Wykonawcy prawa zaniedbani przez organy państwowe? Przepisy normujące zawód komornika i wynikające z nich areny sporu

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.93.05

Słowa kluczowe:

światy społeczne, symboliczny interakcjonizm, socjologia pracy, areny sporu, władza, organy władzy, prawo

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest opisanie oraz socjologiczna analiza „konfliktu” pomiędzy komornikami sądowymi, będącymi wykonawcami prawa, a innymi organami władz państwowych. Rozważania oparte są na przeprowadzonych przeze mnie badaniach, w których wykorzystałem technikę wywiadu swobodnego. W tekście odnoszę się również do socjologicznej koncepcji tzw. brudnej roboty (autorstwa Everetta Hughesa). Ze zgromadzonego materiału badawczego da się wywnioskować, że według komorników unormowanie prawne ich zawodu jest nieklarowne oraz niestabilne. Zastrzeżenia wzbudzały także decyzje władzy ustawodawczej utrudniające egzekwowanie należności od dłużników. Komornicy mówili o poczuciu „bycia opuszczonym” przez wyższe instancje w swoich staraniach o zmianę społecznej percepcji ich zawodu, a także poprawę warunków i komfortu pracy. W swoich analizach wykorzystuję również pojęcie „areny sporu” charakterystyczne między innymi dla analiz retorycznych i dyskursywnych w socjologii. Źródłem inspiracji dla moich poszukiwań stała się teoria ugruntowana i interakcjonizm symboliczny (oraz rozwijana także na jego gruncie teoria światów społecznych).

Bibliografia

Ashforth B.E., Kreiner G.E. (1999), „How can you do it?”: Dirty work and the challenge of constructing a positive identity, Academy of Management Review, t. 24, nr 3, s. 413–434.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.5465/amr.1999.2202129

Boczek M. (2020), Komornik sądowy – pomiędzy urzędnikiem a przedsiębiorcą, Eunomia, nr 1(98), s. 27–41.
Google Scholar

Clarke A. (1991), Social worlds/arenas theory as organizational theory, [w:] D.R. Maines (red.), Social Organization and Social Processes: Essays in Honor of Anselm Strauss, Aldine De Gruyter, New York, s. 119–158.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4324/9781315547169-12

Glaser B., Strauss A. (1967), The Discovery of Grounded Theory. Strategies for Qualitative Research, Aldine Publishing Company, New York.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1097/00006199-196807000-00014

Hughes E. (1962), Good people and dirty work, Social Problems, t. 10, nr 1, s. 3–11.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1525/sp.1962.10.1.03a00010

Kacperczyk A. (2010), Od redakcji, Przegląd Socjologii Jakościowej, t. 6, nr 3, s. 1–6.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.6.3.01

Kailah S. (2019), Distinguishing between the types of grounded theory: Classical, interpretive and constructivist, Journal for Social Thought, t. 3, nr 1, s. 1–9.
Google Scholar

Kamiński M. (2005), Recenzja filmu „Komornik”. Opowieść wigilijna, https://www.filmweb.pl/reviews/recenzja-filmu-Komornik-2480 [dostęp: 24.12.2024].
Google Scholar

Kaźmierska K. (2016), Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne, [w:] R. Dopierała, K. Waniek (red.), Biografia i wojna. Metoda biograficzna w badaniu procesów społecznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-218-8.05

Konecki K. (2000), Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Konecki K. (2005), Ludzie i ich zwierzęta. Interakcjonistyczno-symboliczna analiza społecznego świata właścicieli zwierząt domowych, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Konecki K. (2015), Anselm L. Strauss – pragmatyczne korzenie, pragmatyczne konsekwencje, Przegląd Socjologii Jakościowej, t. 11, nr 1, s. 12–39.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.11.1.02

Kostera M. (2003), Antropologia organizacji. Metodologia badań terenowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Krajowa Rada Komornicza, Komornik.pl, https://www.komornik.pl/?page_id=251 [dostęp: 4.02.2025].
Google Scholar

Kvale S. (2004), InterViews. Wprowadzenie do jakościowego wywiadu badawczego, przeł. S. Zabielski, Trans Humana, Białystok.
Google Scholar

Money.pl (2024), Zarobki komorników rozstrzelone. Pensja bywa wyższa niż sędziego, https://www.money.pl/gospodarka/zarobki-komornikow-rozstrzelone-pensja-bywa-wyzsza-niz-sedziego-7005771591600864a.html [dostęp: 7.02.2025].
Google Scholar

Onet Kultura (2023), Koniec „Sprawy dla reportera”? „Konieczna zmiana prowadzącego i nazwy programu”, https://kultura.onet.pl/telewizja/koniec-sprawy-dla-reportera-konieczna-zmiana-prowadzacego-i-nazwy/3ytd7wl [dostęp: 20.01.2025].
Google Scholar

Piotrowski A. (1998), Ład interakcji. Studia z socjologii interpretatywnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Polska Agencja Prasowa (PAP) (2022), Zabójstwo komorniczki z Łukowa. Nożownik przed atakiem był w dwóch innych kancelariach, https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1487206%2Czabojstwo-komorniczki-z-lukowa-nozownik-przed-atakiem-byl-w-dwoch-innych [dostęp: 20.01.2025].
Google Scholar

Radio ZET (2024), „Chciałem tylko ugodę”. Brutalne zabójstwo komorniczki, https://wiadomosci.radiozet.pl/polska/chcialem-tylko-ugode-brutalne-zabojstwo-komorniczki [dostęp: 20.01.2025].
Google Scholar

Reisner J. (2024), Widownia najpopularniejszych audycji oraz dobowa oglądalność programów TVP1, TVP2, POLSAT, TVN w I kwartale 2024 roku, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, Warszawa.
Google Scholar

Rzeczpospolita.pl (2023), Sławomir Szynalik: Komorników dotykają częste przejawy nienawiści, https://www.rp.pl/zawody-prawnicze/art37813081-slawomir-szynalik-komornikow-dotykaja-czeste-przejawy-nienawisci [dostęp: 5.02.2025].
Google Scholar

Sęk M. (2015), Dobór próby przy pomocy metody kuli śniegowej (snowball sampling), [w:] B. Fatyga (red.), Praktyki badawcze, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar

Shepherd D.A., Parida V., Wincent J. (2024), Dirty entrepreneurship: The intersectionality of entrepreneurs dirty recycling businesses, Entrepreneurship Theory and Practice.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1177/10422587241304707

Strauss A. (2013), Zwierciadła i maski. W poszukiwaniu tożsamości, przeł. A. Hałas, Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków.
Google Scholar

TVP VOD (b.d.), Sprawa dla reportera, https://vod.tvp.pl/informacje-i-publicystyka,205/sprawa-dla-reportera-odcinki,27371 [dostęp: 20.01.2025].
Google Scholar

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, Dz.U. 1997, nr 133, poz. 882.
Google Scholar

Ustawa z dnia 18 września 2001 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz.U. 2001, nr 130, poz. 1452.
Google Scholar

Ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych, Dz.U. 2018, poz. 771.
Google Scholar

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 stycznia 2004 r., sygn. akt SK 26/03.
Google Scholar

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 maja 2005 r., sygn. akt P 6/04.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

30-06-2025

Jak cytować

Wieczorek, D. (2025). Wykonawcy prawa zaniedbani przez organy państwowe? Przepisy normujące zawód komornika i wynikające z nich areny sporu. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (93), 81–96. https://doi.org/10.18778/0208-600X.93.05