On New Spirituality – An Attempt to Describe the Phenomenon
DOI:
https://doi.org/10.18778/2450-4491.12.04Keywords:
religiosity, new spirituality, secularization, desecularization, postmodernityAbstract
Many sociologists pose the question whether we should be talking about a new sociological sub-discipline, namely, the sociology of spirituality, which analyses new forms of spirituality in the context of the transformation of modern societies. Some sociologists consider new forms of spirituality as a sign of the return of the sacred, or a new kind of religiosity. Others tend to see them as a symptom of the secularization and decadence of religion. Still others are inclined to regard the so-called alternative spirituality as an important sociocultural megatrend heralding the “return of religion”. In reference to these discussions, the author poses a question about the relationship between religiosity and spirituality, and analyses the phenomena of the so-called new spirituality in the contemporary world. He further tries to define the new spirituality as a phenomenon independent of religion. The new spirituality is formed outside of the institutional dimensions of religion, sometimes in opposition to it, in the context of post-modernity.
References
Bałys M. (2011) Poczucie sensu życia a duchowość. Próba analizy koncepcji Viktora E. Frankla w: Etyka i sens życia, D. Probucka (red.), Kraków, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, s. 129–137.
Google Scholar
Baniak J. (2013) Wielowymiarowość i konteksty kulturowe duchowości religijnej a inne formy duchowości, „Humaniora. Czasopismo Internetowe”, nr 2, s. 13–37.
Google Scholar
Bańka J. (2012) Kultura duchowa jako istota kultury humanistycznej w: Filozofia Marii Szyszkowskiej. Księga dedykowana, A. Kryniecka (red.), Białystok, Kresowa Agencja Wydawnicza, s. 398–409.
Google Scholar
Barker E. (2004) The Church without and the God Within: Religiosity and/or Spirituality? w: Religion and Patterns of Social, D. Marinović-Jerolimov, S. Zrinščak, I. Borowik (red.), Zagreb, Transformation. Ed. Institute for Social Research – ISORECEA, s. 36–37.
Google Scholar
Berger P.L. (2007) Pytania o wiarę. Sceptyczna zachęta do chrześcijaństwa, tłum. J. Łoziński, Warszawa, Instytut Wydawniczy Pax.
Google Scholar
Borowik I. (2016) Przemiany religijne w Polsce na tle transformacji w Europie Środkowo-Wschodniej i globalizacji w: Globalny i lokalny wymiar religii. Polska w kontekście europejskim, I. Borowik, A. Górny, W. Świątkiewicz (red.), Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS, Uniwersytet Śląski w Katowicach, s. 7–16.
Google Scholar
Borowik I., Mariański J. (2016) Religijność i duchowość w Polsce okresu transformacji – konflikt czy kontynuacja? w: Wobec zmian jutra. Co myślą Polacy i jak działają?, W. Morawski (red.), Warszawa, Wolters Kluwer, s. 423–449.
Google Scholar
Chmielewski M. (2005) Duc in altum, Refleksje o życiu duchowym wygłoszone w Radio Maryja i TV TRWAM (2 I 2003–30 XII 2004), Częstochowa, Edycja Świętego Pawła.
Google Scholar
Chmielewski M. (2013) Duchowość według Jana Pawła II. Studium na podstawie encyklik i adhortacji, Lublin, Wydawca: Polskie Stowarzyszenie Teologów Duchowości.
Google Scholar
Chmielewski M. (2017–2018) Współczesna polska teologia duchowości, „Duchowość w Polsce”, nr 19–20, s. 191–217.
Google Scholar
Chmielewski M. (2020) Św. Jan Paweł II o katolickiej duchowości, „Przegląd Uniwersytecki”, nr 2–3, s. 26–29.
Google Scholar
Davie G. (2010) Socjologia religii, tłum. R. Babińska, Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS.
