Discoverers, Designers, Researchers: An Interdisciplinary Analysis of Adult Attitudes Toward Children’s Sexuality
DOI:
https://doi.org/10.18778/2450-4491.20.10Keywords:
children’s sexuality, adults’ attitudes, cultural capital, andragogy, sexual educationAbstract
This article explores adult attitudes toward children’s sexuality by applying Mieczysław Malewski’s andragogical typology of epistemic stances – those of the explorer, the designer, and the researcher – as its primary interpretative framework. These three approaches allow for a nuanced understanding of how adults engage with the topic of child sexuality, ranging from exploratory to normative-practical and critical-reflective orientations. The typology is further enriched by cultural and structural perspectives drawn from Pierre Bourdieu’s concepts of habitus and cultural capital, and from Bronisław Malinowski’s view of social norms as functional elements of culture. Together, these perspectives reveal how socio-cultural conditions shape what is deemed acceptable, moral, or educationally appropriate in relation to children’s sexuality. The article presents adult sexual education not merely as a process of knowledge transmission, but as an ethical and transformative practice – one that fosters increased awareness, inclusivity, and responsible caregiving.
References
Beisert M. (1991) Seks twojego dziecka, Poznań, Zakład Wydawniczy K. Domke.
Google Scholar
Beisert M. (2023) Rozwój seksualny w okresie dzieciństwa, t. 1, Praktyczna analiza teoretyczna, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, https://doi.org/10.53271/2023.149
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.53271/2023.149
Bourdieu P. (1986) The Forms of Capital w: Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education, J. Richardson (red.), Westport, CT, Greenwood Press, s. 241–258.
Google Scholar
Bourdieu P. (1998) Practical Reason: On the Theory of Action, Stanford, CA, Stanford University Press.
Google Scholar
Bourdieu P. (2005) Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, tłum. P. Biłos, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar
Bourdieu P. (2013) Homo Academicus. Posłowie – Dwadzieścia lat później, tłum. M. Janik, S. Królak, P. Szenajch, „Praktyka Teoretyczna”, nr 1(7), s. 31–50, https://doi.org/10.14746/prt.2013.1.3
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/prt.2013.1.3
Bourdieu P. (2022) Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, Wydanie nowe, tłum. P. Biłos, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar
Bruner J. (1996) The Culture of Education, Cambridge, MA, Harvard University Press, https://doi.org/10.4159/9780674251083
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4159/9780674251083
Dec-Pietrowska J. (2023) Edukacja seksualna w Polsce i systemach edukacyjnych wybranych krajów – modelowe rozwiązania i międzynarodowe inicjatywy, „Edukacja Międzykulturowa”, nr 2(21), s. 69–82, https://doi.org/10.15804/em.2023.02.05
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.15804/em.2023.02.05
Dora M. (2013) Lepiej nie mówić. O edukacji seksualnej w Polsce, „Przegląd Pedagogiczny”, nr 2, s. 101–107.
Google Scholar
Foucault M. (2000) Historia seksualności, tłum. B. Banasiak, T. Komendant, K. Matuszewski, Warszawa, Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.
Google Scholar
Jewtuch K. (2020) Współczesna edukacja seksualna dzieci i młodzieży w Polsce – rekonesans, diagnoza, perspektywy, „Filoteknos”, nr 10, s. 470–480.
Google Scholar
Kehily M. J., Montgomery H. (2008) Niewinność i doświadczenie. Historyczne podejście do dzieciństwa i seksualności, tłum. M. Kościelniak, w: Wprowadzenie do badań nad dzieciństwem, M. J. Kehily (red.), Kraków, Wydawnictwo WAM, s. 85–107.
Google Scholar
Kłoskowska A. (2006) Wstęp w: Reprodukcja: Elementy teorii systemu nauczania, P. Bourdieu, J.-C. Passeron, tłum. E. Neyman, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 10–52.
Google Scholar
Knowles M. S., Holton III E. F., Swanson R. A. (2005) The Adult Learner: The Definitive Classic in Adult Education and Human Resource Development, 6th ed., London–New York, Routledge.
Google Scholar
Kolb D. A. (1984) Experiential Learning: Experience as the Source of Learning and Development, Englewood Cliffs, NJ, Prentice Hall.
