Fotografia jako materiał badawczy między danymi wywołanymi a zastanymi

Marek Sierakowski

doi:10.18778/0208-600X.91.05

Autor

Marek Sierakowski Warsaw University of Life Sciences https://orcid.org/0009-0005-4502-0843

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.91.05

Słowa kluczowe:

wywiad swobodny, fotografia, badania terenowe, Ziemia Łowicka, Księstwo Łowickie, księżackość, strój ludowy, pamięć regionalna

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest wykorzystywanie w badaniach jakościowych materiału jakim jest fotografia. Jest ona nie tylko zapisem historycznej rzeczywistości czynionej przez badacza jako status quo, ale co współcześnie ważne jest rodzajem zwrotu ku obrazowi i próby jego interpretacji. Korzystając z różnych źródeł antropologicznych i socjologii fotografii, autor analizuje materiał badawczy w postaci fotografii, które zgromadził podczas prowadzenia badań terenowych na Ziemi Łowickiej. Stanowiły one ważny element przeprowadzonych wywiadów swobodnych z liderami lokalnymi. Obraz traktowany jest jako tekst kultury tworzony przez badacza i badanego w dyskursie społecznym.

Bibliografia

Adamowski J., Wójcicka M. (red.) (2014), Tam na Podlasiu V Codzienny i świąteczny ubiór ludności południowego Podlasia, Gminny Ośrodek Kultury w Borkach z/s w Woli Osowińskiej, Wola Osowińska.
Google Scholar

Assman J. (2015), Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar

Baranowski I. (1913), Z przeszłości Księżaków, „Ziemia”, nr 15.
Google Scholar

Baranowski I. (1913), Z przeszłości Księżaków, „Ziemia”, nr 16.
Google Scholar

Barthes R. (2008), Światło obrazu. Uwagi o fotografii, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
Google Scholar

Bossak-Herbst B., Głowacka-Grajper M., Kowalski M. (red.) (2013), Antropologiczne inspiracje. Księga Jubileuszowa dla Profesor Ewy Nowickiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323520092

Buliński T. (2014), Ruchoma wiedza terenowa. Perspektywa antropologii procesualnej, „Zeszyty Etnologii Wrocławskiej”, nr 2.
Google Scholar

Bystroń J.S. (1925), Ugrupowanie etniczne ludu polskiego, Księgarnia Geograficzna „Orbis”, Kraków.
Google Scholar

Ferenc T., Socjologia obrazu, socjologia fotografii – praktyki badawcze, https://www.academia.edu/5789281/Socjologia_obrazu_socjologia_fotografii_praktyki_badawcze [dostęp: 19.07.2024].
Google Scholar

Ferenc T., Olechnicki K. (2022), Fotografia w służbie wspólnoty, „Kultura Współczesna”, nr 2.
Google Scholar

Froń A. (2008), „W stronę innych światów.”, [w:] Czyżewski K. (red.), Warto zapytać o kulturę. Obcy, inny, swój, t. 3, Wydawnictwo Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego, Białystok.
Google Scholar

Geertz C. (2000), Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura i sztuka, Wydawnictwo KR, Warszawa.
Google Scholar

Gieysztor A., Samsonowicz H. (red.) (1994), Dzieje Mazowsza do 1526 roku, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Gloger Z. (oprac.) (1904), Opis ziem zamieszkanych przez Polaków pod względem geograficznym, etnograficznym, historycznym, artystycznym, przemysłowym, handlowym i statystycznym. T. 2, Królestwo Polskie, nakł. „Gazeta Polska”, Warszawa.
Google Scholar

Halbwachs M., (2008), Społeczne ramy pamięci, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Kaczmarek J., Krajewski M. (red.) (2006), Co widać?, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Google Scholar

Kozanecka-Zwierz M., Bartosiewicz M. (red.) (2004), Gwara – Księżaków „język ojczysty”. Dziedzictwo regionu łowickiego, Muzeum w Łowiczu, Łowicz.
Google Scholar

Kozanecka-Zwierz M., Malangiewicz M. (koncepcja i realizacja) (2021), Dialekt Księstwa Łowickiego. Wersja dla każdego, Łowicki Ośrodek Kultury, Łowicz.
Google Scholar

Krajewski M. (2008), Fotografie jako przedmioty, [w:] Do zobaczenia. Socjologia wizualna w praktyce społecznej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Google Scholar

Kubica G. (2013), Społeczne biografie zdjęć terenowych czyli antropologia wizualna archiwalnej fotografii, „Lud”, t. 97.
Google Scholar

Kula M. (2002), Nośniki pamięci historycznej, Wydawnictwo DIG, Warszawa.
Google Scholar

Malangiewicz M., Rutkowski J. (red.), (2002), Łowicka kultura ludowa. Pamięć fotografii, Łowicki Ośrodek Kultury, Łowicz.
Google Scholar

Nowicka E. (2008), Hermes. Odyseusz i greckie powroty do ojczyzny, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków.
Google Scholar

Oczykowski R. (1900), Opis ubrań włościanek z Księstwa Łowickiego w powiecie łowickim, „Wisła”, t. XIV, z. 5.
Google Scholar

Olechnicki K. (2003), Antropologia obrazu, Wydawnictwo Oficyna Naukowa, Warszawa.
Google Scholar

Pajączkowska A. (2023), Nieprzezroczyste. Historie chłopskiej fotografii, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Google Scholar

Pink S. (2009), Etnografia wizualna. Obrazy, media i przedstawienie w badaniach, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Sontag S. (1986), O fotografii, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
Google Scholar

Sztandara M. (2006), Fotografia etnograficzna i „etnograficzność” fotografii. Studium z historii myśli etnologicznej i fotografii II poł. XIX i poł. XX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
Google Scholar