Dobra wiara w prawie podatkowym. Rozważania na gruncie art. 58a Ordynacji podatkowej

Agata Ćwik-Bury

doi:10.18778/1509-877X.2022.04.05

Autor

Agata Ćwik-Bury Doktor nauk prawnych, sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach https://orcid.org/0000-0003-0677-1220

DOI:

https://doi.org/10.18778/1509-877X.2022.04.05

Słowa kluczowe:

dobra wiara, podatki bezpośrednie, klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania

Abstrakt

Artykuł podejmuje problematykę dobrej wiary w aspekcie regulacji art. 58a Ordynacji podatkowej, wprowadzającej dodatkowe zobowiązanie podatkowe związane z przepisami antyabuzywnymi – klauzulą przeciwko unikaniu opodatkowania. Autorka, dokonując analizy normatywnej instytucji dobrej wiary z art. 58a Ordynacji podatkowej jako przesłanki mogącej uwolnić podatnika od dodatkowego zobowiązania podatkowego, rozważa znaczenie tego pojęcia oraz jego relację w odniesieniu do orzeczniczej koncepcji dobrej wiary funkcjonującej w obszarze wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Wskazuje również, że z uwagi na niedookreśloność terminu „dobra wiara” stanowi ona elastyczną formę stosowania prawa podatkowego, właściwą dla neopozytywizmu prawniczego.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Babiarz S., Komentarz do art. 58a o.p. i art. 58e o.p., [w:] B. Dauter, R. Hauser, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, J. Rudowski, S. Babiarz, Ordynacja podatkowa. Komentarz, wydanie 11, Warszawa 2019.
Google Scholar

Babiarz S., Komentarz do art. 58a, [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, LEX/el. 2019.
Google Scholar

Bartosiewicz A., VAT. Komentarz, wydanie 12, Warszawa 2018.
Google Scholar

Bartosiewicz A., VAT. Komentarz, wydanie 16, Warszawa 2022.
Google Scholar

Bieniek B., Przesłanki wyłączenia w prawie do odliczenia podatku naliczonego wynikające z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, cz. 2, „Europejski Przegląd Sądowy” 2022, nr 4.
Google Scholar

Brzeziński B., Dyskurs prawniczy, interpretacja i argumentacja. Kilka uwag, „Kwartalnik Prawa Podatkowego” 2022, nr 3, https://doi.org/10.18778/1509-877X.2022.03.01
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1509-877X.2022.03.01

Brzeziński B., Wstęp do nauki prawa podatkowego, Towarzystwo Naukowe Organizacja i Kierownictwa „Dom Organizatora”, Toruń 2003.
Google Scholar

Bulejak R., Dodatkowe zobowiązanie podatkowe, [w:] Karuzele i inne oszustwa podatkowe. Metody przeciwdziałania unikaniu opodatkowania w Polsce, red. I. Ożóg, J. Rudowski, Warszawa 2021.
Google Scholar

Cieśla M., Dobra wiara i należyta staranność w „karuzeli podatkowej”, [w:] 10 lat w Unii Europejskiej. Wpływ prawa UE na polski system prawny, red. J. Glumińska-Pawlic, Katowice 2014.
Google Scholar

Ćwik-Bury A., Dobra wiara i należyta staranność z perspektywy instytucjonalnej – orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej a praktyka wymiaru sprawiedliwości, „Doradca Podatkowy” 2017, nr 3.
Google Scholar

Ćwik-Bury A., Terminy przedawnienia a neutralność podatku VAT w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE. Perspektywa pewności prawa, Warszawa 2020.
Google Scholar

Dobra wiara podatnika VAT w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Biuro Orzecznictwa NSA, grudzień 2014 r., niepublikowane.
Google Scholar

Dominik-Ogińska D., Dobra wiara w podatku od wartości dodanej w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (1), „Przegląd Podatkowy” 2013, nr 7.
Google Scholar

Dzwonkowski H., Konstytucyjność sankcji podatkowych, „Monitor Podatkowy” 1999, nr 3.
Google Scholar

Franczak A., Kilka uwag o zastosowaniu ekonomicznej analizy w prawie podatkowym, [w:] Współczesne problemy prawa podatkowego. Teoria i praktyka. Tom I. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu, red. Jan Głuchowski, Warszawa 2019.
Google Scholar

Gibasiewicz D., Zasada neutralności podatku od wartości dodanej w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Warszawa 2012.
Google Scholar

Gizbert-Studnicki T., Konflikt dóbr i kolizja norm, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1989, z. 1.
Google Scholar

Gizicki M., Pachecka J., Sankcje grożące za unikanie opodatkowania, [w:] Uszczelnianie systemu podatkowego w Polsce, red. D. Gajewski, Warszawa 2020.
Google Scholar

Grzybowski P., Dobra wiara w podatku od wartości dodanej, Warszawa 2020.
Google Scholar

Iserzon E., Starościak J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz – teksty – wzory – formularze, Warszawa 1970.
Google Scholar

