Rytualny i religijny świat Coporaque: Apus, święci i kult zmarłych w społeczności chłopskiej południowych Andów w Peru
DOI:
https://doi.org/10.18778/1506-6541.30.10Słowa kluczowe:
religijność andyjska, kult zmarłych, rytuały i ceremonie, tożsamość religijnaAbstrakt
Przedmiotem tego etnograficznego studium jest bogata mozaika praktyk rytualnych i kulturowych w Coporaque, społeczności chłopskiej w południowych Andach w Peru. Artykół podkreśla daleko idącą integrację religijności z codziennym życiem. Społeczność Coporaque ma korzenie sięgające czasów przedinkaskich, odzwierciedla wyjątkową synergię wpływów prekolumbijskich i katolickich, które manifestują się poprzez rytuały i uroczystości, od obchodów Dnia Zmarłych po uroczystości San Santiago i Cocha. W badaniach wykorzystano podejście etnograficzne (obserwacja uczestnicząca i częściowo ustrukturyzowany wywiad), aby zrozumieć, w jaki sposób wiara i cześć dla elementów naturalnych, takich jak Apus i cochas, przyczyniają się do spójności społeczności i ciągłości kulturowej. Wnioski obrazują sposób, w jaki społeczność dąży do utrzymania tradycji przodków, stawiając czoła wyzwaniom nowoczesności, oraz akcentują rolę tych praktyk w pielęgnowaniu poczucia tożsamości społeczności i odporności kulturowej.
Pobrania
Bibliografia
Bidwell S., Murray W.E., “Tourism, mobile livelihoods and ‘disorderly’ development in the Colca Valley, Peru,” Tourism Geographies 2019, vol. 21, no. 2, pp. 330–352.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/14616688.2018.1522544
Boelens R., Seemann M., “Forced engagements: Water security and local rights formalization in Yanque, Colca valley, Peru,” Human Organization 2014, vol. 73, no. 1, pp. 1–12.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.17730/humo.73.1.d44776822845k515
Cárdenas Gómez J.C., Bosch González M., Damiani Lazo C., “Comparative study of techniques in reinforced adobe for the sustainable reconstruction of the Colca Valley after the 2016 earthquake,” RE-HABEND 2014, pp. 1936–1945.
Google Scholar
Coayla E., “Willingness to pay to conserve the recreational service of condor flight at Colca Canyon, Peru,” Journal of Sustainability Science and Management 2022, vol. 17, no. 4, pp. 99–116.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.46754/jssm.2022.4.008
Cook N.D., The People of the Colca Valley: A Population Study, New York–Abingdon 2022.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4324/9780429313479
Cypress B., “Qualitative research methods: A phenomenological focus,” Dimensions of Critical Care Nursing 2018, vol. 37, no. 6, pp. 302–309.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1097/DCC.0000000000000322
Duchesne F., Chacama J., “Prehispanic funerary towers of the south-central Andes: Death, space occupation and social organization. Comparative study: Coporaque, cañon del colca (Peru), chapiquiña, precordillera of Arica (Chile),” Chungara 2012, vol. 44, no. 4, pp. 605–619.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4067/S0717-73562012000400005
Iruri–Ramos C., Domínguez-Gómez P., Celis–D’Amico F., “Envelope improvements for thermal behavior of rural houses in the Colca Valley, Peru,” Estoa 2023, vol. 12, no. 23, pp. 113–124.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18537/est.v012.n023.a09
Lisocka-Jaegermann B., Wołoszczak K., “Transformations of tourism in the Colca valley – New actors and new patterns of local development,” Miscellanea Geographica 2008, pp. 219–229.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.2478/mgrsd-2008-0022
Llosa H., Benavides M.A., “Architecture and peasant homes in three Andean villages: Yanque, Lari and Coporaque in the Colca Valley, Peru,” Bulletin – Institut Francais d’Etudes Andines 1994, vol. 23, no. 1, pp. 105–150.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.3406/bifea.1994.1143
Marda V., Narayan S., “On the importance of ethnographic methods in AI research,” Nature Machine Intelligence 2021, vol. 3, no. 3, pp. 187–189.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1038/s42256-021-00323-0
Neyra-Paredes K., Benites-Laso L., Llaza-Loayza M., “Strategic planning for the economic reactivation of tourism in the Colca Valley Caylloma during and post COVID-19 pandemic,” Proceedings of the LACCEI international Multi-conference for Engineering, Education and Technology 2021, July.