Google Scholar
Kościańska A. (2017) Zobaczyć łosia. Historia polskiej edukacji seksualnej od pierwszej lekcji do internetu, Wołowiec, Wydawnictwo Czarne.
Google Scholar
Kozakiewicz M. (1969) U podstaw wychowania seksualnego, Warszawa, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Google Scholar
Lew-Starowicz Z., Długołęcka A. (2006) Edukacja seksualna, Warszawa, Świat Książki.
Google Scholar
Malewski M. (1998) Teorie andragogiczne. Metodologia teoretyczności dyscypliny naukowej, Wrocław, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar
Malinowski B. (1984) Zwyczaj i zbrodnia w społeczności dzikich. Życie seksualne dzikich w północno-zachodniej Melanezji. Miłość, małżeństwo i życie rodzinne u krajowców z Wysp Trobrianda Brytyjskiej Nowej Gwinei, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Malinowski B. (1987) Seks i stłumienie w społeczności dzikich oraz inne studia o płci, rodzinie i stosunkach pokrewieństwa, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Maxwell S. (2010) Jak rozmawiać z dziećmi o seksie. Mądre wychowanie dzieci w świecie internetu i nowych technologii, tłum. H. de Broekere, Poznań, Wydawnictwo Vesper.
Google Scholar
Platon (1999) Menon, tłum. W. Witwicki, Fundacja Wolne Lektury, oprac. na podstawie: Platon (1999), Dialogi, t. 1, Wydawnictwo Antyk, Kęty, https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/platon-menon.html (dostęp: 10.06.2025).
Google Scholar
Platon (2005) Hippiasz mniejszy, tłum. W. Witwicki, Fundacja Wolne Lektury, oprac. na podstawie: Platon (2005), Dialogi, t. 1, Wydawnictwo Antyk, Kęty, http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/platon-hippiasz-mniejszy (dostęp: 10.06.2025).
Google Scholar
Półturzycki J. (1999) Dydaktyka dla nauczycieli, Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar
Ratkowska-Pasikowska J. (2020) Ekspresja seksualna małego dziecka. Norma kliniczna a przekonania rodziców i nauczycieli, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, https://doi.org/10.18778/8142-950-4
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.18778/8142-950-4
Reay D. (2004) ‘It’s All Becoming a Habitus’: Beyond the Habitual Use of Habitus in Educational Research, „British Journal of Sociology of Education”, nr 25(4), s. 431–444, https://doi.org/10.1080/0142569042000236934
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1080/0142569042000236934
Rudolph J., Zimmer-Gembeck M. J. (2020) Chroniąca rola rodziców – badanie jakościowe poglądów rodziców dotyczących zapobiegania wykorzystywaniu seksualnemu dzieci, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka”, nr 19(2), s. 155–187.
Google Scholar
Savage M., Bagnall G., Longhurst B. J. (2005) Globalization and Belonging, London, SAGE Publications, https://doi.org/10.4135/9781446216880
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.4135/9781446216880
Skeggs B. (2004) Class, Self, Culture, London–New York, Routledge.
Google Scholar
Smolińska-Theiss B. (2010) Rozwój badań nad dzieciństwem – przełomy i przejścia, „Chowanna”, nr 1, s. 13–26.
Google Scholar
Szołtysek E. A. (2003) Filozofia pedagogiki. Podstawy edukacji: teoria – metodyka – praktyka, Wydawnictwo ESSE.
Google Scholar
Zielona-Jenek M., Chodecka A. (2010) Jestem dziewczynką, jestem chłopcem. Jak wspomagać rozwój seksualny dziecka, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Ziman J. M. (1979) Reliable Knowledge: An Exploration of the Grounds for Belief in Science, New York, Cambridge University Press.
Google Scholar
Żeber-Dzikowska I., Wysocka-Kunisz M., Szydłowska A. (2016) Kompetencje nauczyciela w kontekście kształcenia, „Społeczeństwo. Edukacja. Język”, nr 4, s. 93–101.
Google Scholar

The journal's website, created and edited by the NOWiS Editorial Team on the Index Copernicus platform: 