Kandut K., Sankcje w podatku od towarów i usług – zarys problemu, [w:] Sądownictwo administracyjne w umacnianiu państwa prawa. Księga z okazji 100-lecia sądownictwa administracyjnego w województwie śląskim, red. A. Matan, A. Nita, Warszawa 2020.
Google Scholar

Kołduński M., Zasada dobrej wiary w prawie międzynarodowym, Warszawa 2017.
Google Scholar

Kopyściańska K., Dodatkowe zobowiązanie podatkowe jako sankcja za unikanie opodatkowania, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji” 2020, t. CXX/I, https://doi.org/10.19195/0137-1134.120.46
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.19195/0137-1134.120.46

Kudła J., Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania – ujęcie ekonomiczne, „Analizy i Studia CASP” 2017, nr 1/(2), https://doi.org/10.33119/ASCASP.2017.1.2
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.33119/ASCASP.2017.1.2

Lasiński-Sulecki K., Glosa do wyroku WSA z dnia 23 listopada 2005 roku, I SA/Bd 473/05, „Przegląd Orzecznictwa Podatkowego” 2006, z. 3.
Google Scholar

Lasiński-Sulecki K., Pojęcie „należytej staranności” i jego znaczenie na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2017, nr 6.
Google Scholar

Lasiński-Sulecki K., Pojęcie należyta staranność na gruncie podatku od towarów i usług, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2017, nr 6(75).
Google Scholar

Leszczyński L., Maroń G., Zasady prawa i generalne klauzule odsyłające w operatywnej wykładni prawa, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin – Polonia” 2013, vol. LX, no. 2.
Google Scholar

Liszewski G., Komentarz do art. 58a o.p., [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz. Tom I. Zobowiązania podatkowe. Art. 1–119zzk, red. L. Etel, Warszawa 2022.
Google Scholar

Łabuzińska A., Zakres zastosowania sankcji w polskim prawie podatkowym, „Przegląd Podatkowy” 2021, nr 5.
Google Scholar

Majka P., Sankcje w prawie podatkowym, „Toruński Rocznik Podatkowy” 2010.
Google Scholar

Majka P., Sankcje w prawie podatkowym, Warszawa 2011.
Google Scholar

Maliński M., Ślisz W., Należyta staranność nabywców towarów w transakcjach krajowych jako przesłanka zachowania prawa do odliczenia VAT naliczonego w świetle orzecznic- twa Naczelnego Sądu Administracyjnego, „Przegląd Podatkowy” 2018, nr 4.
Google Scholar

Marusik J., Dodatkowe zobowiązanie podatkowe, [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Warszawa 2019.
Google Scholar

Mastalski M., Tworzenie prawa podatkowego a jego stosowanie, Warszawa 2016.
Google Scholar

Metodyka w zakresie oceny dochowania należytej staranności przez nabywców towarów w transakcjach krajowych, b.d., https://www.podatki.gov.pl/media/4522/metodyka.pdf (dostęp: 11.08.2022).
Google Scholar

Michalak M., Należyta staranność i dobra wiara w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, „Studia Iuridica Toruniensia” 2016, nr 2, https://doi.org/10.12775/SIT.2016.021
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.12775/SIT.2016.021

Należyta staranność w orzecznictwie polskich sądów i w świetle wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE. Wybrane zagadnienia na tle polskiej praktyki podatkowej, b.d., https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/userfiles/_public/k8/komisje/2012/ku/prezentacje/prezentacjaspcg.pdf (dostęp: 11.08.2022).
Google Scholar

Niezgóka-Medek M., Dział I. Przepisy ogólne, [w:] S. Babiarz, B. Dauter, B. Gruszczyński, R. Hauser, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2004.
Google Scholar

Nita A., Kontrowersje wokół dodatkowego zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług, [w:] Podatek od towarów i usług. Studia, red. B. Brzeziński, Rzeszów 2003.
Google Scholar

Orłowski J., Uznanie administracyjne w prawie podatkowym, Gdańsk 2005.
Google Scholar

Popławski M., Dział I. Przepisy ogólne, [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz. Tom I. Zobowiązania podatkowe. Art. 1–119zzk, red. L. Etel, Warszawa 2022.
Google Scholar

Scheuring K., Ochrona praw jednostki w postępowaniach przed sądami unijnymi, Warszawa 2007.
Google Scholar

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Druk nr 2860. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw, 2018, https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/druk.xsp?nr=2860 (dostęp: 20.07.2022).
Google Scholar

Sepioło-Jankowska I., Podobieństwo sankcji karnych oraz sankcji podatkowych, „Prokuratura i Prawo” 2020, nr 2.
Google Scholar

Taborowski M., Konsekwencje naruszenia prawa Unii Europejskiej przez sądy krajowe, Warszawa 2012.
Google Scholar

Wicenciak M., Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierania, Warszawa 2008.
Google Scholar