An Intimate Relationship as a Space for Shaping Women’s Sense of Subjectivity

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.14.09

Keywords:

sense of subjectivity, self-awareness, freedom, relationality, biographical research

Abstract

The article addresses selected aspects of the sense of subjectivity of women supported by social work institutions. The paper presents theoretical inspirations that were used to find traces of the examined issue in autobiographical narratives of women. The following categories were identified: self-awareness, freedom, and relationality, as selected predicates making up the examined issue. The analysis of the interviews discusses partner relationships that strengthened women as well as those that contributed to a loss of the sense of subjectivity by the narrators. The role of significant Others in the process of shaping women’s sense of subjectivity was also pointed out: relatives, partners, and professionals in the field of social assistance.

Author Biography

Elżbieta Czerska-Szczepaniak, Uniwersytet Warszawski

Elżbieta Czerska-Szczepaniak – graduate from the Faculty of Education at the University of Warsaw, working on a dissertation under the supervision of Prof. Jan Rutkowski. Research interests: general pedagogy, social pedagogy, subjectivity, sense of subjectivity, qualitative research. Research assistant in the international project “ISOTIS – Inclusive Education and Social Support to Tackle Inequalities in Society” (2017–2019).

References

Barry K. (1989) Biography and the search for women’s subjectivity, “Women’s Studies International Forum”, t. 12, nr 6, s. 561-578, https://doi.org/10.1016/0277-5395(89)90001-0
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0277-5395(89)90001-0

Bargh J. A. (2005) Bypassing the Will: Toward Demistyfying the Nonconscious Control of Social Behavior w: R. Hassin, J. Uleman, J. Bargh (red.), The New Unconscious, New York, Oxford University Press, s. 37–58, https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780195307696.003.0003
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780195307696.003.0003

Bargh J. A., Ferguson M. J. (2000) Beyond Behaviorism: On the Automaticity of Higher Mental Processes, „Psychological Bulletin”, t. 126, nr 6, s. 925–945, https://doi.org/10.1037/0033-2909.126.6.925
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1037/0033-2909.126.6.925

Buber M. (1992) Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, tłum. J. Doktór, Warszawa, Wydawnictwo Pax.
Google Scholar

Damasio A. (2000) Tajemnica świadomości. Ciało i emocje współtworzą świadomość, tłum. M. Karpiński, Poznań, Wydawnictwo Rebis.
Google Scholar

Damasio A. (2011) Błąd Kartezjusza, tłum. M. Karpiński, Poznań, Wydawnictwo Rebis.
Google Scholar

Edelman G. (1998) Przenikliwe powietrze, jasny ogień. O materii umysłu, tłum. J. Rączaszek, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Frankl V. (2009) Człowiek w poszukiwaniu sensu, tłum. A. Wolnicka, Warszawa, Wydawnictwo Czarna Owca.
Google Scholar

Fukuyama F. (2004) Ostatni człowiek, tłum. B. Pietrzyk, Kraków, Wydawnictwo Znak.
Google Scholar

Gajek K. (2018) Doświadczenia przemocy w rodzinie. Autobiograficzne narracje kobiet, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Glaser B. G, Strauss A. L. (2009) Odkrywanie teorii ugruntowanej, tłum. M. Gorzko, Kraków, Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar

Husserl E. (1974) Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii, tłum. D. Gierulanka, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

James J. K., Gilliland B. E. (2008) Strategie interwencji kryzysowej, tłum. A. Bidziński, Warszawa, Wydawnictwo Edukacyjne Parpa.
Google Scholar

Konecki K. (2000) Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Korzeniowski K. (1983) Podmiotowość człowieka. Metateoretyczne ramy teorii w: Podmiotowość jednostki w koncepcjach psychologicznych i organizacyjnych, K. Korzeniowski, R. Zieliński, W. Daniecki (red.), Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Libet B. (2003) Can Conscious Experience Affect Brain Activity?, „Journal of Consciousness Studies”, t. 10, nr 12, s. 14–28.
Google Scholar

