Teachers and Theories in Pedagogy: Barriers to Applying Theory in Practice

Authors

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.20.09

Keywords:

dualism of theory and practice, educational reality, educational realities, implementation of theory into practice, action research (AR)

Abstract

The article addresses the issue of implementing pedagogical theories into educational practice, highlighting the tension between the academic sphere and the daily realities of teachers’ work. It discusses the functions of pedagogical theories and identifies barriers to their implementation, including the shock of entering the teaching profession, the traditions prevailing in specific institutions, routine approaches to tasks, fear of failure, and work overload. The conclusion proposes action research as a means to integrate theory and practice, emphasizing its potential to generate knowledge that is relevant and useful in educational realities. Such research fosters reflection on practice, enhances teachers’ competencies, and boosts motivation for change, which can contribute to improving the quality of education in the face of contemporary challenges.

Author Biography

Martyna Jarota, Uniwersytet Łódzki

Martyna Jarota is employed at the Department of Educational Research at the Faculty of Educational Sciences at the University of Lodz, where she graduated in pedagogy with a specialization in early childhood pedagogy. In June 2022, she defended her master’s thesis titled The Attitudes of Social Science and Natural Science Students Toward Scientific Research, written under the supervision of Dr. Hab. Sławomir Pasikowski, prof. UŁ. Since October of the same year, she has been a doctoral student in the field of pedagogy at the Doctoral School of Educational Sciences at the University of Lodz. The author’s research interests focus on the methodology of educational research. She is particularly interested in the decision-making processes that occur during the research process, as well as attitudes toward scientific research, including students’ attitudes toward mathematics and statistics.

References

Błażejewski W. (2021) Kryzys edukacji – edukacja w kryzysie, Edukacja. Terapia. Opieka, nr 3, s. 153–173, https://doi.org/10.52934/eto.141
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.52934/eto.141

Buchcic E., Żeber-Dzikowska I. (2014) Start zawodowy nauczyciela, Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Rocznik Polsko-Ukraiński, nr 16, s. 193–206, https://doi.org/10.16926/rpu.2014.16.13
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.16926/rpu.2014.16.13

Czerepaniak-Walczak M. (2014a) Badanie w działaniu w kształceniu i doskonaleniu nauczycieli, Przegląd Badań Edukacyjnych, nr 19, s. 181–194, https://doi.org/10.12775/PBE.2014.028
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/PBE.2014.028

Czerepaniak-Walczak M. (2014b) Między teorią a praktyką. Funkcje koncepcji pedagogicznych w pracy nauczycieli i nauczycielek, Refleksje, nr 6, s. 10–14.
Google Scholar

Dobkowska J., Zielińska A., Zytko M. (2024) Młodzi nauczyciele odchodzą ze szkoły. Raport z diagnozy uwarunkowań odchodzenia z zawodu przez warszawskich nauczycieli o stażu pracy do 5 lat, Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, https://doi.org/10.31338/uw.9788323565949
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323565949

Fabiś I. (1998) Start zawodowy bez szoku, Edukacja i Dialog, nr 8, s. 45–48.
Google Scholar

Góral A., Jałocha B., Mazurkiewicz G., Zawadzki M. (2019) Badania w działaniu: Książka dla kształcących się w naukach społecznych, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Janowicz M. (2017) Wybrane aspekty uczenia się. Wyniki badań, Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica, nr 87, s. 81–92, https://doi.org/10.21005/oe.2017.87.2.08
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.21005/oe.2017.87.2.08

Jezierska-Wiejak E. (2018) Praktyki pedagogiczne przygotowaniem do odgrywania roli nauczyciela czy wprowadzeniem do zawodu? [w:] Praktyki pedagogiczne przestrzenią i miejscem ewaluacji kompetencji przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji: koncepcje – przemiany – rozwiązania, E. Musiał, J. Malinowska (red.), Wrocław, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Klus-Stańska D. (2009) Paradygmaty współczesnej dydaktyki – poszukiwanie kwiatu paproci czy szansa na tożsamość teoretyczno-metodologiczną? [w:] Paradygmaty współczesnej dydaktyki, L. Hurło, D. Klus-Stańska, M. Łojko (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar

Kochanowska E. (2021) Kompetentny nauczyciel – kompetentny uczeń we współczesnej edukacji [w:] Myśleć teorią w praktyce edukacyjnej. Przekraczanie granic w drodze do rozwijania kompetencji kluczowych uczniów, E. Kochanowska, J. Wojciechowska, A. Herma (red.), Bielsko-Biała, Wydawnictwo Naukowe Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, s. 11–28.
Google Scholar

Korzon A. (1996) Opinie nauczycieli o przygotowaniu do zawodu na studiach pedagogicznych [w:] System kształcenia pedagogów specjalnych: ciągłość i możliwości zmian, J. Wyczesany, H. Kosętka (red.), Kraków, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej, s. 128–136.
Google Scholar

Kozielska M. (2009) Style nauczania akademickiego w aspekcie treści kształcenia, Chowanna, Tom jubileuszowy, s. 161–172.
Google Scholar

Kozubek M. T. (2022) Globalny pakt edukacyjny w odpowiedzi na kryzys edukacji, Roczniki Pedagogiczne, nr 14(3), s. 142–148, https://doi.org/10.18290/rped22143.9
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18290/rped22143.9

