Zmiany konkurencyjności krajów grupy wyszehradzkiej po akcesji do Unii Europejskiej: analiza porównawcza. W oparciu o uogólniony model podwójnego diamentu przewag konkurencyjnych
DOI:
https://doi.org/10.2478/cer-2013-0031Słowa kluczowe:
international competitiveness, Visegrad Group countries, Porter’s diamond, double diamond model, small open economyAbstrakt
Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej to zagadnienie, które wybudza wiele kontrowersji. W najszerszej perspektywie: to „współczesne” ujęcie fundamentalnych problemów rozwoju gospodarczego, osadzone w realiach globalizacji (Reinert, 2001, s. 23-42). Oznacza to, że siły napedzające rozwój gospodarki globalnej: liberalizacja handlu międzynarodowego, działalność inwestycyjna korporacji transnarodowych oraz zacieśnianie współpracy gospodarczej w ramach regionalnych ugrupowań integracyjnych, powinny zostać uwzględnione w modelu konkurencyjności. Jedno z najpopularniejszych wielowymiarowych ujęć: diament przewag konkurencyjnych Portera skupia się na źródłach konkurencyjności przedsiębiorstw w ramach poszczególnych gałęzi przemysłu. Poprzez podnoszenie stopnia zaawansowania technologicznego firm, poprawia się produktywność czynników wytwórczych, co w efekcie przyczynia się do rozwoju gospodarczego i wzrostu standardu życia ludności. Pomimo popularności tego ujęcia, nie znajduje ono zastosowania dla wszystkich krajów. Szczególnie w przypadku małych, doganiających gospodarek otwartych, których rozwój jest w dużej mierze uzależniony od efektywnej integracji w ramach międzynarodowego podziału pracy, spojrzenie na źródła konkurencyjności jedynie przez pryzmat warunków wewnętrznych jest niekompletne. Bazując na uogólnionym modelu podwójnego diamentu przewag konkurencyjnych Moona (2000), w niniejszym artykule, podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: w jak dużym stopniu powiązania gospodarcze z partnerami międzynarodowymi oraz działalność korporacji transnarodowych wpływały na kształtowanie przewagi konkurencyjnej firm z krajów grupy Wyszehradzkiej oraz jak rola ta zmieniała się w przypadku każdego z tych państw w okresie poakcesyjnym. W celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie badawcze, zgromadzono dane z baz Eurostat oraz wskaźniki Global Competitiveness Report aby oszacować zmienne na poziomie krajowym i międzynarodowym. Wyniki przeprowadzonej analizy potwierdzają, że integracja w ramach gospodarki globalnej to ważny element konkurencyjności każdego z krajów grupy Wyszehradzkiej.
Pobrania
Bibliografia
Balcerowicz L. (1995), Wolność i rozwój – ekonomia wolnego rynku, Znak, Kraków
Google Scholar
Ban I., Postelnicu C. (2010), Some Empirical Approaches of the Competitiveness’ Diamond – the Case of Romanian Economy, ‘The Romanian Economic Journal’, Vol. XIII, No. 36
Google Scholar
Baum, J. A, Korn, H.J. (1996), Competitive dynamics of inter firm rivalry, ‘Academy of Management Journal’, Vol. 39
Google Scholar
Bellak C. (2001), The Austrian investment development path, ‘Transnational Corporations’, Vol. 10, No. 2
Google Scholar
Bellak C., Weiss A. (1993), Extensions of the Porter Diamond Framework, ‘Management International Review’, Vol. 33
Google Scholar
Cartwright W. (1993), Multiple Linked “Diamonds” and the International Competitiveness of Export-Dependent Industries: The New Zealand Experience, ‘Management International Review’, Vol. 33, No. 2
Google Scholar
Castello S., Ozawa T. (1999), Globalization of small economies as a strategic behavior in international business, Garland Publishing, London
Google Scholar
Cho, D., Moon H. (1998), A nation’s international competitiveness in different stages of economic development, ‘Advances in Competitiveness Research’, Vol. 6, No. 1
Google Scholar
Crowe D., Brennan L. (2001), Aspects Of Competitiveness In A Small Open Economy, Proceedings of 6th Asian-Pacific Decision Sciences Institute (APDSI) Conference, Singapore, National University of Singapore
Google Scholar
Dunning J.H, (1993), Internationalizing Porter’s Diamond, ‘Management International Review’, Vol. 33, No. 2
Google Scholar
Erasmus Program Statistical Overview 2004/2005, 2007/2008, 2009/2010 and 2010/2011 Eurostat Database, http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/statistics/search_database
