Piosenki dziecięce o szkole i przedszkolu jako narzędzia konstruowania „dzieci organizacji”

Małgorzata Pilecka

doi:10.18778/2450-4491.17.06

Authors

Małgorzata Pilecka Akademia Ateneum w Gdańsku

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.17.06

Keywords:

children’s song, linguistic worldview, educational institutions

Abstract

The article presents the results of the research on the image of institutional education occurring in contemporary Polish children’s songs. The lyrics of the songs were subjected to a qualitative analysis in order to reveal the features constituting the image of the kindergarten and primary school contained in them. The research has revealed a tendency to show these educational institutions as places focused on shaping the so-called ‘organization children’, fully subordinated to institutions (Moss Kanter 1972). In the analysed songs the discourse of a child defined as a ‘pre-human being’ is clearly present (Męczkowska-Christiansen 2010): the children are thought to require strict control and constant intervention from adults. Among the tools useful in disciplining the pupils, the authors of the songs mention, among others: pre-school routine, rigid rules in institutions, the assessment process (especially the school marks), and other attributes of teachers’ authority (including: class register, school bell). The analysis and interpretation of the songs led the author to the conclusion that they not only reflect the traditional educational model that is very popular in Poland, but also consolidate it in the linguistic image of the world.

Author Biography

Małgorzata Pilecka, Akademia Ateneum w Gdańsku

Małgorzata Pilecka is an assistant professor at the Faculty of Educational Studies of Ateneum Academy in Gdansk, an early childhood educator, a foreign language teacher, a teachers’ trainer. Her research interests focus on the constructivist teaching/learning methods, the cultural offer for children, the role of communication in the process of education, as well as on selected issues in the field of andragogy and pedeutology. She is the author of publications in the field of pedagogy, including a monograph entitled: Teacher’s Concepts of Children’s Group Work in Early Education (published by Adam Marszałek, Toruń 2020).

References

Bartmiński J. (1999) Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata w: Językowy obraz świata, J. Bartmiński (red.), Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, s. 103-120.
Google Scholar

Dudzikowa M. (2005) Scholapticon, czyli monitoring w szkole, „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, nr 8, s. 50–56.
Google Scholar

Flinders D. J., Noddings N., Thornton S. J. (1986) The Null Curriculum: Its Theoretical Basis and Practical Implications, „Curriculum Inquiry”, t. 16, nr 1, s. 33–42, https://doi.org/10.1080/03626784.1986.11075989
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1080/03626784.1986.11075989

Gawlicz K. (2008) Konstruowanie nieudacznika. Praktyki normalizacji i wykluczania w przedszkolu, „Zeszyty Etnologii Wrocławskiej”, nr 1(10), s. 37–54.
Google Scholar

Gawlicz K. (2016) Demokracja jako praktyka codziennego życia w przedszkolu. Z doświadczeń nauczycielek, „Problemy Wczesnej Edukacji”, nr 4(35), s. 28–38, https://doi.org/10.5604/01.3001.0009.7628
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0009.7628

Gopnik A., Meltzoff A. N., Kuhl P. K. (2004) Naukowiec w kołysce: Czego o umyśle uczą nas małe dzieci?, Warszawa, Wydawnictwo Media Rodzina.
Google Scholar

Jegier A. (2016) Czas wolny małych dzieci w świecie realnym i wirtualnym, Warszawa, Difin.
Google Scholar

Kataryńczuk-Mania L. (2014) Miejsce i znaczenie zabaw muzyczno-ruchowych w edukacji przedszkolnej w: Pedagogika przedszkolna. Oblicza i poszukiwania, M. Magda-Adamowicz, A. Olczak (red.), Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 206–217.
Google Scholar

Klus-Stańska D. (2007) Między wiedzą a władzą. Dziecięce uczenie się w dyskursach pedagogicznych, „Problemy Wczesnej Edukacji”, nr 1–2, s. 92–106.
Google Scholar

Klus-Stańska D. (2019) Pedagogika wczesnej edukacji w: Pedagogika. Podręcznik akademicki, Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 267–286.
Google Scholar

Klus-Stańska D., Nowicka M. (2005) Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, Warszawa, Wydawnictwo Harmonia.
Google Scholar

Lipiec J. (2017) O istocie piosenki. Esej ontologiczny, „Piosenka. Rocznik Kulturalny”, nr 5, s. 10–21.
Google Scholar

Męczkowska-Christiansen A. (2010) Dyskursy dzieciństwa a polityka. Pomiędzy wykluczeniem a obywatelskim uczestnictwem, „Problemy Wczesnej Edukacji”, nr 2(12), s. 25–38.
Google Scholar

Miles M., Huberman A. M. (2000) Analiza danych jakościowych, Białystok, Wydawnictwo Uniwersyteckie Trans Humana.
Google Scholar

Moss Kanter R. (1972) The Organization Child: Experience Management in a Nursery School, „Sociology of Education”, t. 45, nr 2, s. 186–212, https://doi.org/10.2307/2112007
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/2112007

Nowicka M. (2010) Socjalizacja na lekcjach w klasach początkowych, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Opie I., Opie P. (1959) The Lore and Language of Schoolchildren, Oxford, Oxford University Press.
Google Scholar

Pawlak B. (2009) Praca grupowa w edukacji wczesnoszkolnej. Problemy – badania – rozwiązania praktyczne, Kraków, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego.
Google Scholar

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego, Dz.U. z 2017 r., poz. 356.
Google Scholar

Stańczyk P. (2010) Milcząca zgoda, kultura ciszy i polityka głosu, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 3(51), s. 25–38.
Google Scholar

Pilecka M. (2020) Nauczycielskie koncepcje dziecięcej pracy grupowej w klasach początkowych, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar

Przychodzińska M. (1989) Wychowanie muzyczne – idee, treści, kierunki rozwoju, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar

Rapley T. (2013) Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Stefaniak B. (2011) Spór nad kołyską, „Teksty Drugie”, nr 4, s. 171–184.
Google Scholar

Stern J. P. (1980) Manipulacja za pośrednictwem cliché w: Język i społeczeństwo, M. Głowiński (red.), Warszawa, Wydawnictwo Czytelnik, s. 282–298.
Google Scholar

Suświłło M. (2001) Psychopedagogiczne uwarunkowania wczesnej edukacji muzycznej, Olsztyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Google Scholar

Szyling G. (2017) Nauczycielskie praktyki oceniania poza standardami, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Śpiewamy nową wersję „Jestem sobie przedszkolaczek”, https://akademiamajkijezowskiej.com/aktualnosci/jestem-sobie-przedszkolaczek-nowa-wersja-hymnu/ (dostęp: 29.10.2021 r.).
Google Scholar