Ogrodnik B. (2004) Podmiot w: Słownik filozofii, J. Hartman (red.), Kraków, Wydawnictwo Zielona Sowa.
Google Scholar

Ostaszewska A. (2018) Proces kształtowania kobiecej podmiotowości, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Pockett S. (2004) Does Consciousness Cause Behaviour?, „Journal of Consciousness Studies”, t. 11, nr 2, s. 23–40.
Google Scholar

Prawda M. (1989) Biograficzne odtwarzanie rzeczywistości (O koncepcji badań biograficznych Fritza Schütze, „Studia Socjologiczne”, nr 4, s. 81–99.
Google Scholar

Rogers C. (1978) Uczyć się jak być wolnym w: Przełom w psychologii, K. Jankowski (red.), tłum. K. Jankowski, A. Kołyszko, P. Kołyszko, Warszawa, Wydawnictwo Czytelnik.
Google Scholar

Rokuszewska-Pawełek A. (2002) Chaos i przymus. Trajektorie wojenne Polaków – analiza biograficzna, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Rutkowski J. (2003) Filozofia polityczna arystotelizmu i neoliberalizmu a wychowanie, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Sartre J. P (1983) Moja przeszłość, w: Filozofia współczesna, t. I, Z. Kuderowicz (red.), tłum. W. Gromczyński, Warszawa, Wydawnictwo Wiedza Powszechna.
Google Scholar

Sartre J. P. (2007) Byt i nicość, tłum. J. Kiełbasa, P. Mróz, R. Abramciów, R. Ryziński, P. Małochleb, Kraków, Wydawnictwo Zielona Sowa.
Google Scholar

Schütze F. (1997) Trajektoria cierpienia jako przedmiot badań socjologii interpretatywnej, „Studia Socjologiczne”, nr 1 (l44), s. 11–57.
Google Scholar

Schütze F. (2012) Analiza biograficzna ugruntowana empirycznie w autobiograficznym wywiadzie narracyjnym. Jak analizować wywiady narracyjne w: Metoda Biograficzna w socjologii, K. Kaźmierska (red.), Kraków, Zakład Wydawniczy Nomos.
Google Scholar

Singer P. (2003) Etyka praktyczna, tłum. A. Sagan, Warszawa, Wydawnictwo Książka i Wiedza.
Google Scholar

Spaemann R. (2001) Osoby. O różnicy między czymś a kimś, tłum. J. Marecki, Warszawa, Wydawnictwo Oficyna Naukowa.
Google Scholar

Trzópek J. (2013) Na tropach podmiotu. Między filozoficznym a empirycznym ujęciem podmiotowości, Kraków, Wydawnictwo UJ.
Google Scholar

Velmans M. (2002) How could Conscious Experiences Affect Brains?, „Journal of Consciousness Studies”, t. 9, nr 11, s. 3–29.
Google Scholar

Velmans M. (2003) Preconscious Free Will, „Journal of Consciousness Studies”, t. 10, nr 12, s. 42–61.
Google Scholar

Wegner D. (2002) The Illusion of Conscious Will, Cambridge, Mass. – London, The MIT Press, https://doi.org/10.7551/mitpress/3650.001.0001
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/3650.001.0001

Wielecki K. (2003) Podmiotowość w dobie kryzysu postindustrializmu. Między indywidualizmem a kolektywizmem, Warszawa, Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Witkowski L. (1988) Tożsamość i zmiana, Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Witkowski L. (1997) Edukacja wobec sporów o (po)nowoczesności, Warszawa, Instytut Badań Edukacyjnych.
Google Scholar

Published

2022-07-07

How to Cite

Czerska-Szczepaniak, E. (2022). An Intimate Relationship as a Space for Shaping Women’s Sense of Subjectivity. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 14(1), 149–165. https://doi.org/10.18778/2450-4491.14.09