Wychowanie państwowe i obywatelskie w praktyce szkolnej na przykładzie Państwowego Gimnazjum Męskiego im. A. Mickiewicza w Wilnie (1932/1933–1933/1934)

Stefania Walasek

doi:10.18778/2450-4491.11.17

Authors

Stefania Walasek Uniwersytet Wrocławski, Instytut Pedagogiki https://orcid.org/0000-0002-0236-9325

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.11.17

Keywords:

state education, civic education, gymnasium, interwar period

Abstract

Three areas of introducing a new ideology to the institution of the A. Mickiewicz State Men’s Gymnasium in Vilnius are shown: familiarizing the teaching staff with the ideology, creating conditions for students to develop individuality and independence while focusing on team collaboration, and implementing the concept of state and civic education for extracurricular activities and youth organizations.

Author Biography

Stefania Walasek, Uniwersytet Wrocławski, Instytut Pedagogiki

Walasek, Stefania – pedagogue and historian, professor, habilitated doctor, retired employee of the University of Wrocław. For many years the head of the Department of the History of Education at the Faculty of Historical and Pedagogical Sciences. Editor-in-chief of the journal “Wychowanie w Rodzinie”. Topics of scientific research mainly concern the history of Polish education and care from the second half of the 19th century to 1939 in the north-eastern and south-eastern borderlands of the Second Polish Republic.

References

Araszkiewicz F. W. (1978) Ideały wychowawcze Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Bartnicka K. (1972) Wychowanie państwowe: do dyskusji nad problemami ideologii wychowawczej sanacji, „Rozprawy z Dziejów Oświaty”, t. XV, s. 61–132.
Google Scholar

Gajdamowicz H. (2001) Cele wychowania na kongresach i zjazdach pedagogicznych w II Rzeczypospolitej w: Kongresy i zjazdy Pedagogiczne w Polsce w XX wieku, A. Kicowska (red.), Toruń–Olsztyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 27–38.
Google Scholar

Jakubiak K. (1994) Wychowanie państwowe jako ideologia wychowawcza, Bydgoszcz, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy.
Google Scholar

Magiera E. (2003) Wychowanie państwowe w szkolnictwie powszechnym Drugiej Rzeczypospolitej, Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Google Scholar

Malinowski L. (2015) Wychowanie państwowe w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Google Scholar

Michalski J. (2016) Ideał wychowania w: Encyklopedia aksjologii pedagogicznej, K. Chałas, A. Maj (red.), Radom, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne POLWEN.
Google Scholar

Radziwiłł A. (2014) Ideologia wychowawcza sanacji i jej odbicie w praktyce szkolnej w latach 1926–1939, „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 1–2, s. 227–306.
Google Scholar

Stolarczyk M (2018) Wychowanie państwowe w Drugiej Rzeczypospolitej w świetle programów szkolnych (po wprowadzeniu reformy oświatowej z 1932 roku), „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, t. XXXVII, z. 3, s. 215–235.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.17951/lrp.2018.37.3.215-235

Walasek S. (2007) Rozważania na temat wychowania obywatelskiego w polskiej literaturze pedagogicznej II Rzeczypospolitej w: Historyczne konteksty edukacji obywatelskiej w społeczeństwie wielokulturowym, A. Szerląg (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 131–140.
Google Scholar

Wojdyło W. (1999) Wychowanie jako forma działania politycznego w myśli społeczno-politycznej obozu narodowego w latach 1926–1939 w: Wychowanie a polityka: między wychowaniem narodowym a państwowym, W. Wojdyło (red.), Toruń, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, s. 57–68.
Google Scholar

Ziemnowicz M. (1931) Wychowanie narodowe czy państwowe i jego istota, Kraków, Szkoła Ekonomiczno-Handlowa.
Google Scholar

Hufiec P.W. w gimnazjum im. A. Mickiewicza w Wilnie (r. szk. 1933/34).
Google Scholar

J. Lesserówna, Sprawozdanie z wycieczki geograficznej odbytej z uczniami 7 maja 1934.
Google Scholar

Księga protokołów Rady Pedagogicznej. Protokół nr 9 z 21 XII 1932.
Google Scholar

Państwowe gimnazjum im. A. Mickiewicza VIII 1922–1939.
Google Scholar

Państwowe gimnazjum im. J. Lelewela 7 X 1915–1938, fond 184, op 1, nr 103.
Google Scholar

Państwowe Litewskie Archiwum w Wilnie, fond 178, op. 1, nr 171.
Google Scholar

Plan pracy wychowawczej klasy VIII (1933/34).
Google Scholar

Protokół nr 4 zwyczajnego posiedzenia Rady Pedagogicznej (zamykający I okres nauczania) z dn. 31 października 1933.
Google Scholar

Prywatne gimnazjum koedukacyjne „Edukacja”, fond 203, op 1, nr 7.
Google Scholar

Sprawozdanie początkowe wychowawcy (P. Bojakowski) kl. I b – r. szk. 1933/34.
Google Scholar

Sprawozdanie początkowe wychowawcy kl. VII – r. szk. 1933/34.
Google Scholar

Sprawozdanie półroczne kl. VII za r. szk. 1933/34.
Google Scholar

Sprawozdanie półroczne wychowawcy kl. I b – r. szk. 1933/34.
Google Scholar

Sprawozdanie wychowawcze kl. IV b – r. szk. 1933/34.
Google Scholar

Sprawozdanie wychowawcze początkowe kl. IV b – r. szk. 1933/34.
Google Scholar

Sprawozdanie z działalności Straży Przedniej.
Google Scholar

Sprawozdanie z działalności świetlicy szkolnej w r. szk. 1933/34.
Google Scholar

Sprawozdanie z pracy „Czarnej Trzynastki” za Okres od 20 VIII 1933 do 20 VII 1934.
Google Scholar

Zarządzenie kuratora OSW nr 82 z 13 VI 1939 w sprawie organizowania odczytów dla młodzieży szkolnej na temat dorobku gospodarczego Polski.
Google Scholar