Google Scholar
Garelli S. (2008), Competitiveness 20 years later [in:] IMD World Competitiveness Yearbook 2008, IMD, Lausanne
Google Scholar
Global Competitiveness Report, 2005, 2008, 2010, 2012, World Economic Forum, Geneva
Google Scholar
Grossman G., Helpman E. (1991), Innovation and Growth in the Global Economy, MIT Press, Cambridge, MA
Google Scholar
Hodgetts R. (1993), Porter's Diamond Framework in a Mexican Context, ‘Management International Review’, Vol. 33, No. 2
Google Scholar
Keynes J. M. (1936) The General Theory of Employment, Interest and Money, Macmillan, London
Google Scholar
Knell M. (2012), Demand driven innovation in Economic Thought, UNDERPINN conference materials: Demand, Innovation and Policy, Manchester Institute of Innovation Research, MBS, University of Manchester,
Google Scholar
Lall S. (2000), Foreign direct investment, technology development and competitiveness: issues and evidence [in:] Lall S., Urata S. (ed.), Competitiveness, FDI and Technological Activity in East Asia, Edward Elgar, Northampton
Google Scholar
Liu D., Hsu H. (2009), An international comparison of empirical generalized double diamond approaches to Taiwan and Korea, ‘Competitiveness Review: An International Business Journal’, Vol. 19, No. 3
Google Scholar
Lloyd-Reason L. (2000), Dimensions of Competitiveness. Issues and Policies, Edward Elgar Publishing, Northampton
Google Scholar
Misala J. (2011), Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej, PWE, Warszawa
Google Scholar
Molendowski E. (2012), Integracja handlowa w Nowych Państwach Członkowskich: doświadczenie i wnioski dla innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, Difin, Kraków
Google Scholar
Moon H., Rugman A., Verbeke A. (2000), Extended Model: The Generalized Double Diamond Model [in:] Cho D., Moon H., (ed.) From Adam Smith to Michael Porter, ‘Asia-Pacific Business Series’, Vol. 2, World Scientific, Singapore
Google Scholar
Moon, H, Rugman A., Verbeke A. (1998), A generalized double diamond approach to the international competitiveness of Korea and Singapore, ‘International Business Review’, Vol. 7
Google Scholar
Nolan S., Nolan D. (1991), Economic Growth: Theory and Analysis [in:] O’Hagan J.W., The Economy of Ireland: Policy and Performance of small European country, IMI, Dublin
Google Scholar
Olczyk M. (2008), Konkurencyjność. Teoria i praktyka, CeDeWu, Warszawa
Google Scholar
O'Malley E., Van Egeraat C. (2000), Industry clusters and Irish Indigenous Manufacturing: Limits of the Porter’s View, ‘The Economic and Social Review’, Vol. 31, No. 1
Google Scholar
Ozawa T. (1992), Foreign direct investment and economic development, ‘Transnational Corporations’, Vol. 1, No. 1
Google Scholar
Oziewicz E. (2007), Dylematy rozwoju gospodarczego krajów Azji Południowo-Wschodniej na tle procesów globalizacyjnych, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
Google Scholar
Pietrzyk I. (2009), Globalizacja i regionalizacja gospodarki światowej [in:] Miklaszewski M. (ed.), Gospodarka światowa w warunkach globalizacji i regionalizacji rynków, Difin, Warszawa
Google Scholar
Porter M.E. (1990), The Competitive Advantage of Nations, Macmillan Press, New York
Google Scholar
Reinert E. (2001), Competitiveness and its predecessors – a 500 year across national perspective, ‘Structural Change and Economic Dynamics’, Vol. 6
Google Scholar
Rugman A.M., D’Cruz J.R (1993), Double Diamond” Model of International Competitiveness: The Canadian Experience, ‘Management International Review’, Vol. 33, No. 2
Google Scholar
Structure of Earnings Survey 2002, 2006, 2010, European Commission
Google Scholar
Wysokińska Z. (2001), Konkurencyjność w międzynarodowym i globalnym handlu technologiami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Google Scholar
Żmuda M. (2013), Comparative analysis of international competitiveness of the Czech and Slovakian economies: the empirical generalized double diamond approach [in:] Jabłoński Ł., Gavriletea M. (ed.), Selected issues of economic modernization: A Central-East European Perspective, Kraków
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.