Gender and social determinants of health

Antonina Ostrowska

doi:10.18778/0208-600X.43.07

Autor

Antonina Ostrowska Polish Academy of Sciences, Institute of Philosophy and Sociology

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.43.07

Słowa kluczowe:

płeć, zdrowie, opieka zdrowotna, determinanty zdrowia

Abstrakt

Autorka koncentruje się na istniejących różnicach między kobietami i mężczyznami w wielkości odnotowywanych wskaźników śmiertelności i zachorowalności. Zróżnicowanie to trudno wytłumaczyć czynnikami biologicznymi. Dlatego uwaga badaczy skierowana została na czynniki społeczne i kulturowe jako możliwe wyjaśnienie owych dysproporcji. Kobiety prawie na całym świecie żyją dłużej niż mężczyźni, ale jednocześnie dotyczy ich wyższy poziom zachorowalności, związany z przewlekłymi fizycznymi i emocjonalnymi zaburzeniami. W artykule wykorzystano perspektywę socjologiczną, by pokazać, że obserwowane różnice mogą być związane ze zróżnicowaniem społeczno-kulturowym i umiejscowieniem obu płci w obszarze struktury społecznej.

Bibliografia

Abbot P., Wallace C. (1993), Women, health and caring, [in:] An introduction to sociology: Feminist perspectives, London: Routledge.
Google Scholar

Arber S., Thomas H. (2001), From women’s health to gender analysis of health, [in:]: W.C. Cockerham (ed), The Blackwell companion to medical sociology, Malden: Blackwell Publishers.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1002/9780470996447.ch5

Arber S. (2012), Gender, marital status and sleep problems in Britain, “Przegląd Lekarski”, nr 2.
Google Scholar

Astbury J. (2009), Menopause, [in:] WHO, Mental health aspects of women’s reproductive health, WHO, Geneva.
Google Scholar

Antonovsky A. (1995), Rozwikłanie tajemnicy zdrowia, Warszawa: Fundacja IPiN.
Google Scholar

Bayer Shering Pharma, (2010). Bóle miesiączkowe i endometrioza, Research Report BSP, Warszawa
Google Scholar

Berkman L., Breslow L. (1983), Health and ways of living. The Alameda County study, Fairlawn, NJ: Oxford University Press
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1097/00004479-198402000-00013

Budrys G. (2003), Unequal health, New York: Rowman and Littlefield Publishers
Google Scholar

Bożek r., Rychłowska I. (2001), Szczupła, chuda, chudsza... Kulturowe uwarunkowania anoreksji i bulimii, “Kultura i Społeczeństwo”, nr 2.
Google Scholar

Carmel, S. (2012), Gender differences and the will-to-live in old age, “Przegląd Lekarski”, nr 2.
Google Scholar

Długołęcka A. (2002), Raport o seksualności Polaków, Warszawa: Pfizer.
Google Scholar

Duch- Krzystoszek D. (2007), Kto rządzi w rodzinie, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Ell K. (1996), Social networks, social support and coping with serious illness: the family connection, “Social Science and Medicine”, no. 2.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0277-9536(95)00100-X

Enriquez J.R. at all, (2008), Women tolerate drug therapy for coronary artery disease as well as men do, but are treated less frequently with aspirin, beta-blockers or statins, “Gender Medicine”, no. 5.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S1550-8579(08)80008-3

Friedman M., Rosenman R.H., (1974), Type A behavior and your heart, New York: Fawcett.
Google Scholar

Garmanikov E. (1983), Gender, class and work, New York: Heinemann.
Google Scholar

Granicki O. (1998), Epidemiologia AIDS, [in:] J. Rzepka [red.] Zagadnienia prorodzinnej edukacji seksuologicznej o profilaktyki HIV/ AIDS, Katowice: Studio Wydawnicze Agat.
Google Scholar

Heise L., at al.( 1994). Violence against women: A neglected public health issue in less developed countries, “Social Science and Medicine”, no. 9.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0277-9536(94)90349-2

Holtzman J., Khal S., Kane R. (2002), Gender differences in functional status and pain in the Medicare population undergoing elective surgery. “Medical Care”, no. 40.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1097/00005650-200206000-00003

Izdebski Z. (2000), Wiedza, przekonania o HIV/AIDS w społeczeństwie polskim, Warszawa: PWN.
Google Scholar

Lahelma E.P., at al. (1999), Gender differences in ill health in Finland: Patterns, Magnitude and Change,“Social Science and Medicine”, no. 48.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/S0277-9536(98)00285-8

McBride A., McBride M.(1985), Theoretical underpinnings for women’s health. Diagnosis and treatment, APA
Google Scholar

Ostrowska A. (1997), Prozdrowotne style życia, “Promocja Zdrowia. Nauki Społeczne i Medycyna”, nr 10–11
Google Scholar

Ostrowska A. (1999), Styl życia a zdrowie, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN
Google Scholar

Ostrowska A. (2012), Health inequalities – gender perspective, “Przegląd Lekarski”, nr 2.
Google Scholar

Popay J., Bartley M., Owen Ch. (1993) Gender inequalities in health: social position, affective disorders and minor physical morbidity, “Social Science and Medicine”, no. 1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0277-9536(93)90302-K

Rosenfield S. (1989), The effects of women’s employment: personal control and sex differences on mental health, “Journal of Health and Social Behavior”. Extra issue, no. 33.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/2136914

Sayer G.P., Britt H. (1996), Sex differences in morbidity: A case of discrimination in general practice, “Social Science and Medicine”, no. 2.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0277-9536(95)00097-6

Stacey M., Olesen V. (1993). Introduction, Special issue: Women, Men and Health, “Social Science and Medicine”, no. 1.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1016/0277-9536(93)90299-J

Sztanderska U. Grotkowska G. (2007) Zatrudnienie i bezrobocie mężczyzn i kobiet, [in:] Kowska I., Sztanderska U., Woycicka I., Aktywność zawodowa i edukacyjna a obowiązki rodzinne w Polsce, Warszawa: Scholar.
Google Scholar

Tarkowska E., (2000), Zrozumieć biednego, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Thoits P. (1995), Stress, coping and social support processes: Where are we? What next? “Journal of Health and Social Behavior”. Extra issue.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/2626957

Titkow A. (2007), Tożsamość polskich kobiet, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Google Scholar

Verbrugge L. (1985), Gender and health. An update of hypothesis and evidence, “Journal of Health and Social Behavior”, no. 26.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/2136750

Verbrugge L. (1990), Pathways of health and death, [in:] R. Apple (ed.) Women’s health and Medicine in America, New York: Garland Publishing.
Google Scholar

Wojnarowska B. (1998), Zdrowie młodzieży szkolnej w Polsce, Warszawa: Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar