Niepełnosprawny obywatel ‒ definiowanie własnej roli w procesie politycznym. Analiza empiryczna postaw polskich niepełnosprawnych w latach 2002‒2014

Autor

  • Tomasz Masłyk AGH University of Science and Technology
  • Ewa Migaczewska

DOI:

https://doi.org/10.18778/0208-600X.59.03

Słowa kluczowe:

niepełnosprawność, podmiotowość polityczna, obywatelstwo, Europejski Sondaż Społeczny

Abstrakt

Definiowanie własnej roli w procesie uczestnictwa politycznego decyduje o sposobie jej realizacji, a zatem o postawie, jaką przyjmie działający podmiot w szeroko rozumianej wspólnocie politycznej. Może to być postawa aktywnego aktora współodpowiedzialnego za kierunek i jakość realizowanej polityki lub pozbawionego poczucia sprawstwa klienta. W przypadku osób niepełnosprawnych przyjmowanie pierwszej z nich jest utrudnione zarówno ze względu na obiektywne bariery związane z percepcyjno-motorycznymi ograniczeniami, jak i z uwagi na subiektywne, głęboko zakorzenione w społeczeństwie i wśród samych niepełnosprawnych stereotypizujące sposoby myślenia o funkcjonowaniu tej kategorii społecznej w społeczeństwie. Wyjście poza ten schemat wymaga urzeczywistnienia społecznego modelu niepełnosprawności, w którym osoby niepełnosprawne stają się aktywnymi uczestnikami życia społecznego, przyczyniając się do jego rozwoju.
Celem wystąpienia jest zaprezentowanie dynamiki zmian w zakresie postrzegania przez osoby niepełnosprawne w Polsce ich podmiotowości w wymiarze politycznym. Analizie poddane zostaną takie kwestie, jak: zainteresowanie polityką, zaufanie do instytucji politycznych i uogólnionych innych oraz własny potencjał w zakresie współkreowania polityki. Dane, do których odwołają się referenci, pochodzić będą z Europejskiego Sondażu Społecznego (2002–2014).

Bibliografia

Barnes C. (2012), Understanding the social model of disability: past, present and future, [in:] N. Watson , A. Roulstone, C. Thomas (eds.), Routledge Handbook of Disability Studies, Routledge, London‒New York, pp. 12–29.
Google Scholar

Bogacz-Wojtanowska E. (2014), Partycypacja polityczna i społeczna. Niepełnosprawni obywatele w Polsce, [in:] B. Gąciarz, S. Rudnicki (eds.), Polscy niepełnosprawni. Od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, Wydawnictwa AGH, Kraków, pp. 235–274.
Google Scholar

Conrad P. (1992), Medicalization and social control, “Annual Review of Sociology”, Vol. 18, pp. 209–232.
Google Scholar

Dziubka K. (1998), Społeczeństwo obywatelskie: wybrane aspekty ewolucji pojęcia, [in:] A.W. Jabłoński, L. Sobkowiak (eds.), Studia z teorii polityki, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, Vol. 2, pp. 31–52.
Google Scholar

ESS Round 1–7: European Social Survey Round 1–7 Data (2002–2014), Norwegian Social Science Data Services, Norway – Data Archive and distributor of ESS data for ESS ERIC.
Google Scholar

Finkelstein V. (1980), Attitudes and disabled people, World Rehabilitation Fund, New York.
Google Scholar

Gąciarz B., Bartkowski J. (2014), Położenie społeczno-ekonomiczne niepełnosprawnych w Polsce na tle sytuacji osób niepełnosprawnych w krajach Unii Europejskiej, „Niepełnosprawność. Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania”, No. 2 (11), pp. 20–43.
Google Scholar

Hall J. A. (2000), Reflections on the Making of Civility in Society, [in:] F. Trentmann (ed.), Paradoxes of Civil Society: New Perspectives on Modern German and British History, Berghahn Books, New York, pp. 47–57.
Google Scholar