Google Scholar
Rainsford F.E.B., “The Alpaca ladies of Arequipa’s Colca Valley,” Textiles Magazine 2004, vol. 31, no. 3, pp. 17–19.
Google Scholar
Rendón M.-L., Bidwell S., “Success in progress? Tourism as a tool for inclusive development in Peru’s Colca Valley,” [in:] Tourism in Latin America: Cases of Success, eds. A. Panosso Netto, L.G. Godoi Trigo, Cham–Heidelberg–New York–Dordrecht–London 2015, pp. 207–213.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-05735-4_12
Ríos-Vizcarra G., Calatayud-Rosado L.E., Duche-Pérez A.B., Cano-Ciborro V., “The emotional structuring of the Andean territory: Mapping embodied narratives in Coporaque, Peru,” Frontiers of Architectural Research 2023, vol. 12, no. 5, pp. 985–998.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.foar.2023.06.003
Robles Mendoza R., “Irrigation systems and Andean ritualism in the Colca valley,” Revista Española de Antropología Americana 2010, vol. 40, no. 1, pp. 197–217.
Google Scholar
Sayer P., Ataei S., “Observation and ethnographic methods for researching young learners,” [in:] Research Methods for Understanding Child Second Language Development, eds. Y.G. Butler, B.H. Huang 2022, pp. 11–32.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4324/9780367815783-2
Schuster R.C., Wutich A., Brewis A., “Ethnographic methods in cross-cultural research”, [in:] Handbook of Qualitative Cross-Cultural Research Methods, ed. P. Liamputtong, Cheltenham–Northampton 2022, pp. 273–289.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4337/9781800376625.00025
Silió C., Rodríguez M., García C., “Terraces abandonment. Elaboration of an accessibility model and cartography in a GIS environment: The Colca Valley, Arequipa, Peru,” Estudios Geograficos 2001, no. 243, pp. 369–396.
Google Scholar
Stensrud A.B., “The formalisation of water use and conditional ownership in Colca Valley, Peru,” Water Alternatives 2019, vol. 12, no. 2, pp. 521–537.
Google Scholar
Thornton B.J., “Fieldwork: Time, fidelity and the ethnographic method in religious studies,” Fieldwork in Religion 2022, vol. 17, no. 1, 13–25.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1558/firn.22580
Velasco M.C., “Building on the ancestors: Mortuary structures and extended agency in the late prehispanic Colca Valley, Peru,” Cambridge Archaeological Journal 2014, vol. 24, no. 3, pp. 453–465.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1017/S0959774314000778
Vera Delgado J., Vincent L., “Community irrigation supplies and regional water transfers in the Colca Valley, Peru,” Mountain Research and Development 2013, vol. 33, no. 3, pp. 195–206.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1659/MRD-JOURNAL-D-12-00119.1
Wernke S.A., “Analogy or erasure? Dialectics of religious transformation in the early Doctrinas of the Colca Valley, Peru,” International Journal of Historical Archaeology 2007, vol. 11, no. 2, pp. 152–182.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1007/s10761-007-0027-5
Zeballos-Velarde C., Butron-Revilla C., Manchego-Huaquipaco G., Yory C., “The role of ancestral practices as social capital to enhance community disaster resilience: The case of the Colca Valley, Peru,” International Journal of Disaster Risk Reduction 2023, vol. 92, Article 103737.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2023.103737
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.