Wspólnotowość a sztuka i kształcenie estetyczne
DOI:
https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.03Słowa kluczowe:
wspólnotowość, sztuka, edukacja, współdziałanie, twórczośćAbstrakt
Zagadnienie wspólnotowości ujęto w odniesieniu do sztuki, edukacji i wychowania estetycznego. Zwrócono uwagę na wartość sztuki i związanych z nią działań edukacyjnych w kształtowaniu wspólnotowości. W sztuce nawiązano do twórczości Josepha Beuysa i jego interpretacji sztuki społecznej i rzeźby społecznej. Wskazano na działania artystyczne, które są proponowane w działaniach twórczych wychowanków, jak: happening, akcja plastyczna, collage, assemblage, a nawet street art. Tego typu formy twórczej aktywności rozwijają w wychowankach umiejętności współdziałania w grupie, tolerancji na odmienność rozwiązań artystycznych, wyrażania się przez materię fizyczną i tworzenia materii plastycznej, szerzej artystycznej, odwagi twórczej i bycia w grupie, tym samym rozwoju twórczości i rozwoju społecznego. Ja i inni, inni i ja, i twórczość oraz sztuka z nami tworzymy wspólnotowość.
Bibliografia
Bakan D. (1966) The Duality of Human Existence, Reading, PA, Addison-Wesley.
Google Scholar
Bauman Z. (2000) Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa, Wydawnictwo Sic!
Google Scholar
Beuys J. (1987) Każdy artystą w: Zmierzch estetyki – rzekomy czy autentyczny?, trans. K. Krzemień, selection and introduction by S. Morawski, v. II, Warszawa, Spółdzielnia Wydawnicza “Czytelnik”, pp. 268–273.
Google Scholar
Buber M. (1992) Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, trans. J. Doktór, Warszawa, Instytut Wydawniczy „Pax”.
Google Scholar
Bukowski J., Byszewski J., Józefowski E., Karolak W., Olszewska B., Sikorski T. (1984) Partner. Działania artystyczne z dziećmi, Wrocław, BWA Wrocław – Galerie Sztuki Współczesnej.
Google Scholar
Deręgowski J. B. (1990) Oko i obraz studium psychologiczne, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Dewey J. (1975) Sztuka jako doświadczenie, trans. A. Potocki, Wrocław, Ossolineum.
Google Scholar
Fischer H. (1987) Teoria sztuki socjologicznej in: Zmierzch estetyki – rzekomy czy autentyczny?, trans. M. Iwińska, P. Paszkiewicz, selection and intoduction by S. Morawski, v. II, Warszawa, Spółdzielnia Wydawnicza “Czytelnik”, pp. 296–303.
Google Scholar
Helgeson V. S. (1994) Relation of Agency and Communion to Well-Being: Evidence and Potencial Explanations, “Psychological Bulletin”, no. 116, pp. 412–428, https://doi.org/10.1037//0033-2909.116.3.412
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1037//0033-2909.116.3.412
Helgeson V. S. (2003) Gender Related Traits and Health in: Social Psychological Foundations of Health and Illness, J. M. Suls, K. A. Walston (eds.), Oxford, Blackwell Publishing, pp. 367–394, https://doi.org/10.1002/9780470753552.ch14
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.1002/9780470753552.ch14
Hohensee-Ciszewska H. (1988) ABC wiedzy o plastyce, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar
Hudzik A. (2010) Wyobraźnia na ulice in: Polski Street Art, E. Dymna, A. Rutkiewicz, Warszawa, Carta Blanca Sp. z o. o., pp. 375–377.
Google Scholar
Ingarden R. (1966) Przeżycie – dzieło – wartość, Kraków, Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Jedliński J. (ed.) (1990) Joseph Beuys. Teksty, komentarze, wywiady, Warszawa, Akademia Ruchu, Centrum Sztuki Współczesnej.