Google Scholar
Dienberg von T., Thomas Eggensperger T., Engel U., (red.) (2013) Säkulare Frömmigkeit. Theologische Beiträge zu Säkularisierung und Individualisierung, Münster, Aschendorff Verlag.
Google Scholar
Dobbelaere K. (2008) Sekularyzacja. Trzy poziomy analizy, tłum. R. Babińska, Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS.
Google Scholar
Dziewięcki M. (2002) Wychowanie w dobie ponowoczesności, Kielce, Wydawnictwo JEDNOŚĆ.
Google Scholar
Fedele A. (2020) La spiritualité comme terrain d’entente entre la religion et le sécularisme: une approche ethnographique, ,,Social Compass”, nr 2, s. 177–190.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/0037768620921705
Ferdek B. (2017) Duchowość jako interioryzacja dogmatu., „Studia Gnesnensia”, nr 31, s. 19–31.
Google Scholar
Geisel S. (2006) Neue Spiritualitäten w: Glaubenssache. Ein Buch für Gläubige und Ungläubige, von Stapferhaus Lenzburg (red.), Baden, Hier+jetzt, s. 140–143.
Google Scholar
Goodman N. (1997) Wstęp do socjologii, tłum. J. Polak, J. Ruszkowski, U. Zielińska, Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Google Scholar
Grabowska M. (2018) Bóg a sprawa polska. Poza granicami teorii sekularyzacji, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar
Haffner P. (2019) Bauman. Czynić swojskie obcym. Rozmowy Petera Haffnera z Zygmuntem
Google Scholar
Baumanem, tłum. K. Leszczyńska, Warszawa, Wydawnictwo: Wielka Litera.
Google Scholar
Jäger W., Quarch Ch. (2007) Fitness, wellnes a duchowość, tłum. Z. Mazurek, Warszawa, Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza.
Google Scholar
Jeżowski M. (2010) Duchowość – Paradygmat socjologii religii czy socjologii moralności? A może socjologia duchowości w: Religijność i duchowość – dawne i nowe formy, M. Libiszowska-Żółtkowska, S. Grotowska (red.), Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS, s. 66–78.
Google Scholar
Kaczmarek A. (2006) Charles Taylor wobec odwagi duchowości w: Fenomen duchowości, A. Grzegorczyk, J. Sójka, R. Koschany (red.), Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM, s. 225–233.
Google Scholar
Kaczmarek J. (2019) Postsekularyzm – mikro- czy megatrend?, „Przegląd Religioznawczy”, nr 4, s. 35–46.
Google Scholar
Knoblauch H. (2005) Einleitung: Soziologie der Spiritualität, ,,Zeitschrift für Religionswissenschaft” 13, nr 2, s. 123–131.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1515/zfr.2005.13.2.123
Knoblauch H. (2006) Soziologie der Spiritualität w: Handbuch Spiritualität. Zugänge, Traditionen, interreligiöse Prozesse, K. von Baier (red .), Darmstadt, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, s. 91–104.
Google Scholar
Knoblauch H. (2008) Spirituality and Popular Religion in Europe, ,,Social Compass”, nr 2, s. 140–153.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1177/0037768607089735
Knoblauch H. (2009) Populäre Religion. Auf dem Weg in eine spirituelle Geselschaft, Frankfurt am Main, Campus Verlag.
Google Scholar
Kojder A. (2009) Anegdoty, limeryki, epifanie. O socjologii i socjologiach, Warszawa, Oficyna Naukowa.
Google Scholar
Kubińska J. (2010) Socjologiczno-aksjologiczny wymiar aktywności sportowej na przykładzie fitness w: Wartości – interesy – struktury społeczne. Uwarunkowania ludzkiej kreatywności i partycypacji w życiu publicznym, J. Szymczyk (red.), Lublin, Norbertinum, s. 155–172.
Google Scholar
Kula L. (2012) Nowa droga ateizmu według André Comte’a-Sponville’a, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ Nauki Humanistyczne”, nr 4, s. 25–32.
