Słowo „mistrz/Mistrz” brzmi obco…

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.08.11

Słowa kluczowe:

nauczyciel, mistrz, poszukiwanie, relacja nauczyciel/mistrz – uczeń

Abstrakt

Autorka unika określenia mistrz/Mistrz, posługuje się natomiast terminem Nauczyciel, opowiadając o osobach, które odegrały znaczącą rolę w jej życiu, stały się też pierwszoplanowymi bohaterami artykułu. Osobami tymi są: prof. dr hab. Anna Kutrzeba-Pojnarowa i prof. dr hab. Witold Dynowski – etnolodzy, znakomici wykładowcy i badacze, pełni pasji, szacunku dla dorobku innych, zafascynowani dziejami reprezentowanej dyscypliny oraz splotem „wielkiej” i „małej” historii, przede wszystkim jednak wspaniali LUDZIE. Wspominając spotkania z nimi, autorka ukazuje bliską jej (wzorcową) relację między nauczycielem i uczniem, nieograniczającą się do przekazywania wiedzy (informacji). Podstawą tej relacji jest życzliwość, zaufanie, otwarcie na drugiego człowieka, motywowanie go do pokonywania ograniczeń, lęków, trudności, umiejętność dostrzegania potencjału w innych, zachęta do jego rozwijania, akceptacja, dodawanie odwagi, wspieranie, współ-obecność.

Osobą, która odegrała rolę Nauczyciela, choć nigdy wcześniej nie została określona tym mianem przez autorkę, jest jej Babcia, Janina Orzechowska. To Ona kształtowała określone postawy autorki, spojrzenie na drugiego człowieka, zamiłowania, zachowania. Była osobą, której bezinteresowna miłość, wyrażana przez konkretne działania, gesty, spojrzenie, oferowanie innym własnego czasu i uwagi, towarzyszyła autorce od najmłodszych lat.

W tekście bardzo wyraźny jest motyw relacji. Autorka podkreśliła, że nie zawsze są one radosne, budujące. Zdarza się, że podcinają skrzydła, ranią, odbierają światło. Początkowo piękne relacje mogą też zmienić się gwałtownie, np. pod wpływem choroby jednej z osób, oddziałującej na innych. Autorka opisała tego rodzaju zmiany na przykładzie związku z kimś, kto występuje w tekście jako anonimowy Nauczyciel. Od niego odebrała gorzką lekcję życia, daleką od baśni ze szczęśliwym zakończeniem.

 

Biogram autora

Iwona Kabzińska - Polish Academy of Science in Warsaw, Department of Archeology and Ethnology

Kabzińska Iwona – profesor zwyczajny w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN. Zainteresowana człowiekiem, relacjami międzyludzkimi, czynnikami mającymi wpływ na ludzkie losy, perspektywą biograficzną. Szczególnie bliskie są jej osoby nadwrażliwe, postrzegane przez nią jako przedstawiciele mniejszości kulturowej. Pisze także m.in. o zmianach prowadzących do degradacji środowiska naturalnego.

Bibliografia

Andersen H. Ch. (2008) Baśnie, transl. by S. Beylin, H. Gordziej, Poznań, Oficyna Wydawnicza G & P.
Google Scholar

Bach R. (2003) Seagull. A Story, London, Harper Collins.
Google Scholar

Biernacka M. (1993) Anna Kutrzeba-Pojnarowa (1913–1993), “Etnografia Polska” XXXVII: 5–17.
Google Scholar

Biernacka M., Kopczyńska-Jaworska B., Kutrzeba-Pojnarowa A., Paprocka W. (Eds.) (1976–1981) Etnografia Polski. Przemiany kultury ludowej, vol. 1–2, Wrocław– Warszawa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Instytut Historii Kultury Materialnej PAN.
Google Scholar

Burchard P. (1985) Za ostatnim przystankiem, Warszawa, Czytelnik.
Google Scholar

de Mello A. (1992) Awareness, New York, Doubleday.
Google Scholar

de Saint-Exupéry A. (2000) The Little Prince, transl. by R. Howard, Boston, Houghton Mifflin Harcourt.
Google Scholar

Dynowski W. (1963) Współczesna Mongolia, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Kozłowski R. (2008) Wewnętrzny nauczyciel człowieka. Eseje z teologii egzystencjalnej, Warszawa, Eneteia. Wydawnictwo Psychologii i Kultury.
Google Scholar

Kutrzeba-Pojnarowa A. (1976) Kultura ludowa w dotychczasowych polskich pracach etnograficznych in: Etnografia Polski. Przemiany kultury ludowej, vol. 1, M. Biernacka and others (Eds.), Wrocław–Warszawa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Instytut Historii Kultury Materialnej PAN: 19–57.
Google Scholar

Kutrzeba-Pojnarowa, A. (1977) Kultura ludowa i jej badacze. Mit i rzeczywistość, Warszawa, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Google Scholar

Kutrzeba-Pojnarowa, A. (1988) Trześniów. Tradycyjna kultura chłopska i kierunki przemian (refleksje etnografa), Brzozów, Muzeum Regionalne PTTK w Brzozowie.
Google Scholar

Sokolewicz Z. (1987) Witold Dynowski (23.08.1903–31.07.1986). Profesor etnografii Uniwersytetu Warszawskiego, założyciel i naczelny redaktor „Etnografii Polskiej”, “Etnografia Polska” XXXI: 13–17.
Google Scholar

Tokarski J. (Ed.) (1980) Słownik wyrazów obcych PWN, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Zafón C. R. (2004) The Shadow of the Wind, transl. by L. Graves, New York, The Penguin Press.
Google Scholar

Opublikowane

2019-09-30

Jak cytować

Kabzińska, I. (2019). Słowo „mistrz/Mistrz” brzmi obco…. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 8(1), 158–178. https://doi.org/10.18778/2450-4491.08.11