„Życie duchowe” a „życie w duchu” – dialogiczna dystynkcja Martina Bubera

Witold P. Glinkowski

doi:10.18778/2450-4491.12.10

Authors

Witold P. Glinkowski Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-7459-5698

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.10

Keywords:

Martin Buber, spiritual life, living in the spirit, philosophy of dialogue

Abstract

For Martin Buber, the protagonist of the modern philosophy of dialogue, spiritual life is not an ontic distinction of human existence, but an opportunity that man has and should use because of his dialogical genesis, which determines the particular horizon of his being. Existing cannot be reduced merely to the existence of a given object among others, since it may and ought to be expressed via presence – being a person to other people, being ‘I’ to ‘You’. The fundamental difference between ‘spiritual life’ and ‘living in the spirit’ lies in the fact that the former, as opposed to the latter, does not always happen to be dialogical, that it does not always have an ethical dimension, and often fulfils itself in an aesthetic dimension only. On the other hand, living in the spirit indicates a transcendental status and the provenance of the spirit, which cannot be perceived as the result of cultural progress – it is regarded as the sublimation or projection of what is immanently human.

Author Biography

Witold P. Glinkowski, Uniwersytet Łódzki

Glinkowski, Witold P. – habilitated doctor, professor at the University of Lodz. He works at the Department of Contemporary Philosophy at the Institute of Philosophy at the Faculty of Philosophy and History of the University of Lodz. He works with the philosophy of dialogue, philosophical anthropology and hermeneutic philosophy. Recently, he published: Człowiek – filozoficzne wyzwanie (Man – a Philosophical Challenge) (2018) and Człowiek w dialogu (Man in dialogue) (2020).

References

Anzenbacher A. (1992) Wprowadzenie do filozofii, tłum. J. Zychowicz, Kraków, Wydawnictwo UNUM.
Google Scholar

Barbour I. G. (1984) Mity. Modele. Paradygmaty, tłum. M. Krośniak, Kraków, Wydawnictwo Znak.
Google Scholar

Böckenhoff J. (1970) Die Begegnungsphilosophie. Ihre Geschichte – ihre Aspekte, Freiburg–München, Karl Alber Verlag.
Google Scholar

Buber M. (1973) Ich und Du w: M. Buber, Das dialogische Prinzip, Heidelberg, Verlag Lambert Schneider.
Google Scholar

Buber M. (1992) Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, tłum. J. Doktór, Warszawa, Instytut Wydawniczy PAX.
Google Scholar

Buber M. (1993) Problem człowieka, tłum. R. Reszke, Warszawa, Wydawnictwo Aletheia–Spacja.
Google Scholar

Buber M. (1994) Zaćmienie Boga, tłum. P. Lisicki, Warszawa, Wydawnictwo KR.
Google Scholar

Glinkowski W. P. (2011) Człowiek – istota spoza kultury. Dialogika Martina Bubera jako podstawa antropologii filozoficznej, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/7525-537-9

Heschel A. J. (2001) Prosiłem o cud. Antologia duchowej mądrości, tłum. A. Gomola, Poznań, Wydawnictwo W drodze.
Google Scholar

Heschel A. J. (2008) Człowiek szukający Boga. Szkice o modlitwie i symbolach, tłum. V. Reder, Kraków, Wydawnictwo Znak.
Google Scholar

Heschel A. J. (2014) Kim jest człowiek?, tłum. K. Wojtkowska, Łódź–Warszawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego – Wydawnictwo Punctum.
Google Scholar

Hick J. (2005) Piąty wymiar. Odkrywanie duchowego królestwa, tłum. J. Grzegorczyk, Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Google Scholar

Horkheimer M. (2007) Krytyka instrumentalnego rozumu, tłum. H. Walentowicz, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Lévinas E. (1998) Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, tłum. M. Kowalska, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Lévinas E. (2000) Inaczej niż być lub ponad istotą, tłum. P. Mrówczyński, Warszawa, Fundacja Aletheia.
Google Scholar

Moser M. (1979) Gotteserfahrung bei Martin Buber, Heidelberg, Verlag Lambert Schneider.
Google Scholar

Paepcke F. (1986) Im Übersetzen leben – Übersetzen und Textvergleich, Tübingen, Günter Narr Verlag.
Google Scholar

Paepcke F. (1990) Wielojęzyczność w poezji w: Komunikacja – rozumienie – dialog, B. Andrzejewski (red.), tłum. E. Andrzejewska, Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 135–144.
Google Scholar

Ricoeur P. (1985) Symbol daje do myślenia, tłum. S. Cichowicz w: P. Ricoeur, Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, tłum. E. Bieńkowska, H. Bortnowska, S. Cichowicz, J. M. Godzimirski, H. Igalson, J. Skoczylas, K. Tarnowski, Warszawa, Wydawnictwo Znak.
Google Scholar

Rotenstreich N. (1963) Gründe und Grenzen von Martin Bubers dialogischem Denken w: Martin Buber, P. A. Schilpp (red.), Stuttgart, W. Kohlhammer Verlag, s. 87–118.
Google Scholar

Scheler M. (1987) O idei człowieka w: M. Scheler, Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy, tłum. S. Czerniak, A. Węgrzecki, Warszawa, PWN, s. 3–42.
Google Scholar

Theunissen M. (1977) Der Andere. Studien zur Sozialontologie der Gegenwart, Berlin–New York, Walter de Gruyter.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1515/9783110855845

Theunissen M. (1991) Transcendentalny projekt ontologii społecznej a filozofia dialogu, tłum. J. Doktór w: Filozofia dialogu, B. Baran (red.), Kraków, Wydawnictwo Znak, s. 256–279.
Google Scholar

Wehr G. (2007) Martin Buber. Biografia, tłum. R. Reszke, Warszawa, Wydawnictwo KR.
Google Scholar

Whitehead A. N. (1997), Religia w tworzeniu, tłum. A. Szostkiewicz, Kraków, Wydawnictwo Znak.
Google Scholar