nauk, Łódź.
Google Scholar
Grygiel R., Jurek T. (1996), Doliwowie z Nowego Miasta nad Wartą, Dębna i Biechowa. Dzieje rezydencji i ich właścicieli, Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi, Łódź.
Google Scholar
Haftka M. (1999), Zamki krzyżackie w Polsce. Szkice z dziejów, Wydawnictwo CONSORT; Muzeum Zamkowe w Malborku, Malbork–Płock.
Google Scholar
Hošek J., Košta J., Žakovský P. (2019), Ninth to Mid-sixteenth Century Swords from the Czech Republic in their European Context, part 1, The Finds, The Czech Academy of Sciences. Institute of Archaeology, Prague–Brno.
Google Scholar
Kajzer L. (1976), Uzbrojenie i ubiór rycerski w średniowiecznej Małopolsce w świetle źródeł ikonograficznych, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Google Scholar
Kajzer L., Kołodziejski S., Salm J. (2001), Leksykon zamków w Polsce, Arkady, Warszawa.
Google Scholar
Kalmár J. (1971), Régi magyar fegyverek, Natura, Budapest.
Google Scholar
Klčo M., Krupa V. (2004), Stredoveké zbrane v zbierkach Balneologického muzea v Piešt’anoch, [w:] K. Malečková (red.), Zbrane a zbroj. Zborník príspevkov zo sympózia usporiadaného při príležitosti výstavy Zbrane a zbroj, SNM – Múzeum Bojnice, Bojnice, s. 37–52.
Google Scholar
Knyżewski M. (2020), Siedziby średnich i niższych ranga urzędników krzyżackich na terenie dzisiejszej Polski. Studium archeologiczne, Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź (Monografie Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, 11).
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.12775/AHP.2018.013
Kovács T.S. (2010), Huszárfegyverek a 15–17. században, Martin Opitz Kiadó, Budapest.
Google Scholar
Kozłowski R. (1978), Badanie i konserwacja przedmiotów z grobu Kazimierza Jagiellończyka, „Studia do Dziejów Wawelu”, 4, s. 460–476.
Google Scholar
Krajíc R., Kukla Z., Nekuda V. (1997), Středověký meč ze Mstěnic, [w:] R. Nekuda, J. Unger (red.), Z pravěku do středověku. Sborník k 70. narozeninam Vladimíra Nekudy, Muzejní a vlastivědená společnost v Brně, Moravské zemské muzeum, Brno, s. 250–258.
Google Scholar
Kwiatkowski K. (2016), Wojska zakonu niemieckiego w Prusach 1230–1525. Korporacja, jej pruskie władztwo, zbrojni, kultura wojny i aktywność militarna, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.
Google Scholar
Ławrynowicz O. (2005), Treści ideowe broni rycerskiej w Polsce w wiekach średnich, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź (Acta Archaeologica Lodziensia, 51).
Google Scholar
Majewski M. (2018), Uzbrojenie średniowieczne w ziemi chełmińskiej (mps pracy doktorskiej przygotowanej w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, w zbiorach autora).
Google Scholar
Marek L. (2004), Wczesnośredniowieczne miecze z Europy Środkowej i Wschodniej. Dylematy archeologa i bronioznawcy, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław (Studia Archeologiczne, 26).
Google Scholar
Marek L. (2008), Broń biała na Śląsku XIV–XVI wiek, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław (Wratislavia Antiqua, 10).
Google Scholar
Marek L. (2014), Europejski styl. Militaria z Elbląga i okolic, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław (Studia Archeologiczne, 47).
Google Scholar
Marek L. (2017), Średniowieczne uzbrojenie Europy łacińskiej jako Ars Emblematica, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław (Wratislavia Antiqua, 22).
Google Scholar
Nadolski A. (1984), Polska broń – broń biała, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Google Scholar
Norman A.V.B. (1980), The Rapier and Small-Sword: 1460–1820, Arms and Armour Press; Arno press, London–New York.
Google Scholar
Oakeshott R.E. (1997), The Sword in the Age of Chivalry, Boydell Press, Woodbridge.
Google Scholar
Pudło P. (2010), …By w Polsce znaleźć swe miejsce (średniowiecze i nowożytność), [w:] S. Cegłowski, K. Demkowicz, R. Janiak, T. Kordala, P. Łuczak, P. Pudło, Skarby z ziemi wydobyte, Muzeum Diecezjalne w Płocku, Płock, s. 47–52, 92–106.
Google Scholar
Ruttkay A. (1989/1990), Militáriá a súčasti jezdeckého výstroja z 15. stor. na Kostolci v Moravanoch nad Váhom, miestna časť Ducové, „Sborník Prací Filozofické Fakulty Brněnské University”, 38/39, řada archeologicko-klasicka, 34–35, s. 89–101.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1017/S1035077200002996
Wilkus K. (1991), Odkrycie grobów królewskich w katedrze wileńskiej, „Studia do Dziejów Wawelu”, 5, s. 530–550.
Google Scholar
Williams A., Lazar T. (2018), A Group of Medieval Swords from the National Museum of Slovenia – Metallographic Analyses and Hardness Testing, „Acta Militaria Mediaevalia”, 13, s. 115–129.
Google Scholar
Żabiński G., Biborski M., Stępiński J. (2014), Technology of Sword Blades from the La Tène Period to the Early Modern Age. The Case of what is now Poland, Archaeopress, Oxford, https://doi.org/10.2307/j.ctvqmp14z
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctvqmp14z
Žakovský P. (2011), Středověké a raně novověké chladné zbraně ze sbírek Městkého muzea v Moravském Krumlově, [w:] Hrad jako technický problém. Technologie a formy výstavby středověkých opevněných sidel, red. Z. Měřínský, Brno 2011 (Archeologia mediaevalis Moravica et Silesiana, 2), s. 127–188.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
