Narracyjne uczenie się człowieka dorosłego. Założenia teoretyczne

Emilia Mazurek

doi:10.18778/2450-4491.04.07

Autor

Emilia Mazurek Politechnika Wrocławska, Studium Nauk Humanistycznych i Społecznych

DOI:

https://doi.org/10.18778/2450-4491.04.07

Słowa kluczowe:

narracja, narracja (auto)biograficzna, badania biograficzne, teoria narracyjnego uczenia się, narracyjne uczenie się

Abstrakt

W tekście przedstawiono zarys teorii narracyjnego uczenia się opracowanej przez M. Carolyn Clark i Marshę Rossiter. Teoria oparta jest na założeniu, że ludzie rozumieją nie tylko siebie, ale także zmiany zachodzące w biegu ich życia w sposób narracyjny. Narracje są unikalnym sposobem nadawania znaczenia doświadczeniom życiowym. W ujęciu autorek narracyjne uczenie się stanowi ramę do rozważań w dwojakim sensie: 1) uczenie się poprzez historie (tj. słuchanie historii, opowiadanie historii i rozpoznawanie historii), 2) konceptualizacja uczenia się jako procesu narracyjnego.

Biogram autora

Emilia Mazurek - Politechnika Wrocławska, Studium Nauk Humanistycznych i Społecznych

Doktor, adiunkt w Studium Nauk Humanistycznych i Społecznych Politechniki Wrocławskiej. Główne zainteresowania badawcze: rozwój i uczenie się osób dorosłych, badanie biografii, przewlekła choroba somatyczna w rodzinie (ujęcie psychospołeczne i edukacyjne).

Bibliografia

Becker G. (1997) Disrupted Lives: How People Create Meaning in a Chaotic World, Berkeley and Los Angeles, University of California Press.
Google Scholar

Bruner J. (1990) Acts of meaning, London, Harvard University Press.
Google Scholar

Bruner J. (2004) Life as Narrative, „Social Research”, vol. 71, no 3, s. 691–710.
Google Scholar

Clark C. M. (2010) Narrative Learning: Its Contours and Its Possibilities, “New Directions For Adult & Continuing Education”, no 126, Special Issue “Narrative Perspectives on Adult Education”, s. 3–11.
Google Scholar

Clark C. M., Rossiter M. (2008) Narrative Learning in Adulthood, “New Directions for Adult & Continuing Education”, no 119, s. 61–70.
Google Scholar

Couser G. T. (1997) Recovering Bodies. Illness, Disability, and Life Writing, Madison, The University of Wisconsin Press.
Google Scholar

Czerniawska O. (2004) Od badań biograficznych do dydaktyki biograficznej, „Edukacja Dorosłych”, nr 3.
Google Scholar

de Medeiros K. (2014) Narrative Gerontology in Research and Practice, New York, Springer Publishing Company.
Google Scholar

Dryll E. (2004) Homo narrans – wprowadzenie w: Narracja. Koncepcje i badania psychologiczne, E. Dryll, A. Cierpka (red.), Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, s. 7–20.
Google Scholar

Dryll E. (2014) Narracje rodzinne w: Psychologia rodziny, I Janicka, H. Liberska (red.), Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 76–93.
Google Scholar

Dryll E., Cierpka A. (2011) Zagadnienia teoretyczne nurtujące polską psychologię narracyjną. Wprowadzenie w: Psychologia narracyjna. Tożsamość, dialogowość, pogranicza, E. Dryll, A. Cierpka (red.), Warszawa, Wydawnictwo Eneteia.
Google Scholar

Dubas E. (2011) „Uczenie się z (własnej) biografii” – wprowadzenie w: Biografia i badanie biografii, t. 1, Uczenie się z (własnej) biografii, E. Dubas, W. Świtalski (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 5–9.
Google Scholar

Dubas E. (2014) Czas, biografia i badania biograficzne – różnorodność kontekstów w andragogicznej perspektywie, Edukacja Dorosłych, Nr 2 (71), s. 13–27.
Google Scholar

Frank A. W. (1995) The wounded storyteller. Body, illness, and ethics, Chicago–London, The University of Chicago Press.
Google Scholar

Garro L., Mattingly Ch. (2000) Narrative as Construct and Construction w: Narrative and the Cultural Construction of Illness and Healing, Ch. Mattingly, L. Garro (red.), Berkeley and Los Angeles, University of California Press.
Google Scholar

