Wspólnotowość a sztuka i kształcenie estetyczne

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.03

Słowa kluczowe:

wspólnotowość, sztuka, edukacja, współdziałanie, twórczość

Abstrakt

Zagadnienie wspólnotowości ujęto w odniesieniu do sztuki, edukacji i wychowania estetycznego. Zwrócono uwagę na wartość sztuki i związanych z nią działań edukacyjnych w kształtowaniu wspólnotowości. W sztuce nawiązano do twórczości Josepha Beuysa i jego interpretacji sztuki społecznej i rzeźby społecznej. Wskazano na działania artystyczne, które są proponowane w działaniach twórczych wychowanków, jak: happening, akcja plastyczna, collage, assemblage, a nawet street art. Tego typu formy twórczej aktywności rozwijają w wychowankach umiejętności współdziałania w grupie, tolerancji na odmienność rozwiązań artystycznych, wyrażania się przez materię fizyczną i tworzenia materii plastycznej, szerzej artystycznej, odwagi twórczej i bycia w grupie, tym samym rozwoju twórczości i rozwoju społecznego. Ja i inni, inni i ja, i twórczość oraz sztuka z nami tworzymy wspólnotowość.

Biogram autora

Urszula Szuścik - University of Silesia in Katowice

Urszula Szuścik – prof. dr hab., zainteresowania naukowo-badawcze i artystyczne skupiają się wokół problematyki edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, edukacji plastycznej, stymulacji twórczości, psychologii twórczości i psychologii sztuki, arteterapii, grafiki artystycznej, kształcenia nauczycieli. Autorka trzech monografii, redaktorka 7 monografii, współredaktorka 42 monografii zbiorowych, 48 rozdziałów w monografiach zbiorowych, licznych artykułów, programu kształcenia plastycznego.

Bibliografia

Bakan D. (1966) The Duality of Human Existence, Reading, PA, Addison-Wesley.
Google Scholar

Bauman Z. (2000) Ponowoczesność jako źródło cierpień, Warszawa, Wydawnictwo Sic!
Google Scholar

Beuys J. (1987) Każdy artystą w: Zmierzch estetyki – rzekomy czy autentyczny?, trans. K. Krzemień, selection and introduction by S. Morawski, v. II, Warszawa, Spółdzielnia Wydawnicza “Czytelnik”, pp. 268–273.
Google Scholar

Buber M. (1992) Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, trans. J. Doktór, Warszawa, Instytut Wydawniczy „Pax”.
Google Scholar

Bukowski J., Byszewski J., Józefowski E., Karolak W., Olszewska B., Sikorski T. (1984) Partner. Działania artystyczne z dziećmi, Wrocław, BWA Wrocław – Galerie Sztuki Współczesnej.
Google Scholar

Deręgowski J. B. (1990) Oko i obraz studium psychologiczne, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Dewey J. (1975) Sztuka jako doświadczenie, trans. A. Potocki, Wrocław, Ossolineum.
Google Scholar

Fischer H. (1987) Teoria sztuki socjologicznej in: Zmierzch estetyki – rzekomy czy autentyczny?, trans. M. Iwińska, P. Paszkiewicz, selection and intoduction by S. Morawski, v. II, Warszawa, Spółdzielnia Wydawnicza “Czytelnik”, pp. 296–303.
Google Scholar

Helgeson V. S. (1994) Relation of Agency and Communion to Well-Being: Evidence and Potencial Explanations, “Psychological Bulletin”, no. 116, pp. 412–428, https://doi.org/10.1037//0033-2909.116.3.412
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1037//0033-2909.116.3.412

Helgeson V. S. (2003) Gender Related Traits and Health in: Social Psychological Foundations of Health and Illness, J. M. Suls, K. A. Walston (eds.), Oxford, Blackwell Publishing, pp. 367–394, https://doi.org/10.1002/9780470753552.ch14
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1002/9780470753552.ch14

Hohensee-Ciszewska H. (1988) ABC wiedzy o plastyce, Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar

Hudzik A. (2010) Wyobraźnia na ulice in: Polski Street Art, E. Dymna, A. Rutkiewicz, Warszawa, Carta Blanca Sp. z o. o., pp. 375–377.
Google Scholar