Keane J. (1988), Democracy and Civil Society, Verso Books, London.
Google Scholar

Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., Dz. U. 012, No. 0, item 1169.
Google Scholar

Convention on the Rights of Persons with Disabilities (2006), United Nations, available at: http://www.un.org/disabilities/documents/convention/convoptprot-e.pdf (21.07.2016).
Google Scholar

Marshall Th. H. (1950), Citizenship and Social Class and Other Essays, Cambridge University Press, Cambridge.
Google Scholar

Oliver M. (1981), A New Model of the Social Work Role in Relation to Disability, [in:] J. Campling (ed.), The Handicapped Person: A New Perspective for Social Workers?, RADAR, London, pp. 19–32.
Google Scholar

Oliver M. (1990), The Politics of Disablement, Macmillan, London.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-20895-1

Oliver M. (2009), Understanding Disability. From Theory to Practice. Second Edition, Palgrave Macmillan, Basingstoke, Hampshire.
Google Scholar

Oliver M., Barnes C. (2012), The New Politics of Disablement, Palgrave Macmillan, New York.
Google Scholar DOI: https://doi.org/10.1007/978-0-230-39244-1

Perez-Diaz V. M. (1996), Powrót społeczeństwa obywatelskiego w Hiszpanii, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Google Scholar

Raciborski J. (2011), Obywatelstwo w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Schwartz Sh. H. (2014), A Proposal for Measuring Value Orientations across Nations: http://www.europeansocialsurvey.org/docs/methodology/core_ess_questionnaire/ESS_core_questionnaire_human_values.pdf (4.04.2016).
Google Scholar

Shakespeare T. (2010), The social model of disability, [in:] L. J. Davis (ed.), The Disability Studies Reader, Routledge, New York‒London, pp. 263−277.
Google Scholar

Shearer A. (1981), Disability: Who’s Handicap? Understanding everyday experience, Basil Blackwell, Oxford.
Google Scholar

Shils E. (1992), Civility and Civil Society, [in:] E. C. Banfield (ed.), Civility and Citizenship in Liberal Democratic Societies, New York: Paragon House, pp. 1–16.
Google Scholar

Siegler M., Osmond H. (1974), Models of Madness: Models of Medicine, Macmillan, New York.
Google Scholar

Skarżyńska K. (1999), Aktywność i bierność polityczna, [in:] K. Skarżyńska (ed.), Psychologia polityczna, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
Google Scholar

Sztompka P. (2007), Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Google Scholar

Theiss-Morse E. (1993), Conceptualizations of Good Citizenship and Political Participation, “Political Behavior”, Vol. 15, No. 4, pp. 355–380.
Google Scholar

Torney-Purta J., Lehmann R., Oswald H., Schultz W. (2001), Citizenship and Education in Twenty-eight Countries. Civic Knowledge and Engagement at Age Fourteen, The International Association for the Evaluations of Educational Achievement, Amsterdam: http://www.iea.nl/fileadmin/user_upload/Publications/Electronic_versions/CIVED_Phase2_Age_Fourteen.pdf (16.07.2016).
Google Scholar

UPIAS – Union of the Physically Impaired Against Segregation (1975), The Fundamental Principles of Disability, http://www.leeds.ac.uk/disability-studies/archiveuk/UPIAS/fundamental%20principles.pdf (21.07.2016).
Google Scholar

Zola I. K. (1983), Socio-Medical Inquiries: Recollections, Reflections, and Reconsiderations, Temple University Press, Philadelphia.
Google Scholar

Opublikowane

2016-12-30

Jak cytować

Masłyk, T., & Migaczewska, E. (2016). Niepełnosprawny obywatel ‒ definiowanie własnej roli w procesie politycznym. Analiza empiryczna postaw polskich niepełnosprawnych w latach 2002‒2014. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, (59), 43–58. https://doi.org/10.18778/0208-600X.59.03