Obraz wampira w traktacie Augustina Calmeta i innych tekstach francuskich przełomu XVII i XVIII wieku

Łukasz Szkopiński

doi:10.18778/1505-9065.17.2.16

Autor

Łukasz Szkopiński Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-0486-600X

DOI:

https://doi.org/10.18778/1505-9065.17.2.16

Słowa kluczowe:

Augustin Calmet, vampires, Enlightenment, French literature

Abstrakt

Although they made their spectacular literary appearance with the arrival of Romanticism, vampires were arousing a vivid interest well before the 19th century. At first, the present paper will briefly review the vampire motif in French texts from the second half of the 17th and the beginning of the 18th c., such as the articles published in Mercure Galant in 1793 and 1794 or the travel narratives published by François Richard (1657), Paul Lucas (1704) and Joseph Pitton de Tournefort (1717). Afterwards, Traité sur les apparitions des esprits et sur les vampires ou les revenants de Hongrie, de Moravie, etc. [Treatise on the Apparitions of Spirits and on Vampires or Revenants of Hungary, Moravia, et al.] (1751) by Dom Augustin Calmet (1672-1757) will be analyzed in order to examine the way in which the Benedictine tackles this controversial subject in his book. The article closes with some thoughts on the reception of the treatise after its publication and its importance for the creation and consolidation of the subsequent concept of the vampire.

Pobrania

Brak dostępnych danych do wyświetlenia.

Biogram autora

Łukasz Szkopiński - Uniwersytet Łódzki

Łukasz Szkopiński jest adiunktem w Instytucie Romanistyki UŁ. Jego badania naukowe dotyczą przede wszystkim literatury francuskiej przełomu XVIII i XIX w. Jest autorem, między innymi, monografii L’Œuvre romanesque de François Guillaume Ducray-Duminil (Classiques Garnier, Paryż 2015), wydania krytycznego Victor, ou l’enfant de la forêt (1797) Ducraya-Duminila (Classiques Garnier, Paryż 2019) oraz licznych artykułów poświęconych francuskiej literaturze rewolucyjnej, roman noir i literaturze popularnej. Jest założycielem i redaktorem naczelnym czasopisma naukowego e-Scripta Romanica, stypendystą Fulbrighta (Fulbright Senior Award) i Fundacji Kościuszkowskiej oraz członkiem międzynarodowych stowarzyszeń takich jak Asociación de Francesistas de la Universidad Española (AFUE), Société des études romantiques et dix-neuviémistes czy The Society of Dix-Neuviémistes.

Bibliografia

Agustí Aparisi, Carme, “La aportación de Calmet a la creación de tópicos en la literatura vampírica”, Çédille, revista de estudios franceses, 2018, 14, s. 15-45, https://doi.org/10.21071/ced.v14i.10900
Google Scholar

Calmet, Augustin, Traité sur les apparitions des esprits et sur les vampires ou les revenants de Hongrie, de Moravie, etc., Paris, Debure l’aîné, 1751
Google Scholar

Cathelinot, Ildefonse, Réflexions sur le Traité des Apparitions de dom Calmet, éd. Gilles Banderier, Grenoble, Jérôme Million, 2008
Google Scholar

Cooper, Brian, “The Word ‘vampire’: Its Slavonic Form and Origin”, Journal of Slavic Linguistics, 2005, vol. 13, no 2, s. 251-270
Google Scholar

Faivre, Antoine, « Du vampire villageois aux discours des clercs », Les Vampires, éd. Jean Marigny, Paris, Albin Michel, 1993, s. 45-74
Google Scholar

Feijóo, Benito Jerónimo, Cartas eruditas y curiosas, Madrid, Pedro Marin, 1774, t. IV
Google Scholar

Gilles, Banderier, « (Ir)rationalité des vampires ? À propos du Traité sur les apparitions... de dom Augustin Calmet », Acta Iassyensia Comparationis, 2008, 6, s. 33-52
Google Scholar

Groom, Nick, The Vampire. A New History, New Haven and London, Yale University Press, 2020
Google Scholar

Jaucourt, Louis de, Encyclopédie, ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers, Neufchastel, 1765, t. 16
Google Scholar

Kozak, Łukasz, Upiór. Historia naturalna, Evviva L’arte, Warszawa 2021
Google Scholar

Le Glaneur historique, moral, littéraire, galant et calottin, no IX, jeudi, 23 avril 1733
Google Scholar

Lucas, Paul, Voyage du Sieur Paul Lucas au Levant, Paris, Guillaume Vandive, 1704, vol. II
Google Scholar

Mallet, Damien, “Pierre Des Noyers, a Scholar and a Courtier”, Kwartalnik Historii Nauki i Techniki, 2019, t. 64, nr 1, s. 139-146, https://doi.org/10.4467/0023589XKHNT.19.008.10116
Google Scholar

Marigner, « Sur les stryges de Russie », Mercure Galant, février 1694, s. 13-119
Google Scholar

Marigny, Jean, Sang pour sang. Le réveil des vampires, Paris, Gallimard, 2010
Google Scholar

Mémoires pour l’histoire des sciences et des beaux arts, août 1746
Google Scholar

Morris, Kathryn, “Superstition, Testimony, and the Eighteenth-Century Vampire Debates”, Preternature: Critical and Historical Studies on the Preternatural, 2015, vol. 4, no 2, s. 181-202, https://doi.org/10.5325/preternature.4.2.0181
Google Scholar

Noyers, Pierre des, [« Article fort extraordinaire »,] Mercure Galant, mai 1693, s. 62-69
Google Scholar

Petoia, Erberto, Wampiry i wilkołaki. Źródła, historia, legendy od antyku do współczesności, Universitas, Kraków 2012
Google Scholar

Richard, François, Relation de ce qui s’est passé de plus remarquable à Sant-Erini, Paris, Sébastien et Gabriel Cramoisy, 1657
Google Scholar

Rousseau, Jean-Jacques, « Lettre à Christophe de Beaumont », in Œuvres complètes de J. J. Rousseau, Paris, Furne, 1846, vol. II
Google Scholar

Tournefort, Joseph Pitton de, Relation d’un voyage du Levant, Paris, Imprimerie Royale, 1717, vol. I
Google Scholar

Vidal, Fernando, “Extraordinary Bodies and the Physicotheological Imagination”, The Faces of Nature in Enlightenment Europe, ed. Lorraine Daston, Gianna Pomata, Berlin, Berliner Wissenschafts Verlag, 2003, s. 61-96
Google Scholar

Voltaire, Dictionnaire philosophique, vol. VI, in Œuvres complètes, Paris, Renouard, 1819, vol. XXXVIII
Google Scholar

Wilson, Katharina M., “The History of the Word ‘Vampire’”, Journal of the History of Ideas, Oct.-Dec., 1985, vol. 46, no 4, s. 577-583, https://doi.org/10.2307/2709546
Google Scholar