Uznaniowość i niespójność jako potencjalne źródła nierówności w procesie usamodzielniania osób opuszczających socjalizacyjne placówki opiekuńczo-wychowawcze

Patrycja Chrzanowska

doi:10.18778/0208-600X.62.07

Authors

Patrycja Chrzanowska Stacjonarne Studia Doktoranckie Socjologii, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.62.07

Keywords:

residential care, transition into adulthood, pupils of care and educational centres, street level bureaucracy

Abstract

The article discusses the issue of the implementation of the statutory design of the transition into adulthood of residents leaving socialization institutions. Independence preperation of foster care pupils, both institutional and familial, has been largely covered by two legal acts – The Social Welfare Act and The Act on Supporting Families and the Foster Care System. Moving from a 24-hour care institution to an independent household is a big change in life, significantly influencing the course of the biography of a transitioning pupil. The article provides a voice in the discussion on the said transition in particular focusing on discussing imperfections in the statutory criteria and support system for care leavers. The course of the process in practical terms was presented on the basis of selected results of quantitative and qualitative research, including those conducted for projects carried out by the Gdańsk Foundation for Social Innovation, SOS Children’s Villages and The “ Robinson Crusoe ” Foundation. The article makes reference to Michael Lipsky’s theory – Street level bureaucracy – which was used by Author to develop recommendations aimed at mitigating or eliminating the inconsistencies that arise in the transition into adulthood and which, through their presence, can lead to inequalities resulting in a deterioration in the living conditions of those leaving the residential care system.

References

Abramowicz M., Strzałkowska A. (2014), Upragniona i nieznośna dorosłość. Sytuacja psychospołeczna usamodzielnionych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych, Gdańska Fundacja Innowacji Społecznej, Gdańsk
Google Scholar

Abramowicz M., Strzałkowska A., Tobis T. (2012), Sytuacja psychospołeczna i materialna usamodzielnionych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych, Gdańska Fundacja Innowacji Społecznych, Gdańsk
Google Scholar

Andrzejewski M. (2015), Legal and Axiological Standards in the Functioning of Foster Care in Poland, Horyzonty Wychowania, Akademia Ignatianum, Kraków
Google Scholar

Chmielewska I. (1957), O niektórych błędach w wychowaniu postawy ideowej dzieci, „Kwartalnik Pedagogiczny”, nr 1
Google Scholar

Chrzanowska P. (2017), Wchodzenie w dorosłość w warunkach instytucjonalnych – na przykładzie procesu usamodzielnienia wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych, Studia Biura Analiz Sejmowych, Warszawa (w druku)
Google Scholar

Dobrzycka E., Kozdrowicz E. (1997), Dom dziecka, [w:] W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna, Warszawa
Google Scholar

Domańska J. (2009), Przemiany organizacyjne domów dziecka w latach 1945–1989, Wydawnictwo Akademii Marynarki Wojennej im. Obrońców Westerplatte, Gdynia
Google Scholar

Głąbicka K., Gościniewicz M. (red.) (2014), Praca socjalna z młodzieżą opuszczającą placówki opiekuńczo-wychowawcze i ich rodziną, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa
Google Scholar

Goffman E. (2005), Piętno. Rozważania o tożsamości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk
Google Scholar

Goffman E. (2008), Człowiek w teatrze życia codziennego, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa
Google Scholar

Golczyńska-Grondas A. (2014), Wychowało nas państwo. Rzecz o tożsamości dorosłych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych, Nomos, Kraków
Google Scholar

Hejnicka-Bezwińska T. (2000), O zmianach w edukacji, konteksty, zagrożenia i możliwości, Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz
Google Scholar

Hrynkiewicz J. (2006), Odrzuceni. Analiza procesu umieszczania dzieci w placówkach opieki, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa
Google Scholar

Juros A., Biały A. (2010), Lepsze jutro. Diagnoza sytuacji osób opuszczających rodziny zastępcze i placówki opiekuńczo-wychowawcze na Lubelszczyźnie, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Lublin
Google Scholar

Kaczmarek M. (2006), Reforma opieki zastępczej. Założenia a rzeczywistość, [w:] A. Kwak (red.), Z opieki zastępczej w dorosłe życie. Założenia a rzeczywistość, Fundacja Instytutu Spraw Publicznych, Warszawa
Google Scholar

Kelm A. (1983), Formy opieki nad dzieckiem w Polsce Ludowej, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
Google Scholar

Kolankiewicz M. (2006), Zapiski o instytucjonalnej opiece nad dziećmi. Dziecko krzywdzone. Teoria Badania Praktyka, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Warszawski
Google Scholar

Kowalski W. (2015), System opieki zastępczej w Polsce po 1989 r., [w:] W. Kowalski, M. Dubis (red.), Piecza zastępcza: od wsparcia do usamodzielnienia, Innovatio Press Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji, Lublin, s. 29–41
Google Scholar

Kudlińska I. (2014), Socjologia a praktyka rozwiązywania problemów społecznych – między naukowymi a nieformalnymi teoriami problemów społecznych, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, z. 50, s. 137–151
Google Scholar

Lipsky M. (2010), Street-level bureaucracy. Dilemmas of indyvidual in public services. 30th Anniversary Expandet Edition, The Russel Sage Foundation, New York
Google Scholar

Mickiewicz-Stopa K. (2016), Problemy usamodzielniania wychowanków pieczy zastępczej, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa
Google Scholar

Moskal F. (1985), Dom dziecka w czterdziestoleciu Polski Ludowej, „Problemy Opiekuńczo Wychowawcze”, R. 25, Warszawa, s. 64–65
Google Scholar

Najwyższa Izba Kontroli (2014), Pomoc w usamodzielnianiu się pełnoletnich wychowanków pieczy zastępczej. Informacja o wynikach kontroli, Warszawa, https://www.nik.gov.pl/plik/id,7849,vp,9839.pdf [dostęp 10.06.2017]
Google Scholar

Radlińska H. (1961), Pisma pedagogiczne, t. 1–3, Warszawa
Google Scholar

Regulska A. (2015), Educational care centers in the system of foster care in Poland, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa
Google Scholar

Szczepaniak J. (2004), Problem zwalczania i kompensacji sieroctwa społecznego w Polsce, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, nr 4, Uniwersytet Rzeszowski
Google Scholar

Sołtys A., Kulig B. (2012), Usamodzielnienie oczami młodzieży. Raport z badań nt. doświadczeń usamodzielniających się wychowanków pieczy zastępczej zrealizowany w ramach projektu „Prawa dziecka w opiece zastępczej, od teorii do praktyki: nowe spojrzenie poprzez badania rówieśnicze”, Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce, Warszawa
Google Scholar

Staręga-Piasek J. (2001), Opieka nad dzieckiem w systemie pomocy społecznej, [w:] Z. Stelmaszuk (red.), Zmiany w systemie opieki nad dzieckiem i młodzieżą. Perspektywa europejska, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, s. 49–50
Google Scholar

Sztandar-Sztanderska K. (2014), Praktyki administracyjne wobec bezrobotnych w Polsce, rozprawa doktorska, Uniwersytet Warszawski i Institut d’Études Politiques de Paris
Google Scholar

Tryniszewska K. (2015), Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Komentarz, wyd. 2, Wolters Kluwer S.A., Warszawa
Google Scholar

Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej, Dz. U. 2004, Nr 64, poz. 593, http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20040640593 [dostęp 10.06.2016]
Google Scholar

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, Dz. U. 2011, Nr 149, poz. 887, http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20111490887 [dostęp 10.06.2016]
Google Scholar