Praca w doświadczeniu biograficznym trzech generacji kobiet z łódzkich enklaw biedy

Autor

  • Małgorzata Potoczna Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii, Katedra Socjologii Stosowanej i Pracy Socjalnej image/svg+xml

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.56.05

Słowa kluczowe:

praca, bieda kobiet, transformacja systemowa, wykluczenie społeczne

Abstrakt

Łódź nazywana jest miastem pracujących kobiet. Przez ponad dwieście lat rozwój miasta, losy życiowe i sytuacja zawodowa jej mieszkańców były związane z funkcjonowaniem zakładów przemysłu tekstylnego, włókienniczego, odzieżowego, które oferowały zatrudnienie przede wszystkim kobietom1. Artykuł traktuje o znaczeniu pracy zarobkowej w generowaniu sytuacji życiowej trzech generacji łódzkich kobiet. Wskazuje znaczącą rolę, jaką w przełamywaniu lub ześlizgiwaniu się w biedę mieszkanek przemysłowej Łodzi odegrały – determinowane przez wydarzenia historyczne (II wojna światowa), a przede wszystkim procesy społeczno-ekonomiczne (dekoniunktura gospodarcza lat międzywojennych, powojenna transformacja ustrojowa i transformacja systemowa lat 90.) – zmiany zachodzące na łódzkim rynku pracy. W doświadczeniu starszej generacji mieszkanek Łodzi powojenna transformacja ustrojowa, w głównej mierze procesy intensywnej industrializacji i nacjonalizacji przemysłu, gwarantując szeroki dostęp do pracy zawodowej, otworzyły wykorzystaną przez wiele z nich szansę wyjścia z biedy, doświadczanej w okresie międzywojennym, w rodzinach pochodzenia. Dla pokolenia ich córek, które wkroczyły w życie dorosłe na przełomie lat 70. i 80., podejmując podobnie jak matki bez większych problemów pracę zawodową, stanowi ona szansę na utrzymanie względnie stabilnej sytuacji materialnej w kolejnym pokoleniu. Sytuację życiową kobiet średniej generacji oraz kolejnej, młodszej, w znaczący sposób zmienia zapoczątkowany w latach 90. proces restrukturyzacji łódzkiego przemysłu włókienniczego. W efekcie tych zmian kobiety średniej i młodszej generacji tracą możliwość utrzymania pracy, młodszej – podjęcia pracy zawodowej w ogóle, obie generacje zasilają w ten sposób kategorię osób zbędnych na rynku pracy.

Bibliografia

Beck U. (2002), Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej rzeczywistości, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Google Scholar

Golczyńska-Grondas A. (2004), Mężczyźni z enklaw biedy. Rekonstrukcja pełnionych ról społecznych, Wydawnictwo ABSOLWENT, Łódź.
Google Scholar

Jankowski B., Warzywoda-Kruszyńska W. (2010), Mieszkańcy łódzkich enklaw biedy 10 lat później, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź.
Google Scholar

Kwiatkowski E. (2007), Zróżnicowanie regionalne bezrobocia i jego uwarunkowania w Polsce w latach 1991–2005, [w:] W. Nowak-Sapota, R. Knapa (red.), Dylematy bezrobocia w ujęciu regionalnym, „Zeszyty Naukowe Szkoły Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku”, nr 30, s. 9–27.
Google Scholar

Marczyńska-Witczak E. (1996), Zmiany struktury gospodarczej Łodzi, [w:] W. Michalski (red.), Transformacja społeczno-gospodarcza Łodzi na tle regionu, Polskie Towarzystwo Geograficzne, Łódź, s. 48–57.
Google Scholar

Nowakowska B. (1996), Rynek pracy w Łodzi, [w:] W. Michalski (red.), Transformacja społeczno-gospodarcza Łodzi na tle regionu, Polskie Towarzystwo Geograficzne, Łódź, s. 9–14.
Google Scholar

Poleszczuk J. (1991), Praca w systemie gospodarki planowej, [w:] M. Marody (red.), Co nam zostało z tych lat… Społeczeństwo polskie u progu zmiany systemowej, Wydawnictwo Aneks, Londyn.
Google Scholar

Potoczna M., Warzywoda-Kruszyńska W. (2009), Kobiety z łódzkich enklaw biedy. Bieda w cyklu życia i międzypokoleniowym przekazie, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Rynek pracy w Łodzi. Diagnoza (2003), Urząd Miasta Łodzi, Wydział Strategii i Analiz, Łódź.
Google Scholar

Titkow A. (1995), Kobiety pod presją? Proces kształtowania się tożsamości, [w:] A. Kwak, H. Domański (red.), Co to znaczy być kobietą w Polsce, IFiS PAN, Warszawa, s. 9–39.
Google Scholar

Walczak R. (2000), Obraz siebie u kobiet długotrwale bezrobotnych, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin.
Google Scholar

Warzywoda-Kruszyńska W., Grotowska-Leder J. (1996), Wielkomiejska bieda w okresie transformacji, Wydawnictwo OMEGA-PRAKSIS, Pabianice.
Google Scholar

Warzywoda-Kruszyńska W., Jankowski B. (2013), Ciągłość i zmiana w łódzkich enklawach biedy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Wejnert B. (2001), Wpływ przeobrażeń politycznych na zmiany ról społecznych kobiet. Studium porównawcze okresu socjalizmu i początków demokracji, [w:] A. Wachowiak (red.), Jak żyć. Wybrane problemy jakości życia, Wydawnictwo Fundacji „Humaniora”, Poznań.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

01-01-2016

Jak cytować

Potoczna, M. (2016). Praca w doświadczeniu biograficznym trzech generacji kobiet z łódzkich enklaw biedy. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (56), 67–82. https://doi.org/10.18778/0208-600X.56.05