Kultura edukacyjna miasta: czego uczy globalny urbanizm
DOI:
https://doi.org/10.18778/2450-4491.03.05Słowa kluczowe:
kultura edukacyjna miasta, globalny urbanizm, neoliberalizm, szkołaAbstrakt
Życie w mieście – przebiegając we względnej bliskości fizycznej – owocuje wzajemnym wpływem, zaś towarzyszące mu stymulacje generują określoną wiedzę, orientacje, dyspozycje do zachowań, obyczajowość, rytualizacje itd. Ich współwystępowanie skutkuje odrębnością, którą można nazwać kulturą miasta. Kultura edukacyjna miasta jest jej częścią. Jako strukturę i proces można ją interesująco badać i rozwijać. W tekście przedstawiane są możliwości w tym zakresie. Przeprowadzane w nim analizy skupiają się na neoliberalnie zarządzanym mieście globalnym. Rozumiane jako Foucaultowskie urządzenie (dispositif), pozwala dostrzec strategiczne zespoły zjawisk społecznych, tworzące w związku z edukacją specyficzne urządzenia wiedzy i władzy. Wyodrębnienie kultury edukacyjnej miasta, jako kategorii, może okazać się przydatne w teoretycznym opisie i produktywne zarówno w operującej nim myśli pedagogicznej, jak i obszarze szerzej rozumianej refleksji nad współczesnym miastem, jego kulturą i problemami. Celem artykułu jest uzasadnienie takiego podejścia.
Bibliografia
Augé M. (2009) Formy zapomnienia, tłum. A. Turczyn, Kraków, Wydawnictwo Universitas.
Google Scholar
Augé M. (2010) Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, tłum. R. Chymkowski, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Banks M. (2015) Materiały wizualne w badaniach jakościowych, tłum. P. Tomanek, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Bendix R. (1975) Max Weber. Portret uczonego, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Boryczko M., Jaworska D., Krenz R., Lalak D., Ostaszewska A., Skrzypczak B. (2015) Aktywna biografia w przestrzeni społecznej, Kwidzyn: Stowarzyszenie Eko-Inicjatywa.
Google Scholar
Boryczko M. (2015) Paradoksalne funkcje szkoły. Studium krytyczno-etnograficzne, Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Google Scholar
Buras K. L. (2015) Charter schools, race, and urban space: where the market meets grassroots resistance, New York, Routledge.
Google Scholar
Castells M. (2007) Społeczeństwo sieci, tłum. K. Pawluś, M. Marody, J. Stawiński, S. Szymański, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Certeau de M. (2008) Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, tłum. K. Thiel-Jańczuk, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Cohen S. (2001) State of Denial. Knowing about Atrocities and Suffering, Cambridge–Malden, Polity Press.
Google Scholar
Crouch C. (2004) Post-democracy, Cambridge, Polity Press.
Google Scholar
EmpathyEducates, http://empathyeducates.org/Journeys-to-and-through/raynardsanders-ed-d/ [dostęp: 20.08.2016].
Google Scholar
Foucault M. (2000) Historia seksualności, Warszawa, Wydawnictwo Czytelnik.
Google Scholar
Gee J. P. (1999) An introduction to Discourse analysis: theory and method, London–New York, Routledge.
Google Scholar
Grabkowska M. (2010), Liderzy wspólnot mieszkaniowych jako aktorzy w procesie rewitalizacji wybranych dzielnic Gdańska (Leaders of commonholds as actors in regeneration of chosen districts in Gdansk), „Problemy Rozwoju Miast”, nr 3, s. 70–78.
Google Scholar
Grabkowska M. (2011) Inner-city Transformations After Socialism. Findings from Interviews with Residents of Pre-war Tenement Houses in Gdańsk, “Bulletin of Geography. Socio-economic Series”, no 15, s. 117–129.
Google Scholar
Gulczyńska A. (2013) „Chłopaki z dzielnicy”: studium społeczno-pedagogiczne z perspektywy interakcyjnej, Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar
Harvey D. (2012) Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, tłum. Praktyka Teoretyczna w składzie: A. Kowalczyk, W. Marzec, M. Mikulewicz, M. Szlinder, Warszawa, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana.
Google Scholar
Kumor A. (2009) O trwały rozwój miast globalnych. Wywiad z Saskią Sassen, http://www1.rfi.fr/actupl/articles/112/article_7495.asp [dostęp: 20.08.2016].
Google Scholar
Lipman P. (2010) Education and the right to the city. The intersection of Urban Policies, education, and poverty w: The Routledge International Handbook of the Sociology of Education, M. W. Apple, S. J. Ball, L. A. Gandin (red.), Abingdon–New York, Routledge.