Google Scholar
Kutyło Ł. (2012a) Duchowe oazy na europejskiej „pustyni religijnej”?, „Kultura i Społeczeństwo” 56, nr 4, s. 197–201.
Google Scholar
Kutyło Ł. (2012b) Teorie socjologiczne a religia. Między sekularyzacją a desekularyzacją, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/7525-717-5
Libiszowska-Żółtkowska M. (2018) Resakralizacja w ponowoczesnej scenerii. Nowe odsłony religii i duchowości w: Religia wobec wyzwań współczesności z perspektywy nauk społecznych, I. Borowik, S. Grotowska, P. Piotr Stawiński (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 195–212.
Google Scholar
Lowen A. (1994) Duchowość ciała, tłum. S. Sikora, Warszawa, Wydawnictwo Jacek Santorski & Co.
Google Scholar
Luckmann T. (1996) Niewidzialna religia. Problem religii we współczesnym społeczeństwie, tłum. L. Bluszcz, Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS.
Google Scholar
Lulek J., Głaz S. (2009) Problematyka sensu ludzkiego życia w: Człowiek i jego życie religijne, S. Głaz (red.), Kraków, Wydawnictwo WAM, s. 11–49.
Google Scholar
Machniak J. (1999) Teologia duchowości. Stan aktualny i perspektywy rozwoju w: Duchowość chrześcijańska na progu trzeciego tysiąclecia. Księga Pamiątkowa ku czci Ojca Profesora Dominika Widera OCD, J. Machniak, J. W. Gogol (red.), Kraków, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej, Wydawnictwo Karmelitów Bosych, s. 139–164.
Google Scholar
Marek Z., Walulik A. (2019) Pedagogika świadectwa. Perspektywa antropologiczno-kerygmatyczna, Kraków, Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.
Google Scholar
Mariański J. (2010a) Nowa duchowość – alternatywa czy dopełnienie religijności? w: Religijność i duchowość – dawne i nowe formy, M. Libiszowska-Żółtkowska, S. Grotowska (red.), Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS, s. 19–34.
Google Scholar
Mariański J. (2010b) Religia w społeczeństwie ponowoczesnym, Warszawa, Oficyna Naukowa.
Google Scholar
Mariański J. (2018) Duchowość religijna i niereligijna – analiza pojęć w: Religia wobec wyzwań współczesności z perspektywy nauk społecznych, I. Borowik, S. Grotowska, P. Stawiński (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 175–193.
Google Scholar
Mariański J. (2019) Nowa religijność i duchowość – mit czy rzeczywistość? Studium socjologiczne, Warszawa, Warszawskie Wydawnictwo Socjologiczne.
Google Scholar
Mariański J., Wargacki S. A. (2011) Nowa duchowość jako megatrend społeczny i kulturowy, „Przegląd Religioznawczy”, nr 4, s. 127–149.
Google Scholar
Mariański J., Wargacki S.A. (2016) Płynne sacrum w społeczeństwie ponowoczesnym, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne”, nr 4, s. 7–27.
Google Scholar
McGuire M. B. (2012) Religia w kontekście społecznym, tłum. S. Bardziej, Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS.
Google Scholar
Mielicka-Pawłowska H. (2013) Religijność zorientowana ekologicznie w: Religijne wymiary życia społecznego, H. Mielicka-Pawłowska (red.), Kielce, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, s. 376–394.
Google Scholar
Mielicka-Pawłowska H. (2017a) Jak immanencja może stać się transcendencją? Rozważania o nowej duchowości w: Kościoły, religie, kultury. Współczesne wymiary reprezentacji i partycypacji, M. Sroczyńska, S. H. Zaręba (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe UKSW, s. 199–210.
Google Scholar
Mielicka-Pawłowska H. (2017b) Duchowość jako forma konstruowania porządku aksjonormatywnego, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne”, nr 4, s. 67–74.