Google Scholar
Kaczmarek J. (2001) Joseph Beuys. Od sztuki do społecznej utopii, Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM.
Google Scholar
Niziołek K. (2015) Sztuka społeczna – koncepcje – dyskursy – praktyki, vol. 1, Białystok, Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku Universitas Bialostocensis.
Google Scholar
Okoń W. (red.) (1981) Słownik pedagogiczny, Warszawa, PWN.
Google Scholar
Olcoń-Kubicka M. (2009) Indywidualizacja a nowe formy wspólnotowości, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar
Porębski M. (1972) Ikonosfera, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Read H. (1976) Wychowanie przez sztukę, trans. A. Trojanowska-Kaczmarska, Wrocław, Ossolineum.
Google Scholar
Ricoeur P. (2003) O sobie samym jako innym, trans. B. Chełstowski, Warszawa, WN PWN.
Google Scholar
Segiet W. (2021) Wokół wspólnotowości: od inspiracji nowoczesności do pedagogicznych odniesień in: “Teologia i Moralność”, vol. 16, no. 1(29), pp. 25–42, https://doi.org/10.14746/TIM.2021.29.1.2
Google Scholar
DOI: https://doi.org/10.14746/TIM.2021.29.1.2
Sperling A. P. (1994) Psychologia, trans. M. Bardziejewska, Poznań, Zysk i S-ka.
Google Scholar
Strzemiński W. (1974) Teoria widzenia, Kraków, Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar
Szacki J. (2005) Indywidualizm i kolektywizm in: Encyklopedia socjologii. Suplement, W. Kwaśniewicz (ed.), Warszawa, Oficyna Naukowa, pp. 84–92.
Google Scholar
Szuścik U. (2001) Współdziałanie a zajęcia plastyczne in: Dziecko w świecie współdziałania. Część druga. W stronę praktyki edukacyjnej, B. Dymara (ed.), Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls, pp. 281–285.
Google Scholar
Szuścik U. (2002) Perspektywa psychologiczna w edukacji plastycznej dziecka in: Przemiany w naukach o wychowaniu – idee, koncepcje, rzeczywistość edukacyjna, W. Korzeniowska (ed.), Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls, pp. 307–319.
Google Scholar
Szuścik U. (2013) Edukacja kulturalna a edukacja przez plastykę, „Chowanna”, no. 41, vol. 2, Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, pp. 81–92.
Google Scholar
Szuścik U. (2017) Edukacja plastyczna w kontekście jednostki i grupy in: Różnorodni przez sztukę. Edukacja artystyczna w środowiskach zróżnicowanych kulturowo, M. Zalewska-Pawlak, M. Sasin (eds.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, pp. 91–102.
Google Scholar
Śliwerski B. (1998) Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar
Węgrzecki A. (1994) Wolność jako podstawa dojrzałości aksjologicznej in: Edukacja aksjologiczna. Wymiary – Kierunki – Uwarunkowania, vol. 1, K. Olbrycht (ed.), Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, pp. 19–24.
Google Scholar
Wojciszke B. (2010) Sprawczość i wspólnotowość. Podstawowe wymiary spostrzegania społecznego, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar
Zalewska-Pawlak M. (2017) W poszukiwaniu zagubionej teorii sztuki życia i sztuki w wychowaniu. Sztuka i wychowanie w XXI wieku, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Zwolińska K., Malicki Z. (1974) Mały słownik terminów plastycznych, Warszawa, Wydawnictwo “Wiedza Powszechna”.
Google Scholar
Briegleb T. (2021) Człowiek sam jest stwórcą, https://www.dwutygodnik.com/artykul/9539-czlowiek-sam-jest-stworca.html (accessed: 04.09.2023).
Google Scholar
König R. (2021) Joseph Beuys. Tłuszcz, filc i mity, https://www.goethe.de/ins/pl/pl/kul/bku/bys/22209342.html (accessed: 04.09.2023).
Google Scholar