Google Scholar
Lipman P. (2011) The new political economy of urban education: Neoliberalism, race, and the right to the city, New York, Routledge.
Google Scholar
Marton F. (1981) Phenomenography – describing conceptions of the world around us, “Instructional Science”, no 10, s. 177–200.
Google Scholar
Massey D. B. (2005) For Space, London–Thousands Oakes–New Delhi, SAGE.
Google Scholar
Massey D. B. (2010) World City, Cambridge, Polity Press.
Google Scholar
Mendel M., Szkudlarek T. (2009) Capabilities in the Context of Education and Whole-Day Schooling: The Situation in Poland, “Social Work and Society”, vol. 2; on-line journal: http://www.jourlib.org/paper/2056611#.VQ6i1Y6G9qU
Google Scholar
http://www.socwork.net/2009/2/expertises/mendelszkudlarek
Google Scholar
Mendel M., Szkudlarek T. (2011) Bildungslandschaft in kommunaler Verantwortung: Danzig und Warschau als exemplarische Beispiele fur die Situation w: Raume flexibler Bildung. Bildungslandschaft in der Diskussion, P. Bollweg, H.-U. Otto (Hrsg.), Wiesbaden, VS Verlag/Springer Fachmedien, s. 497–518.
Google Scholar
Mendel M. (2014) Trzecia przestrzeń obywatelskiego zaangażowania. O potrzebie animacji życia publicznego w rzeczywistości enklaw biedy i bogactwa, „Animacja Życia Publicznego” nr 4 (17).
Google Scholar
Mendel M., Wiza A. (2015) Trzecia przestrzeń obywatelskiej aktywności, część 1–2, „Animacja Życia Publicznego”, nr 2–3.
Google Scholar
Mendel M. (2015) Szkoła poza szkołą. O odrywającym się desygnacie i postdemokratycznej wersji powszechnej edukacji w: Szkoła – kultura – środowisko lokalne, A. Szczurek-Boruta, B. Chojnacka-Synaszko (red.), Toruń, Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 59–78.
Google Scholar
Nowicka M. (2011)‘Urządzenie’, ‘zastosowanie’, ‘układ’ – kategoria dispositif u Michela Foucault, jej tłumaczenia i ich implikacje dla postfoucaultowskich analiz władzy, „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. VII, nr 2, s. 94–110.
Google Scholar
Nowotniak J. (2012) Etnografia wizualna w badaniach i praktyce pedagogicznej, Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Google Scholar
Ravitch D. (2013) Reign of Error: The Hoax of Privatization Movement and the Danger to America’s Public Schools, New York, Random House.
Google Scholar
Sadownik A. (2011) Na rozstajnych drogach. Studium etnopedagogiczne kontrastowych karier szkolnych młodzieży, Wrocław, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
Google Scholar
Sassen S. (2007) Globalizacja. Eseje o nowej mobilności ludzi i pieniędzy, tłum. J. Tegnerowicz, Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Szmagalski J. (2016) Jedna czy wiele? Rozwój koncepcji pracy socjalnej na świecie, Warszawa, Instytut Rozwoju Służb Społecznych.
Google Scholar
Sheppard E., Gidwani V., Goldman M., Leitner H., Roy A., Maringanti A. (2015) Introduction: Urban revolutions in the age of global, “Urban Studies”, vol. 52 (11), s. 1947–1961.
Google Scholar
Wirth L. (1938) Urbanism as a Way of Life, “American Journal of Sociology”, vol. 44, no 1 (July), s. 1–24.
Google Scholar
Ziółkowski M., Koralewicz J. (2003) Mentalność Polaków. Sposoby myślenia o polityce, gospodarce i życiu społecznym 1988–2000, Warszawa, Scholar, wyd. 2.
Google Scholar
Zjawiska dotyczące miast zaczynają być globalne, ich znaczenie rośnie, Polska Agencja Prasowa: Centrum Prasowe 03.06.2016, http://centrumprasowe.pap.pl/cp/pl/ news/info/56047,25,zjawiska-dotyczace-miast-zaczynaja-byc-globalne-ich-znaczenie-rosnie [dostęp: 20.08.2016].
Google Scholar
Zwiers M., Kleinhaus R., Van Ham M. (2005) Divided Cities: Increasing Socio-Spatial Polarization within Large Cities in the Netherlands, IZA Discussion Paper No. 8882 February 2015, http://ftp.iza.org/dp8882.pdf [dostęp: 2.05.2016].
Google Scholar
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2016 © Copyright by WNoW, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2016
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.