Higiena jako „złoty środek” w odniesieniu do ciała w komentarzach przyrodniczych Waltera Burleya

Marek Gensler

doi:10.18778/1506-6541.S2024.19

Autor

Marek Gensler Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Katedra Etyki

DOI:

https://doi.org/10.18778/1506-6541.S2024.19

Słowa kluczowe:

średniowieczna filozofia przyrody, higiena, arystotelizm, zasada „złotego środka”, Walter Burley

Abstrakt

Walter Burley, angielski filozof działający w pierwszej połowie XIV w., był płodnym autorem zainteresowanym logiką, filozofią przyrody oraz filozofią praktyczną (etyką i polityką). Jego komentarze do drobnych traktatów Arystotelesa z zakresu psychologii i fizjologii, znanych w średniowieczu pod wspólną nazwą Parva naturalia, zajmują się głównie zagadnieniami leżącymi na pograniczu tych dyscyplin i obejmują także problemy dotyczące związanych z nimi dyscyplin praktycznych: medycyny i etyki, które korzystają (także i dzisiaj) z teoretycznej refleksji przyrodniczej. Choć w komentarzach do Parva naturalia Burley raczej rzadko przedstawia tezy o charakterze normatywnym, można w nich odnaleźć i przeanalizować fragmenty zawierające rozmaite wskazówki dotyczące dobrego, to znaczy zdrowego trybu życia. Porady higieniczne Burleya wykorzystują Arystotelesowską zasadę złotego środka (aurea mediocritas), w czym podobne są do wskazówek moralnych. Niniejszy tekst jest analizą Burleyowskich wskazówek higienicznych dotyczących diety, ćwiczeń fizycznych (i wysiłku fizycznego), a także snu oraz próbą wykazania, w jaki sposób Burley korzysta w tym obszarze z zasady złotego środka.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Biblioteca Apostolica Vaticana
Google Scholar

Gualterus Burlaeus, Commentarium in De longitudine et brevitate vitae Aristotelis, Città de Vaticano, Ms. Vat. 2151: f. 232rb–239ra.
Google Scholar

Lambeth Palace Library
Google Scholar

Gualterus Burlaeus, Commentarium in De somno et vigilia Aristotelis, London, Ms. 74: f. 158ra–174ra.
Google Scholar

Gualterus Burlaeus, Commentarium in De generatione et corruptione Aristotelis, [w:] Kłopotliwa zmiana czyli Waltera Burleya zmagania ze zmiennością rzeczy, red. M. Gensler, Łódź 2007.
Google Scholar

Gensler M., Kłopotliwa zmiana czyli Waltera Burleya zmagania ze zmiennością rzeczy, Łódź 2007.
Google Scholar

Gensler M., Ontological Foundations of Proper Diet in Walter Burley, „Mediaevalia Philosophica Polonorum” 2007, t. 36(2).
Google Scholar

Gensler M., The Concept of ‘Spiritus’ in Walter Burley’s “Parva Naturalia” Commentaries, [w:] Homo – Natura – Mundus: Human Beings and Their Relationships. Proceedings of the XIV Congress of SIEPM (Rencontres de Philosophie Médiévale 22), red. R. Hofmeister Pich, A.C. Storck, A.S. Culleton, Turnhout 2020.
Google Scholar

Gensler M., Mansfeld M., A Young Master and His Library. Walter Burley’s Sources for Commenting the “Parva Naturalia”, [w:] Die Bibliothek – The Library – La Bibliothèque. Denkraume und Wissenordnungen (Miscellanea Mediaevalia 41), red. A. Speer, L. Reuke, Berlin–Boston 2020.
Google Scholar

Gensler M., Mansfeld, M., The Mechanism for Sustaining Life in Walter Burley’s “Parva Naturalia” Commentaries, [w:] A Question of life and Death. Living and Dying in Medieval Latin Philosophy, 1200–1500 (Rencontres de Philosophie Médiévale 26), red. M. Counet, Turnhout 2022.
Google Scholar

Gensler M., Mansfeld M., The Physiology of Divination in Walter Burley, „Przegląd Tomistyczny” 2019, t. 24.
Google Scholar

Kokoszko M., Dybała J., Milk and Medical Theory Extant in Celsus’ „De Medicina”, “Journal for Food Science and Engineering” 2016, vol. 6.
Google Scholar

Paczkowski M.C., Higiena ciała i czystość duchowa w starożytnym monastycyzmie syro-palestyńskim, [w:] Czystość i brud. Higiena w starożytności, red. W. Korpalska, W. Ślusarczyk, Bydgoszcz 2013.
Google Scholar

Rzeźnicka Z., Procedury dietetyczne w kuracji gorączki ciągłej (synochos pyretós) na podstawie traktatów medycznych antyku i wczesnego Bizancjum, [w:] Historia diety i kultury odżywiania, t. I, red. B. Płonka-Syroka, H. Grajeta, A. Syroka, Wrocław 2018.
Google Scholar