Google Scholar
Mielicka-Pawłowska H. (2018) Wydarzenia religijne jako forma ponowoczesnej duchowości w: Religia wobec wyzwań współczesności z perspektywy nauk społecznych, I. Borowik, S. Grotowska, P. Stawiński (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 213–229.
Google Scholar
Mielicka-Pawłowska H. (2019) Mit nowej religijności i duchowości w: J. Mariański Nowa religijność i duchowość – mit czy rzeczywistość? Studium socjologiczne, Warszawa, Warszawskie Wydawnictwo Socjologiczne.
Google Scholar
Mikołejko Z. (2001) Katolicyzm polski pod presją nowej duchowości w: Katolicyzm polski na przełomie wieków. Mity, rzeczywistość, obawy, nadzieje, J. Baniak (red.), Poznań, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Wydział Teologiczny – Redakcja Wydawnictw, s. 13–25.
Google Scholar
Misztal W. (2017) Arcybiskupa Życińskiego koncepcja związków między duchowością chrześcijańską a mediami (przyczynek do badań) w: Media – kultura – dialog. W piątą rocznicę śmierci arcybiskupa Józefa Życińskiego, R. Nęcek, W. Misztal (red.), Kraków, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Wydawnictwo Naukowe. s. 53–74.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15633/9788374385848.09
Motak D. (2010) Religia – religijność – duchowość. Przemiany zjawiska i ewolucja pojęcia, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Studia Religiologica”, nr 43, s. 201–218.
Google Scholar
Niedałtowski K. (2008) Duchowość ponowoczesna: wyzwania i aberracje w: Godność czy sukces? Kulturowe dylematy współczesności. Materiały III Kongresu Kultury Chrześcijańskiej. Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Lublin, 25–28 września 2008 r., J. Mariański, S. Zięba (red.), Lublin, Towarzystwo Naukowe KUL, s. 167–177.
Google Scholar
Nockiewicz I. (2016) Świadectwo chrześcijańskiej rodziny jako odpowiedź na problemy nowej indywidualistycznej duchowości, „Studia Teologiczne. Idźcie i Głoście”, nr 34, s. 95–97.
Google Scholar
Nowaczyk M. (2005) Antynomie nowej duchowości w: Sekty czy nowe ruchy religijne. Wybrane zagadnienia, Z. Stachowski (red.), Tyczyn, Wydawca: Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza w Tyczynie, s. 41–58.
Google Scholar
Obuchowski K., Stasiak M.K. (red.) (2010) Duchowy wymiar istnienia, Łódź, Wydawnictwo Akademii Historyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
Google Scholar
Ojciec Święty Franciszek (2013) Adhortacja apostolska Ewangelii Gaudium. O głoszeniu Ewangelii w dzisiejszym świecie, Kraków, Wydawnictwo M.
Google Scholar
Olbrycht K. (2018) Edukacyjne wymiary wspierania rozwoju duchowości człowieka, „Edukacja Międzykulturowa”, nr 2, s. 79–89.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15804/em.2018.02.04
Pace E. (2008) Poza porządkiem. Duchowość i system wiary w New Age, tłum. K. Suwada w: Nowa duchowość w społeczeństwach monokulturowych i pluralistycznych, K. Leszczyńska, Z. Pasek (red.), Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS, s. 22–29.
Google Scholar
Pasek Z. (2008) Od religijności ku duchowości. Przyczynek do przemian kultury współczesnej w: Idee i Myśliciele. Filozoficzne i kulturoznawcze rozważania o duchowości i komunikowaniu, I.S. Fiut (red.), Kraków, Wydawnictwo AGH, s. 13–26.
Google Scholar
Pasek Z. (2010) O przydatności pojęcia duchowość do badań nad współczesną kulturą w: Religijność i duchowość – dawne i nowe formy, M. Libiszowska-Żółtkowska, S. Grotowska (red.), Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS, s. 56–65.