Ingarden R. (1966) Przeżycie – dzieło – wartość, Kraków, Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Jedliński J. (ed.) (1990) Joseph Beuys. Teksty, komentarze, wywiady, Warszawa, Akademia Ruchu, Centrum Sztuki Współczesnej.
Google Scholar

Kaczmarek J. (2001) Joseph Beuys. Od sztuki do społecznej utopii, Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM.
Google Scholar

Niziołek K. (2015) Sztuka społeczna – koncepcje – dyskursy – praktyki, vol. 1, Białystok, Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku Universitas Bialostocensis.
Google Scholar

Okoń W. (red.) (1981) Słownik pedagogiczny, Warszawa, PWN.
Google Scholar

Olcoń-Kubicka M. (2009) Indywidualizacja a nowe formy wspólnotowości, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Google Scholar

Porębski M. (1972) Ikonosfera, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Read H. (1976) Wychowanie przez sztukę, trans. A. Trojanowska-Kaczmarska, Wrocław, Ossolineum.
Google Scholar

Ricoeur P. (2003) O sobie samym jako innym, trans. B. Chełstowski, Warszawa, WN PWN.
Google Scholar

Segiet W. (2021) Wokół wspólnotowości: od inspiracji nowoczesności do pedagogicznych odniesień in: “Teologia i Moralność”, vol. 16, no. 1(29), pp. 25–42, https://doi.org/10.14746/TIM.2021.29.1.2
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.14746/TIM.2021.29.1.2

Sperling A. P. (1994) Psychologia, trans. M. Bardziejewska, Poznań, Zysk i S-ka.
Google Scholar

Strzemiński W. (1974) Teoria widzenia, Kraków, Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Szacki J. (2005) Indywidualizm i kolektywizm in: Encyklopedia socjologii. Suplement, W. Kwaśniewicz (ed.), Warszawa, Oficyna Naukowa, pp. 84–92.
Google Scholar

Szuścik U. (2001) Współdziałanie a zajęcia plastyczne in: Dziecko w świecie współdziałania. Część druga. W stronę praktyki edukacyjnej, B. Dymara (ed.), Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls, pp. 281–285.
Google Scholar

Szuścik U. (2002) Perspektywa psychologiczna w edukacji plastycznej dziecka in: Przemiany w naukach o wychowaniu – idee, koncepcje, rzeczywistość edukacyjna, W. Korzeniowska (ed.), Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls, pp. 307–319.
Google Scholar

Szuścik U. (2013) Edukacja kulturalna a edukacja przez plastykę, „Chowanna”, no. 41, vol. 2, Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, pp. 81–92.
Google Scholar

Szuścik U. (2017) Edukacja plastyczna w kontekście jednostki i grupy in: Różnorodni przez sztukę. Edukacja artystyczna w środowiskach zróżnicowanych kulturowo, M. Zalewska-Pawlak, M. Sasin (eds.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, pp. 91–102.
Google Scholar

Śliwerski B. (1998) Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.
Google Scholar

Węgrzecki A. (1994) Wolność jako podstawa dojrzałości aksjologicznej in: Edukacja aksjologiczna. Wymiary – Kierunki – Uwarunkowania, vol. 1, K. Olbrycht (ed.), Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, pp. 19–24.
Google Scholar

Wojciszke B. (2010) Sprawczość i wspólnotowość. Podstawowe wymiary spostrzegania społecznego, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Zalewska-Pawlak M. (2017) W poszukiwaniu zagubionej teorii sztuki życia i sztuki w wychowaniu. Sztuka i wychowanie w XXI wieku, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Zwolińska K., Malicki Z. (1974) Mały słownik terminów plastycznych, Warszawa, Wydawnictwo “Wiedza Powszechna”.
Google Scholar

Briegleb T. (2021) Człowiek sam jest stwórcą, https://www.dwutygodnik.com/artykul/9539-czlowiek-sam-jest-stworca.html (accessed: 04.09.2023).
Google Scholar

König R. (2021) Joseph Beuys. Tłuszcz, filc i mity, https://www.goethe.de/ins/pl/pl/kul/bku/bys/22209342.html (accessed: 04.09.2023).
Google Scholar

Opublikowane

2024-06-30

Jak cytować

Szuścik, U. (2024). Wspólnotowość a sztuka i kształcenie estetyczne. Nauki O Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 18(1), 30–40. https://doi.org/10.18778/2450-4491.18.03