Golonka-Legut J. (2012) Indywidualne doświadczenie życiowe obszarem uczenia się człowieka dorosłego w: Kultura jako przestrzeń edukacyjna. Współczesne obszary uczenia się osób dorosłych, W. Jakubowski (red.), Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, s. 45–62.
Google Scholar

Hawkins A. (1999) Pathography: patient narratives of illness, “Culture and Medicine”, no 171, s. 127–129.
Google Scholar

Jurgiel-Aleksander A. (2015) Jaka edukacja i dla kogo? Biografie edukacyjne dorosłych i ich społeczny wymiar, „Rocznik Andragogiczny”, s. 79–100.
Google Scholar

Karpiak I. (2000) Writing Our Life: Adult Learning and Teaching Through Autobiography, “Canadian Journal of University Continuing Education”, vol. 26, no 1, s. 31–50.
Google Scholar

Knowles M. (1980) The Modern Practice of Adult Education. From Pedagogy to Andragogy, wyd. 2, Englewood Cliffs: Prentice Hall Regents/Cambridge.
Google Scholar

Mazurek E. (2015) Illness Narratives – Between Personal Experience, Medical Discourse, and Cultural Practice, “Croatian Review of Rehabilitation Research”, vol. 51, no 1, s. 48–58.
Google Scholar

Mazurek E. (2017) Biograficzne uczenie się i narracyjne uczenie się – ramy teoretyczne, „Edukacja Dorosłych”, nr 1(76), s. 51–65.
Google Scholar

Maruszewski T. (2005) Pamięć autobiograficzna, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Nowak-Dziemianowicz M. (2014) Narracja w pedagogice – znaczenie, badania, interpretacje, „Kultura i Edukacja”, nr 2 (102), s. 7–44.
Google Scholar

Nowak-Dziemianowicz M. (2016) Walka o uznanie w narracjach. Jednostka i wspólnota w procesie poszukiwania tożsamości, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe DSW.
Google Scholar

Polkinghorne D. E. (1988) Narrative Knowing and the Human Sciences, SUNY Press.
Google Scholar

Ricoeur P. (1992) Filozofia osoby, tłum. M. Frankiewicz, Kraków, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.
Google Scholar

Riessman C. K. (2002) Illness Narratives: Positioned Identities, Invited annual lecture, Health Communication Research Centre, Cardiff University, Wales.
Google Scholar

Riessman C. K. (2005) Narrative Analysis w: Narrative, Memory & Everyday Life, N. Kelly, Ch. Horrocks, K. Milnes, B. Roberts, D. Robinson (red.), Huddersfield, University of Huddersfield, s. 1–7.
Google Scholar

Riessman C. K. (2008) Narrative Methods for the Human Sciences, Thousand Oaks, California: Sage.
Google Scholar

Rosenthal G. (1993) Reconstruction of Life Stories: principles of selection in generating stories for narrative biographical interviews, “The Narrative Study of Lives”, no 1 (1), s. 59–91.
Google Scholar

Rosenthal G. (2003) The Healing Effects of Storytelling: On the Conditions of Curative Storytelling in the Context of Research and Counseling, “Qualitative Inquiry”, vol. 9, no 6, s. 915–933.
Google Scholar

Rossiter M. (2002) Narrative and Stories in Adult Teaching and Learning, „ERIC Digest”, No. 241.
Google Scholar

Skibińska E. (2009) Dydaktyka biograficzna: nowy obszar poznawczy andragogiki czy nowa utopia?, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 2 (46), s. 51–70.
Google Scholar

Tedder M., Biesta G. (2009) Uczenie się bez nauczania? Potencjał i ograniczenia biograficznego uczenia się dorosłych, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 2 (46), s. 19–35.
Google Scholar

Tembeck T. (2009) Performative Autopathographies: Self-Representations of Physical Illness in Contemporary Art, Montreal, McGill University.
Google Scholar

Trzebiński J. (2001) Narracja jako sposób rozumienia świata w: Praktyki opowiadania, B. Owczarek, Z. Mitosek, W. Grajewski (red.), Kraków, Wydawnictwo Universitas, s. 87–126.
Google Scholar

Urbaniak-Zając D. (2011) Biograficzna perspektywa badawcza w: Biografia i badanie biografii, t. 1, Uczenie się z (własnej) biografii, E. Dubas, W. Świtalski (red.), Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, s. 11–27.
Google Scholar

van Langenhove L., Hareé R. (1993) Positioning and Autobiography. Telling Your Life w: Discourse and Lifespan Identity, N. Coupland, J. F. Nussbaum (red.), London, Sage Publications, s. 81–99.
Google Scholar