Google Scholar
Pasek Z. (2013) Nowa duchowość. Konteksty kulturowe, Kraków, Wydawnictwo Aureus.
Google Scholar
Pasek Z., Skowronek K. (2011) Duchowość jako kategoria analizy kulturoznawczej w: Kultura jako kultura, K. Łukasiewicz, I. Topp (red.), Wrocław, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 69–83.
Google Scholar
Pawluczuk W. (2010) O pojęciu wiary w: W poszukiwaniu sensu. O religii, moralności i społeczeństwie, J. Baniak (red.), Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS, s. 29–38.
Google Scholar
Pawluczuk W. (2016) Światopogląd a sposób bycia, Kraków, Wydawnictwo AVALON.
Google Scholar
Pollack D. (2014) Religiöser Wandel in Ost- und Westeuropa: Soziologische Beschreibung und Erklärungen w: Europa mit oder ohne Religion? Der Beitrag der Religion zum gegenwärtigen und künftigen Europa, K. von Appel, I. Guanzini, A. Walser (red.) Göttingen, V & R unipress, s. 93–120.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14220/9783737003209.93
Prüfer P. (2018) Natura i struktura teorii religione diffusa Roberto Ciprianiego – osobliwość kontekstu, uniwersalizm koncepcji, „Humanistyka i Przyrodoznawstwo”, nr 24, s. 177–192.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.31648/hip.2603
Ptaszek R. T. (2015) Dlaczego nowa duchowość nie może być realną alternatywą dla tradycyjnej religii?, „Paedagogia Christiana”, nr 1, s. 113–126.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.12775/PCh.2015.006
Rembierz M. (2018) Edukacja międzykulturowa jako ćwiczenie duchowe. Pedagogiczne wymiary kształtowania kultury duchowej i rozumienia wartości ponadkulturowych w kontekście zróżnicowania religijnego i pluralizmu światopoglądowego, „Edukacja Międzykulturowa”, nr 2, s. 90–130.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15804/em.2018.02.05
Rogińska M. (2014) Sacrum ponowoczesne. Nauka i nowa duchowość w poszukiwaniu całości, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Sociologica”, nr 1, s. 51–68.
Google Scholar
Romanowicz W. (2017) Nowa duchowość jako zjawisko społeczno-kulturowe w nowoczesnym społeczeństwie, „Rozprawy Społeczne”, nr 3, s. 7–13.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.29316/rs.2017.22
Rubin J. B. (2009) Psychoanaliza i duchowość, w: Psychoanaliza i religia w XXI wieku, D. M. Black (red.), tłum. A. Skórzak, Kraków, Wydawnictwo WAM, s. 203–230.
Google Scholar
Sakowicz E. (2001) Duchowość małżeńska, „Homo Dei. Przegląd Teologiczno-Duszpasterski”, nr 3, s. 56–61.
Google Scholar
Sakowicz E. (2002) Duchowość dialogu międzyreligijnego w: Duchowość współczesnego Kościoła. Materiały z sympozjum z racji 185 rocznicy Wydziału Teologicznego, S. Urbański (red.), Warszawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. 39–52.
Google Scholar
Skowronek K., Pasek Z. (2013) Wstęp. Czy istnieje duchowość bez sacrum? Kilka słów o duchowości niereligujnej w: Pozareligijne wymiary duchowości, Z. Pasek, K. Skowronek, R. Tyrała (red.), Kraków, Wydawnictwo Libron, s. 7–16.
Google Scholar
Sokołowska J. (2012) Duchowość w zarządzaniu – wybrane zagadnienia, „Annales. Etyka w życiu gospodarczym”, nr 15, s. 347–353.