Kwiatkowska H. (2008) Pedeutologia, Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Google Scholar

Leppert R. (2007) Potoczne pojmowanie praktyczności pedagogiki [w:] Edukacja, moralność, sfera publiczna: materiały z VI Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego PTP, J. Rutkowiak, D. Kubinowski, M. Nowak (red.), Lublin, Oficyna Wydawnicza „Verba”.
Google Scholar

van Lier L. (1994) Action Research, Sintagma, nr 6, s. 31–37.
Google Scholar

Malec A. (2018) Przygotowanie studentów do realizacji zadań nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej – między teorią a praktyką [w:] Praktyki pedagogiczne przestrzenią i miejscem ewaluacji kompetencji przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji: koncepcje – przemiany – rozwiązania, E. Musiał, J. Malinowska (red.), Wrocław, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 154–163.
Google Scholar

Michniuk A. (2020) Dlaczego współcześni nauczyciele rezygnują z pracy w szkołach państwowych? Raport z badań, Rocznik Pedagogiczny, nr 43, s. 153–165.
Google Scholar

Skibińska E. (2023) Strategie edukacyjne dorosłych (na przykładzie studentów studiów niestacjonarnych Wydziału Pedagogicznego UW), Rocznik Andragogiczny, nr 30, s. 271–282, https://doi.org/10.12775/RA.2023.015
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/RA.2023.015

Skrzetuska E. (2019) Zmiany społeczne a kształcenie nauczycieli wczesnej edukacji [w:] Pedagogika wczesnoszkolna w Polsce i na świecie. Teoria i badania, B. Borowska, M. Buk-Cegiełka (red.), Lublin, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Google Scholar

Szempruch J. (2018) Teoria i praktyka pedagogiczna w rozwoju zawodowym nauczyciela [w:] Praktyki pedagogiczne przestrzenią i miejscem ewaluacji kompetencji przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji: koncepcje – przemiany – rozwiązania, E. Musiał, J. Malinowska (red.), Wrocław, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 15–25.
Google Scholar

Tłuściak-Deliowska A. (2022) Współpraca na rzecz zmiany, czyli o partycypacyjnych badaniach w działaniu w profilaktyce dręczenia rówieśniczego, Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, nr 21(4), s. 13–33.
Google Scholar

Waloszek D. (2013) Zmiana w kształceniu praktycznym nauczycieli, konieczna i możliwa [w:] Ewaluacja i innowacje w edukacji. Projektowanie poprawy jakości kształcenia, J. Grzesiak (red.), Kalisz–Konin, WPA-PWSZ.
Google Scholar

Wasielewski M. (2014) Kształcenie i wychowanie w szkole wyższej – pomiędzy tradycją a współczesnością [w:] Edukacja – wychowanie – oświata w perspektywie temporalnej (między przeszłością a współczesnością), A. Łacina-Łanowski, J. Stanek (red.), Łódź, Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, s. 9–36.
Google Scholar

Włoch S. (2018) „Uczymy inaczej” – teoria i praktyka w kształceniu nauczycieli wczesnej edukacji [w:] Praktyki pedagogiczne przestrzenią i miejscem ewaluacji kompetencji przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji: koncepcje – przemiany – rozwiązania, E. Musiał, J. Malinowska (red.), Wrocław, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 41–51.
Google Scholar

Wróbel A. (2014) Problem intencjonalności działania wychowawczego. Studium teoretyczne, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Wróbel A. (2019) Relacja teoria – praktyka jako element myślenia pedagogów wczesnej edukacji w: Horyzonty dziecięcych znaczeń. Kreowanie środowiska uczenia się, J. Bonar, M. Wiśniewska-Kin, A. Buła (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 59–70, https://doi.org/10.18778/8142-117-1.05
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8142-117-1.05

Zandee D. P., Coghlan D. (2024) Action Research for Impact in Addressing the Grand Challenges, „Strategic Organization”, nr 23(1), s. 147–161, https://doi.org/10.1177/14761270241270913
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/14761270241270913

Zimbardo P. G., Gerrig R. J. (2023) Psychologia i życie, tłum. E. Czerniawska, M. Guzowska-Dąbrowska, A. Jaworska-Surma, J. Radzicki, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Zychowicz I. (2024) Inspirująca pomoc czy „zło konieczne”, czyli student pedagogiki na praktykach studenckich, „Roczniki Pedagogiczne”, nr 16(1), s. 145–163, https://doi.org/10.18290/rped24161.9
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18290/rped24161.9

Zygmunt N. (2021) Możliwości metody badań w działaniu, „Studia z Teorii Wychowania”, nr 4, s. 79–100, https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.6060
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.6060

Żuchelkowska K. (2017) Praktyki pedagogiczne i ich rola w rozwijaniu umiejętności interpersonalnych u kandydatów do zawodu nauczycielskiego, „Rocznik Lubuski”, t. 43, s. 231–243.
Google Scholar

Żywczok A. (2010) Interakcje między teorią a praktyką w problematyce badawczej pedagogiki ogólnej – studium kulturowej autonomii nauki, „Przegląd Pedagogiczny”, nr 2, s. 23–33.
Google Scholar

Published

2025-07-03

How to Cite

Jarota, M. (2025). Teachers and Theories in Pedagogy: Barriers to Applying Theory in Practice. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 20(1), 100–113. https://doi.org/10.18778/2450-4491.20.09