Rozproszona wspólnota. Działania partycypacyjne i kultura organizacyjna instytucji muzealnej

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.12

Słowa kluczowe:

muzeum, edukacja muzealna, nowa muzeologia, partycypacja, projekt społecznościowy

Abstrakt

Tekst stanowi omówienie konsekwencji działań partycypacyjnych w muzeum na przykładzie wystawy Find Art w Muzeum Sztuki w Łodzi z 2017 roku. Autor skupia się na transformującym wpływie projektów partycypacyjnych na strukturę organizacyjną muzeum. Przemiana, jaką przeszły muzea – od instytucji opartych na kolekcjonowaniu do placówek skoncentrowanych na publiczności – zatarła granice między rozrywką, edukacją i dziedzictwem kulturowym. Autor zwraca uwagę na zmianę paradygmatu muzeum – ze starej muzeologii na nową muzeologię, będącą krytyką struktur władzy. Na podstawie analizy wystawy Find Art autor dowodzi, że projekty partycypacyjne rekonfigurują instytucję muzeum, tworząc proteuszową wspólnotę multifunkcjonalnej współpracy, która kwestionuje tradycyjne role w muzeum. Proponuje podejście postkrytyczne, definiując „rozproszone muzeum”, w którym sieci wzajemnych zależności redefiniują rolę muzeum poza tradycyjnymi jej granicami. Uznaje różnorodny udział w rozproszonym muzeum, obejmujący podmioty zarówno sformalizowane, jak i niesformalizowane; odnosi się także do potencjalnych konsekwencji wyzysku w tej dynamicznej społeczności.

Biogram autora

Leszek Karczewski - University of Lodz

Dr Leszek Karczewski jest adiunktem w Instytucie Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego. W latach 2008–2022 był kierownikiem Działu Edukacji w Muzeum sztuki w Łodzi. Jest teoretykiem literatury, teatrologiem, muzealnikiem i edukatorem kulturalnym. Zrealizował m.in. cykl programów TV „Kulturanek”, który zdobył nagrodę Sybilli w 2012. W latach 20017–2019 zasiadał w Radzie Programowej Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Został wyróżniony m.in. honorową odznaką Zasłużony dla Kultury Polskiej.

Bibliografia

Bishop C. (2012) Artificial Hells. Participatory Art and the Politics of Spectatorship, London – New York, Verso Books.
Google Scholar

Boćkowska A. (2023) To wszystko nie robi się samo. Rozmowy na zapleczu kultur, Wołowiec, Wydawnictwo Czarne.
Google Scholar

Dewdney A., Dibosa D., Walsh V. (2013) Post-Critical Museology. Theory and Practice in the Art. Museum, London – New York, Routledge, https://doi.org/10.4324/9780203084595
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9780203084595

Hooper-Greenhill E. (1994) Museum Education: Past, Present and Future in: Towards the Museum of the Future: New European Perspectives, R. Miles, L. Zavala (eds.), New York, Routledge, pp. 133–144.
Google Scholar

Karczewski L. (2012) Ucieczka do przodu. Autonomia instytucji muzeum jako alternatywa dla edukacji muzealnej, “Biuletyn Programowy”, no. 5 (Muzeum w przestrzeni edukacji otwartej), Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, pp. 25–34.
Google Scholar

Latour B. (2005) Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network-Theory, Oxford – New York, Oxford University Press, https://doi.org/10.1093/oso/9780199256044.001.0001
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780199256044.001.0001

Od redakcji (2012) “Biuletyn Programowy”, no. 5 (Muzeum w przestrzeni edukacji otwartej), Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, pp. 7–11.
Google Scholar

Preziosi D., Farago C. (2004) General Introduction: What is Museum For? in: Grasping the World. The Idea of the Museum, D. Preziosi, C. Farago (eds.), New York, Routledge, pp. 2–11.
Google Scholar

ICOM (2022), https://icom.museum/en/resources/standards-guidelines/museum-definition/ (access: 25.10.2023).
Google Scholar

Opublikowane

2024-06-30

Jak cytować

Karczewski, L. (2024). Rozproszona wspólnota. Działania partycypacyjne i kultura organizacyjna instytucji muzealnej. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 18(1), 155–163. https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.12