Google Scholar
Solecki R., Borda M. (2018) Duchowość Chrześcijańska w procesie wychowania, Kraków, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytet Papieski Jana Pawła II.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15633/9788374386821
Stachowska E. (2019a) Światowe Dni Młodzieży w Krakowie w perspektywie socjologii religii, Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS.
Google Scholar
Stachowska E. (2019b) Mobilizacje religijne w Polsce. Ujęcie socjologiczne, „Przegląd Religioznawczy”, nr 4, s. 175–203.
Google Scholar
Susabowska K. (2013) Duchowość pogranicza między Kościołem a sektą, czyli o próbie klasyfikacji zjawiska, „Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej”, nr 65, s. 405–412.
Google Scholar
Szauer R. (2015a) Rola i miejsce duchowości wśród uczestników diecezjalnego spotkania młodych w Skrzatuszu, „Rocznik Skrzatuski”, s. 41–56.
Google Scholar
Szauer R. (2015b) Hala sportowa jako nowe Jeruzalem. Socjologiczne ujęcie zjawiska spotkań religijnych w przestrzeniach hal widowiskowo-sportowych, „Humaniora. Czasopismo Internetowe”, nr 2, s. 47–63.
Google Scholar
Sztaba M. (2014) Zagadnienie duchowości i religijności w integralnym wychowaniu osoby w: Wychowanie integralne w edukacji katolickiej. Idee – twórcy – instytucje, M. Loyola Opiela, E. Świdrak, M. Łobacz (red.), Lublin, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, s. 61–85.
Google Scholar
Taylor Ch. (2012) Glauben in einer säkularen Zeitalter. Formen religiösen Lebens, ,,Zur Debatte”, nr 3, s. 17–18.
Google Scholar
Tyrała R. (2013) Pozareligijna duchowość (polskich) niewierzących, „Studia Humanistyczne AGH”, nr 3, s. 67–79.
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.7494/human.2013.12.3.67
Wargacki S. A. (2011) Współczesny człowiek i sacrum, ,,Misje Dzisiaj” (marzec–kwiecień), s. 3–4.
Google Scholar
Wargacki S. A. (2016) Duchowość w kulturze ponowoczesnej, „Zeszyty Naukowe KUL”, nr 4, s. 27–51.
Google Scholar
Wójtowicz A. (2010) Duchowość czy kolonizacja religii w: Religijność i duchowość – dawne i nowe formy, M. Libiszowska-Żółtkowska, S. Grotowska (red.), Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS, s. 35–44.
Google Scholar
Wójtowicz A., Klimski W. (red.) (2019) Pluralizm religijny i odmiany ezoteryzmu, Warszawa, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Google Scholar
Wysocka E. (2019) Religijność młodzieży studenckiej – przypisywane religii znaczenia w życiu codziennym (dwie dekady zmian), „Przegląd Religioznawczy”, nr 4, s. 105–120.
Google Scholar
Zańko D., Gowin J. (1998) Niewidzialne światło. Z abp. Józefem Życińskim rozmawiają Dorota Zańko i Jarosław Gowin, Kraków, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Google Scholar
Zduniak A. (2016) Duchowość w epoce mediów elektronicznych w: Media i religia. Nowy kontekst komunikacji, R. Sierocki, M. Sokołowski, A. Zduniak (red.), Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 61–73.
Google Scholar
Zduniak A. (2018) Event w życiu społecznym i religijnym. Perspektywa socjologiczna, Olsztyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Google Scholar
Zulehner P. M. (2003) Religia jako megatrend, „Keryks. Międzynarodowy Przegląd Katechetyczno-Pedagogicznoreligijny”, nr 1, s. 21–35.
Google Scholar
Zwierżdżyński M. K. (2010) Religia, duchowość, postmodenizm. Problem znaczeń w: Religijność i duchowość – dawne i nowe formy, M. Libiszowska-Żółtkowska, S. Grotowska (red.), Kraków, Zakład Wydawniczy NOMOS, s. 79–93.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.