Meduza na strychu. O teorii i praktyce procesu twórczego

Autor

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.80.02

Słowa kluczowe:

teoria pisania, twórczość kobiet, pisarki, feminizm, creative writing, kulturoznawstwo, artystki

Abstrakt

Manifest Hélène Cixous Śmiech Meduzy po raz pierwszy został opublikowany w 1975 roku i od razu stał się jednym z najczęściej przywoływanych tekstów dotyczących écriture féminine – pisarstwa kobiecego. Jak można odbierać esej współcześnie i czy twórczość literacka kobiet stała się elementem emancypacyjnym, czy raczej wpadła w pułapkę esencjalizmu? Na przykładzie tekstów teoretycznych oraz własnej twórczości i wieloletniego doświadczenia prowadzenia zajęć z creative writing omawiam krytycznie spojrzenie Cixous. Sięgam do tekstów teoretycznych Marguerite Duras, Izabeli Filipiak (Morskiej), Katarzyny Bondy czy Julii Cameron, kreśląc wskazówki dla piszących kobiet i zderzając je z przykładami tworzonej przez nie literatury. Sięgam również do własnego warsztatu pisarskiego i zastanawiam się, czy model „wariatki na strychu” („A Madwoman in The Attic”) Sandry Gilbert i Susan Gubar obowiązuje w XXI wieku.

Biogram autora

Sylwia Chutnik - Uniwersytet Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej

Dr, pisarka, wykładowczyni Uniwersytetu SWPS

Bibliografia

Atwood M. (2021), O pisaniu, przeł. A. Pokojska, Karakter, Kraków.
Google Scholar

Banach A. (1971), Nauka pisania, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar

Bonda K. (2015), Maszyna do pisania, Wydawnictwo Muza, Warszawa.
Google Scholar

Cameron J. (2017), Droga artysty. Jak wyzwolić w sobie twórcę, przeł. J.P. Listwan, A. Rostkowska, Wydawnictwo Szafa, Warszawa.
Google Scholar

Cixous H. (1993), Śmiech Meduzy, przeł. A. Nasiłowska, „Teksty Drugie”, nr 4/5/6, s. 168–188.
Google Scholar

Cowan A. (b.r.w.), The Best Books on Creative Writing https://fivebooks.com/best-books/andrewcowan-on-creative-writing/ (dostęp: 4.10.2021).
Google Scholar

Dąbała J. (2000), O twórczym pisaniu, „Teksty Drugie”, nr 1–2, s. 209–217.
Google Scholar

Duras M. (2001), Pisać, przeł. M. Pluta, Świat Literacki, Izabelin.
Google Scholar

Filipiak I. (1999), Twórcze pisanie dla młodych panien, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa.
Google Scholar

Gautier B. (2000), Zaklęcia czarodziejki Vivien, czyli o autobiografii kobiecej, [w:] G. Borkowska, L. Sikorska (red.), Krytyka feministyczna. Siostra teorii i historii literatury, Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
Google Scholar

Gilbert S.M., Gubar S. (1979), A Madwoman in The Attic: The Woman Writer and the Nineteenth-Century Literary Imagination, Yale University Press, New Haven–Londyn.
Google Scholar

Goldman E. (1970), Living My Life, Dower Publications, Nowy Jork.
Google Scholar

Herbert Z., Święcicki H. (2021), Pisanie to bardzo bolesna przyjemność. Listy 1951–1967, Znak, Kraków.
Google Scholar

Irigaray L. (1998), Ciało-w-ciało z matką, przeł. A. Araszkiewicz, Wydawnictwo eFKA, Kraków.
Google Scholar

Irigaray L. (2010), Ta płeć (jedną) płcią niebędąca, przeł. S. Królak, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Kapuściński R. (2009), O książkach, ludziach i sztuce, Czytelnik, Warszawa.
Google Scholar

King S. (2001), Jak pisać. Pamiętnik rzemieślnika, przeł. P. Braiter, Prószyński i S-ka, Warszawa.
Google Scholar

Lachman M. (2019), Kim jest dziś pisarz w (pop)kulturze?, „Konteksty Kultury”, t. 16, z. 1, s. 124–151.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.4467/23531991KK.19.009.10664

Lagercrantz O. (2011), O sztuce czytania i pisania, przeł. J. Kubitsky, Czuły Barbarzyńca Press, Warszawa.
Google Scholar

Matuszek-Stec G. (2017), Twórcze pisanie – specyfika studiów podyplomowych (na przykładzie najstarszej w Polsce szkoły pisarzy – Studium Literacko-Artystycznego UJ), „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, t. 60, z. 1, s. 147–155.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.18778/8088-905-7.09

Moi T. (1985), Sexual/Textual Politics: Feminist Literary Theory, Routledge, Londyn–Nowy Jork.
Google Scholar

Morska I. (red.) (2021), Jak pracować z wyobraźnią? Księga konspektów, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Pinker S. (2016), Piękny styl. Przewodnik człowieka myślącego po sztuce pisania XXI wieku, przeł. A. Nowak-Młynikowska, Smak Słowa, Sopot.
Google Scholar

Putnam Tong R. (2002), Myśl feministyczna. Wprowadzenie, przeł. J. Mikos, B. Umińska-Keff, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Shulman A.K. (1991), Danes with Feminists, „Women’s Review of Books”, t. IX, nr 3 https://www.lib.berkeley.edu/goldman/Features/danceswithfeminists.html (dostęp: 13.10.2021).
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.2307/4021093

Szopa K. (2017) „Nieziszczone narodziny”. Cixous i Irigaray, czyli kobiety z Czarnego Kontynentu, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2(20), s. 11–26.
Google Scholar

Świrszczyńska A. (1980), Wybór wierszy, Czytelnik, Warszawa.
Google Scholar

Woolf V. (2018), Eseje wybrane, przeł. M. Heydel, Karakter, Kraków.
Google Scholar

Woolf V. (2019), Własny pokój, przeł. A. Graff, Osnova, Warszawa.
Google Scholar

Wrycza-Bekier J. (2018), Magia słów. Jak pisać teksty, które porwą tłumy, Helion, Gliwice.
Google Scholar

Pobrania

Opublikowane

2022-03-30

Jak cytować

Chutnik, S. (2022). Meduza na strychu. O teorii i praktyce procesu twórczego. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (80), 11–22. https://doi.org/10.18778/0208-600X.80.02